Juan Carlos I van Spanje

Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón y Borbón-Dos Sicilias (Rome, Italië, 5 januari 1938) was van 22 november 1975 tot 19 juni 2014 koning van Spanje. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Filips VI van Spanje.

Hij is de zoon van Juan de Borbón, graaf van Barcelona, en Maria de las Mercedes van Bourbon-Sicilië, achterkleindochter van Ferdinando II van Beide Siciliën. De vorige Spaanse koning Alfons XIII is zijn grootvader. Hij is ook een directe nakomeling van de Britse koningin Victoria en de Franse Louis XIV.

Hij werd geboren in Rome gedurende de Spaanse Burgeroorlog. Francisco Franco haalde hem in 1948 naar Spanje, waar hij een speciale opleiding kreeg. Franco had in 1947 formeel de monarchie hersteld, zonder echter een koning aan te wijzen. Lange tijd leek de logische kandidaat Juan Carlos' vader Juan, maar ook zijn oom Jaime, zijn zoon Alfonso en Xavier van Bourbon-Parma maakten aanspraak op de Spaanse troon.

Juan behaalde in Madrid zijn baccalaureaat en volgde een speciale opleiding in de Militaire Academie. In 1962 trouwde hij met prinses Sophia van Griekenland en Denemarken.

Koning Juan Carlos I en Koningin Sofia met President George Walker Bush en Laura Bush op 12 juni 2001 in Madrid

Sophie en Juan kregen 3 kinderen:

• Prinses Elena Maria Isabel Dominca (20 december 1963)
• Prinses Cristina Federica Victoria Antonia (13 juni 1965)
• Koning Felipe Juan Pablo Alfonso (30 januari 1968)

In 1969 accepteerde Cortes Franco's voorstel om aan Juan Carlos de koningstitel te verlenen en legde hij de eed op de grondwetten af. Hij nam de functie als staatshoofd waar (van 19 juli tot 2 september 1974 en van 30 oktober tot 20 november 1975) tijdens periode van ziekte van de dictator.

Na zijn dood werd hij tot koning uitgeroepen op 22 november 1975 en velen dachten dat hij precies hetzelfde zou zijn als de dictator. Tot verbazing van velen sloeg de nieuwe leider al snel een democratische koers in. Hij sprak al vrij snel na zijn aantreden verzoenende woorden met de (tijdens Franco verboden) socialistische en communistische partijen.

De koning heeft daarmee een belangrijke rol gespeeld in de grotendeels geweldloze overgang naar een modern democratisch bestel in het land. Op 28 december 1978 werd de nieuwe democratische Grondwet van Spanje aangenomen.

Tijdens de poging tot een staatsgreep in 1981 van enkele conservatieve militairen en kolonel Antonio Tejero Molina van de Guardia Civil verscheen de koning binnen een dag op de televisie waar hij de coupe veroordeelde. Van tevoren had hij zich wel verzekerd van de steun van het merendeel van het leger. Hiermee verloor de couppoging snel de steun van potentiële sympathisanten en mislukte uiteindelijk. Ook hiermee verwierf Carlos veel respect van zijn eigen onderdanen en ook buiten Spanje.

Hierdoor kwam de weg vrij voor een definitieve verzoening tussen de strijdende partijen van de Burgeroorlog en voor toetreding van Spanje tot de Europese Unie. Het verzekerde ook de positie van de constitutionele monarchie in Spanje. Tijdens een recente poll (2005) onder de Spanjaarden beoordeelt meer dan 75% van de bevolking hun koning als 'goed tot zeer goed'.

Juan Carlos is een sportieve man; hij nam deel aan de Olympische Zomerspelen in 1972 bij het zeilen en hij kreeg karateles van de Nederlander Jon Bluming.

De jaren voor 2014 ging zijn gezondheid erg achteruit en hij werd een paar keer geopereerd. Op 2 juni kondigde de koning van Spanje aan om af te treden en op 19 juni zal de vond troonswisseling plaats.

Koningen van Spanje

Karel I (1516-1556) · Filips II (1556-1598) · Filips III (1598-1621) · Filips IV (1621-1665) · Karel II (1665-1700) · Filips V (1700-1724) · Lodewijk (1724) · Filips V (1724-1746) · Ferdinand VI (1746-1759) · Karel III (1759-1788) · Karel IV (1788-1808) · Ferdinand VII (1808) · Jozef (1808-1813) · Ferdinand VII (1813-1833) · Isabella II (1833-1868) · regentschap (1868-1870) · Amadeus (1870-1873) · Eerste Spaanse Republiek (1873-1874) · Alfons XII (1875-1885) · Alfons XIII (1885-1931) · Tweede Spaanse Republiek (1931-1939) en Spaanse Staat (1936-1975) · Juan Carlos I (1975-2014) · Felipe VI (2014-heden)