Lviv

Uit Wikikids
⧼vector-jumptonavigation⧽ ⧼vector-jumptosearch⧽
Lviv
Flag of Lviv.svg       Coat of arms of Lviv.svg
Lviv-Ukraine-Map.png
Land Vlag van Oekraïne Oekraïne
Oblast Lviv
'
Burgemeester Andriy Sadovy
(Zelfredzaamheid)
Oppervlakte 171 km²
Inwoners 717.486 (2021)
Dichtheid
Postcode(s) 79000
Netnummer(s) 322
Rayons
Portaal Portal.svg Europa
Uitzicht op Lviv

Lviv (Oekraïens: Львів) is een stad in het westen van Oekraïne. Lviv is de 7e stad van het land qua inwonersaantal. In de stad wonen zo'n 717.000 mensen en is daarmee de grootste stad van West-Oekraïne. Lviv is ook de hoofdstad van het oblast Lviv, dat naar de stad vernoemd is. Overigens heeft Lviv verschillende namen, zoals L'viv, Lvov, Lwów, Lemberg, Lemberik en Leopolis. In het Nederlands en het Oekraïens wordt de naam Lviv gebruikt.

De stad is vernoemd naar Leo I van Galicië, de zoon van de koning van Roethenië. Lviv was de hoofdstad van het vorstendom Galicië-Wolynië tussen 1272 en 1349. Hierna werd het veroverd door de koning van Polen. Lviv bleef onderdeel van Polen tot aan 1772. Hierna werd het Lviv de hoofdstad van het koninkrijk Galicië en Lodomerië, een kroonland van Oostenrijk-Hongarije. In 1918 was Lviv een korte tijd de hoofdstad van Oekraïne, maar later werd de hoofdstad naar Kiev verplaatst. Na de Eerste Wereldoorlog werd Lviv namelijk onderdeel van Polen. Pas is in 1939 werd Lviv weer onderdeel van Oekraïne. Oorspronkelijk woonden er daardoor veel Polen in de stad, maar na 1946 verhuisden veel Polische inwoners naar Polen. Sinds 1998 staat het centrum van de stad op werelderfgoedlijst van UNESCO. Lviv was een van de speelsteden van het EK voetbal 2012. Er werd gebruik gemaakt van de Lviv Arena.

Lviv is een belangrijke culturele stad in Oekraïne. De stad is erg op het westen gericht, doordat het dichtbij de Poolse grens ligt. De stad heeft veel industrie en twee universiteiten.

Geschiedenis

Lviv in de 17e eeuw

Ontstaan

De eerste mensen kwamen in de 5e eeuw n.Chr. naar het gebied waar nu Lviv ligt. De stad werd pas gesticht in 1250 door koning Daniel van Galicië, die het Lvihorod noemde. Waarschijnlijk was er in de jaren ervoor al een dorp dat op die plaats lag. Lviv werd gebouwd rondom een kasteel. In 1261 werd Lviv aangevallen door de Mongolen. Hierbij werd de gehele stad verwoest, waaronder het kasteel. Na de invasie werd Lviv herbouwd en in 1270 werd Lviv de hoofdstad van het rijk van de Galiciërs. De stad werd voor eerst genoemd in 1256.

Tijdens de periode dat Lviv een hoofdstad was, verhuisden veel Polen en Armeniërs naar de stad. De meeste gebouwen in de stad waren van hout. Slechts enkele kerken waren van steen en deze bestaan nog steeds. In 1340 werd Lviv overgegeven aan de Pools-Litouwse Gemenebest, nadat de koning van Polen het gehele koninkrijk veroverde.

Onderdeel van Polen

De kroning van koning Jan II Casimir

De koning van Polen gaf vervolgens stadsrechten aan Lviv in 1356. In 1362 werd het kasteel in de stad herbouwd met steen. Voorheen was het kasteel van hout. Ook trokken veel Polen, Tsjechen en Duitsers naar de stad toe. Tegen het einde van de 15e eeuw waren de Polen de grootste bevolkingsgroep in de stad. In deze tijd was Lviv een belangrijke handelsstad tussen Midden-Europa en de Zwarte Zee. Hierdoor werd Lviv een "koninklijke stad", zoals Gdánsk en Kraków. Aan het einde van de 17e eeuw was Lviv uitgegroeid tot de grootste stad van de Pools-Litouwse Gemenebest.

Lviv was ook een centrum voor de Oosters-Orthodoxe Kerk. Gedurende de 17e eeuw werd Lviv verschillende keren aangevallen, waaronder door de Hongaren, de Russen, de Zweden en de Turken. Koning Jan II Casimir liet zich kronen in Lviv in 1656. Ook kreeg de stad in 1658 een onderscheiding van paus Alexander VII door de bescherming tegen de moslims. In 1672 probeerde het Ottomaanse Rijk de stad in te nemen, maar faalde hierin. Ook de slag bij Lviv van 1675 vond plaats bij de stad. Tijdens de pest stierven zo'n 10.000 in de stad (40% van de bevolking).

Habsburgse periode

Lviv rond 1900

In 1772 werd Polen opgedeeld onder verschillende landen, waaronder Oostenrijk. In Oostenrijk regeerde het huis Habsburg, waardoor Lviv onderdeel werd van het Habsburgse Rijk. Dit rijk bestond uit verschillende kleinere landjes. Lviv werd de hoofdstad van het koninkrijk Galicië en Lodomerië en werd Lemberg genoemd. In deze periode verhuisden veel Tsjechen en Oostenrijkers naar de stad. Vooral tijdens de 19e eeuw nam de bevolking erg toe. Toch lag Lviv in een vrij arme regio.

Lviv kreeg in 1784 een eigen universiteit, waar enkel in het Latijn lesgegeven werd. Na 1832 werd enkel in het Duits lesgegeven. De Oostenrijkse regering wilde Lviv namelijk Duitstalig maken. Dit deden ze door Duitstalige instituten te openen, maar na 1848 werden ook Pools en Oekraïens toegestaan in de stad. In 1853 kreeg de gehele stad verlichting. In 1873 kreeg de regio Galicië en Lodomerië meer rechten. Ook werd er in 1894 een grote tentoonstelling in de stad gehouden, waarbij mensen uit heel Oostenrijk-Hongarije naartoe kwamen. Tijdens de 19e eeuw werden veel gebouwen in de stad geopend, waaronder het theater, nieuwe gebouwen voor de universiteit en musea. Deze gebouwen zijn nog altijd de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad.

Overigens was Lviv ook een cultureel centrum. De beroemde Oekraïense schrijver Ivan Franko woonde in de stad. Ook wonen er veel Joden in de stad, waardoor ook Jiddisch in de stad werd gesproken.

Wereldoorlogen

Tijdens de Pools-Oekraïense Oorlog werden ook kindsoldaten in gezet en werd gevochten op begraafplaatsen rond de stad.

Na de slag om Galicië werd Lviv veroverd door de Russen in 1914. Toch werd Lviv kort daarna weer ingenomen door de het leger van Oostenrijk-Hongarije. Tijdens de Eerste Wereldoorlog had de stad veel doden en een groot deel was verwoest. Nadat Oostenrijk-Hongarije uit elkaar viel aan het einde van de oorlog, eiste Polen de stad. Uit Oostenrijk-Hongarije ontstond Oekraïne, dat ook de stad claimde. Oekraïne maakte Lviv zelfs de hoofdstad van hun land voor 3 dagen, maar later verhuisde deze naar Kiev. Tijdens de Pools-Oekraïense Oorlog streden de twee landen over de stad Lviv. Oekraïne werd ondersteund door de Sovjet-Unie. Uiteindelijk greep de Volkenbond en verklaarde in 1921 dat Galicië en Lviv onderdeel waren van Polen. In 1923 werd de streek overgedragen aan het land.

Lviv was een van de belangrijkste en grootste Poolse steden tussen de oorlogen. In de stad ontwikkelde Rudolf Weigl in 1920 het eerste vaccin tegen tyfus. Galicië wilde meer zelfbestuur en de Polen gingen hier in 1922 mee akkoord. Hoewel de wet hiervoor was aangenomen, is deze nooit uitgevoerd. De Poolse regering wilde stad ook "Pools maken". Dit betekende dat de Joodse en Oekraïense cultuur meer te zien was.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Polen opgedeeld tussen de Sovjet-Unie en Duitsland. Lviv kwam in handen van de Sovjets. De Sovjets maakten de stad Oekraïens en Pools werd verboden. Op 30 juni 1941 werd de stad ingenomen door de nazi's als onderdeel van operatie Barbarossa. Onder de nazi's werden veel Poolse professoren van de universiteit vermoord en ook een groot deel van de Joodse bevolking werd omgebracht in concentratiekampen. Een van de bekendste misdaden van de nazi's in de stad was de zogeheten "tango van de dood". De musici van het theater van de stad werden in een cirkel gezet en moesten de tango spelen. Vervolgens werden ze een voor een vermoord. Een foto hiervan werd later gebruikt tijdens de processen van Neurenberg.

Sinds 1945

Lviv in de Sovjet-tijd

Op 27 juli 1944 werd Lviv bevrijd van de nazi's door het Rode Leger. Op de conferentie van Jalta werd besloten dat Lviv onderdeel werd van de Sovjet-Unie. Op deze manier kwam Lviv weer te liggen in Oekraïne, dat onderdeel van de Sovjet-Unie was. Na de oorlog vertrokken vrijwel alle Poolse inwoners terug naar Polen. Een groot deel van de stad was verwoest. Veel architecten wilden Lviv een moderne stad maken; een soort van "stad van de toekomst". Tijdens de jaren 1950 en 1960 werd de stad herbouwd en begon de bevolking weer te groeien.

Tijdens de jaren 1980 was Lviv een van de centra voor Oekraïense onafhankelijkheid. Sinds de Oekraïense onafhankelijkheid is Lviv altijd voor nauwere banden met het westen geweest. Tijdens de Oranjerevolutie en de Euromaidan waren er grote protesten in de stad. Ook stemt Lviv vaak voor de pro-westerse presidentskandidaat.

Na de Russische invasie van Oekraïne in 2022 verhuisden veel ambassades en ministeries naar Lviv, aangezien de hoofdstad Kiev werd aangevallen.

Geografie

Ligging

Een satellietfoto van Lviv

De stad Lviv ligt in de regio Roztocze. Dit is een heuvelland tussen de Poolse grens en de Karpaten. Lviv ligt zo'n 70 kilometer van de Poolse grens. De stad ligt zo'n 296 meter boven de zeespiegel. Het hoogste punt van de stad is het kasteel van Lviv, dat 409 meter boven zeespiegel ligt. Vanuit het kasteel kun je de hele stad zien.

De oude stad is gebouwd op de oevers van de Poltva, die vroeger voor transport gebruikt werd.

Stadsdelen

Lviv is verdeeld in zeven rayons of stadsdelen. Dit zijn:

  • Halych
  • Zaliznytsia
  • Lychakiv
  • Sykhiv
  • Franko
  • Shevchenko

Daarnaast zijn er ook plaatsen vastgegroeid aan Lviv, namelijk Vynnyky, Briukhovychi en Rudne.

Klimaat

Lviv heeft een vochtig landklimaat. Dit betekent dat de stad te maken heeft koude winters en warme zomers. Ook is er regenval gedurende het gehele jaar. In de winter is het gemiddeld -3°C, terwijl het in de zomer 18°C is.

Lviv in de winter

Stadsleven

Bevolking

Lviv heeft zo'n 717.000 inwoners. De bevolking van Lviv bestaat voor het grootste gedeelte uit Oekraïners. In het verleden had Lviv een grote Pools en Joodse bevolking, maar tegenwoordig bestaat 88% van de bevolking uit Oekraïners. Veel Polen zijn na de wereldoorlog naar Polen verhuisd, terwijl veel Joden de oorlog niet overleefd hebben. Degene die de oorlog wel overleefd hebben zijn later ook verhuisd, voornamelijk naar Israël en de Verenigde Staten. Overigens heeft Lviv nog steeds veel Pools en Joodse inwoners, maar veel minder dan vroeger. Zo is er in de stad een Poolse krant en zijn er nog altijd veel synagoges.

De dominante taal in de stad is het Oekraïense. Het dialect dat in Lviv gesproken wordt, is erg beïnvloed door het Pools.

Bezienswaardigheden

Lviv; ensemble van het historisch centrum

Church tonemapped.jpg

De binnenkant van de Armeense Kathedraal
Land Vlag van Oekraïne Oekraïne
Plaats Lviv
UNESCO-regio Noord-Amerika en Europa
Eigenschappen
Werelderfgoed sinds 1998
Status Niet-bedreigd
Type Cultureel
Meer informatie www.unesco.org
Werelderfgoedlijst van UNESCO

Het centrum van Lviv staat sinds 1998 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De binnenstad bestaat uit gebouwen uit allerlei periodes en met allerlei bouwstijlen, zoals de gotiek, de barok en de jugenstil. Belangrijke bezienswaardigheden in de stad zijn:

  • De Armeense Kathedraal
  • De Latijnse Kathedraal
  • Het Arsenaal
  • De barokke Dominicanenkerk
  • De vroeg-barokke Jezuïetenkerk
  • De Hemelvaartkerk
  • Het stadhuis
  • De kerk van de Heilige Paraskeva
  • De Transfiguratiekerk
  • De Sint-Onufriuskerk
  • De Olga- en Elisabethkerk
  • De Ontslapeniskerk
  • De Bernardijnenkerk
  • De Maria Magdalenakerk
  • De Karmelietenkerk
  • De Sint-Nicolaaskerk van Kryvka
  • De Boim-Kapel
  • Het Ivan Frankopark

Onderwijs

De Polytechnische Universiteit

Lviv is een van de belangrijke universiteitssteden van Oekraïne. In Lviv zijn er maar liefst 12 universiteiten, 8 academies en nog een paar andere hogere scholen. In Lviv zitten onder meer instituten voor onderzoek naar celbiologie, ruimtevaart en natuurkunde. Enkele universiteiten in Lviv zijn:

  • De Ivan Franko-universiteit
  • De Polytechnische Universiteit
  • De Danylo Halytsky-universiteit
  • De Stepan Gzhytsky-universiteit
  • De Katholieke universiteit
  • De Nationale Academie voor de Kunsten
  • De Nationale landbouwuniversiteit

Stedenbanden


Uitzicht op Lviv
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Lviv&oldid=844894"