Vichy-Frankrijk
| Franse Staat État français
 | |
|---|---|
| Hoofdstad | Vichy |
| Talen | Frans |
| Bestuursvorm | Republiek |
| Volkslied | La Marseillaise |
Portaal  Frankrijk en Geschiedenis
| |
.svg)
Vichy-Frankrijk (officieel de Franse Staat) is de naam voor het onbezette deel van Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Officieel heette het land de "Franse Staat" (État français), maar vaak wordt de naam "Vichy-Frankrijk" gebruikt. Het is vernoemd naar de hoofdstad Vichy. Vichy-Frankrijk bestond slechts uit het zuidwesten van het huidige Frankrijk. De rest van Frankrijk werd bezet door Nazi-Duitsland.
In 1940 werd Frankrijk binnengevallen door de nazi's. Na enkele maanden bleek het Duitse leger te sterk zijn. Frankrijk besloot zich daarom over te geven. Het Franse parlement droeg toen de macht over aan maarschalk Philippe Pétain. Dit zorgde voor het einde van de Derde Franse Republiek. Pétain werd vervolgens de leider van Vichy-Frankrijk, terwijl de rest van Frankrijk door de nazi's bezet werd. Vichy-Frankrijk was een bondgenoot van de nazi's en andere Asmogendheden. Pétain regeerde als dictator over Vichy-Frankrijk. Het was dan ook een fascistische staat naar het voorbeeld van Italië (onder Benito Mussolini) en Spanje (onder Francisco Franco). Vanaf 1942 werd ook Vichy-Frankrijk door de nazi's bezet, hoewel het officieel wel bleef bestaan. In 1944 kwam er een einde aan Vichy-Frankrijk met de bevrijding van Frankrijk.
Overigens betekende dit niet dat iedereen het met de bezetting en Vichy-Frankrijk eens was. Frankrijk had een groot verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij waren vaak verbonden met de Vrije Fransen onder generaal Charles de Gaulle. Ook veel Franse koloniën sloten zich bij de Vrije Fransen aan.
Verloop
Tweede Wereldoorlog
In 1940 viel Nazi-Duitsland Frankrijk binnen tijdens de slag om Frankrijk. Het Franse leger en de Franse regering was vrij zwak. Hierdoor veroverde het Duitse leger steeds meer grondgebied. Op 16 juni 1940 werd Phillipe Pétain premier van Frankrijk tijdens de aanval. De Franse regering had het idee om te vertrekken naar de Franse koloniën en de strijd vanuit daar voort te zetten. Pétain was tegen dit voorstel. Hij kreeg de steun van veel rechtse politici. Ook waren er veel politici die wisten dat Frankrijk de slag onmogelijk kon winnen. Volgens hen was het beter als Frankrijk zich overgaf, aangezien er dan minder soldaten en burgers voor niets zouden sterven.
Pétain sloot hierdoor vrede met nazi-Duitsland en enkele dagen later met Italië. Hierdoor moest Frankrijk veel grondgebied opgeven. Elzas-Lotharingen werd aan Duitsland gegeven en het een grensgebied in het zuidoosten en Corsica aan Italië. De regio Frans-Vlaanderen in het noorden werd bestuurd vanuit België, wat ook door Duitsland bezet was. Daarnaast werd drie vijfde van Frankrijk door Duitsland bezet. Deze bezettingszone bestond uit het noorden en westen van het land. Ook de hoofdstad Parijs werd bezet.
Ontstaan
De rest van het grondgebied en de koloniën behoorden tot de "Vrije Zone". Deze "Vrije Zone" noemen we tegenwoordig Vichy-Frankrijk. Aangezien Parijs bezet werd, werd Vichy de nieuwe hoofdstad van Frankrijk. Eerst koos men voor het plaatsje Clermont-Ferrand, maar deze stad was niet geschikt. Hierdoor werd Vichy gekozen. Pétain wilde de regering niet in een grote stad hebben, zoals Marseille of Lyon.
Pétain werd de leider van de Vrije Zone. Hoewel het gebied de Vrije Zone genoemd werd, was het niet zo erg vrij. De nazi's hadden nog steeds veel invloed in de Vrije Zone en het werd bestuurd als een dictatuur. Pétain werd verheerlijkt. Verschillende rechtse politici vonden dat hij de enige was die Frankrijk kon redden. Op 10 juli 1940 droeg het parlement daarom de macht aan Pétain over. Pétain werd geïnspireerd door het fascisme. Buurlanden Italië en Spanje hadden ook fascistische regeringen.
Dit betekende dat de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid beperkt werden. Er kwam een einde aan de democratie in Frankrijk. Ook werkte Frankrijk (onder druk van nazi-Duitsland) mee aan de Jodenvervolging. Voor de Tweede Wereldoorlog had Frankrijk een van de grootste Joodse bevolkingen in Europa.
Verzet
De nieuwe regering van Pétain werd erkend door de bondgenoten en neutrale landen. Toch had Pétain veel tegenstanders. In zijn eigen land was er een groot verzet, maar ook in de koloniën was dit het geval. Generaal Charles de Gaulle riep de Fransen via de radio op om zich niet over te geven aan de bezetters. De Gaulle was gevlucht naar Engeland en leidde vanuit het buitenland de Vrije Fransen. Dit was een leger bestaande uit Franse onderdanen die vochten tegen de Asmogendheden.
Verschillende koloniën, waaronder Kameroen, Tsjaad, Congo-Brazzaville en later ook Wallis en Futuna, Nieuw-Caledonië en Frans-Polynesië, sloten zich aan bij de Vrije Fransen. De Vrije Fransen werden als de echte Franse regering gezien door de Geallieerden. De Vrije Fransen wisten verschillende gebieden te veroveren. Ook hielpen zij de Britten tijdens de Slag om Engeland.
Einde
In 1942 bleek Vichy-Frankrijk erg zwak te zijn. Hierdoor besloten de nazi's om Vichy-Frankrijk ook te bezetten door de operatie Anton. De Franse marine wilde voorkomen dat de schepen in handen van de Duitsers vielen. Hierdoor besloot de marine om alle schepen in de haven van Toulon tot zinken te brengen. Desondanks bleef Pétain de officiële leider van Frankrijk.
De situatie veranderde toen de Geallieerden via het strand van Normandië binnenvielen. De regering van Vichy-Frankrijk vluchtte toen naar Duitsland, terwijl Frankrijk langzamerhand bevrijd werd. In 1944 kwam er een einde aan Vichy-Frankrijk toen de Vrije Fransen heel Frankrijk bevrijd hadden. Zij stichtten een nieuwe tijdelijke regering. In 1946 ontstond uiteindelijk de Vierde Franse Republiek.
De regering van Vichy-Frankrijk werd opgepakt en de meeste leden werden ter dood veroordeeld. Pétain werd eerst ter dood veroordeeld, maar De Gaulle liet dit omzetten naar levenslang. Pétain zou tot zijn dood in 1951 opgesloten zitten op het eiland Yeu voor de Franse kust.