Primaten: verschil tussen versies
k |
|||
Regel 10: | Regel 10: | ||
|AfbeeldingLeefgebied = |
|AfbeeldingLeefgebied = |
||
}} |
}} |
||
− | '''Primaten''' zijn 60 miljoen jaar oud en die zijn geëvalueerd naar [[mensapen]] en die zijn |
+ | '''Primaten''' zijn 60 miljoen jaar oud en die zijn geëvalueerd naar [[mensapen]] en die zijn geëvolueerd naar de [[mens]]. Onderzoekers zoeken nog steeds naar mogelijke voorgangers van de mens. Dit doen ze aan de hand van [[fossielen]] en tegenwoordig ook [[DNA]] onderzoek. Menselijk DNA is ongeveer 98,4% ''identiek'' (hetzelfde) aan dat van chimpansees. Wat veel mensen niet weten is dat ongeveer 1 tot 4% DNA bij West-Europeanen van de [[Neanderthaler]] is. [[Aboriginals]] hebben ook 2,5% neanderthaler-DNA, maar ook nog 5% denisova-DNA. |
Hoe de opeenvolging en aftakkingen van soorten precies is, is nog steeds een punt van discussie. Ook zijn er nog veel vragen hoe de soorten zich over de aarde verspreid hebben. |
Hoe de opeenvolging en aftakkingen van soorten precies is, is nog steeds een punt van discussie. Ook zijn er nog veel vragen hoe de soorten zich over de aarde verspreid hebben. |
||
Regel 61: | Regel 61: | ||
******* ''[[Homo rudolfensis]]'' † |
******* ''[[Homo rudolfensis]]'' † |
||
******* ''[[Homo sapiens]]'' (Moderne [[Mens]]) |
******* ''[[Homo sapiens]]'' (Moderne [[Mens]]) |
||
+ | Zie ook [[Evolutie van de mens|evolutie van de mens]]. |
||
[[Categorie:Zoogdieren]] |
[[Categorie:Zoogdieren]] |
Versie van 11 mrt 2023 09:00
Primaten Primates | |||
---|---|---|---|
Leefgebied | Wereldwijd | ||
Leefomgeving | Aanvankelijk bossen, later ook elders | ||
Behoort tot de | |||
|
Primaten zijn 60 miljoen jaar oud en die zijn geëvalueerd naar mensapen en die zijn geëvolueerd naar de mens. Onderzoekers zoeken nog steeds naar mogelijke voorgangers van de mens. Dit doen ze aan de hand van fossielen en tegenwoordig ook DNA onderzoek. Menselijk DNA is ongeveer 98,4% identiek (hetzelfde) aan dat van chimpansees. Wat veel mensen niet weten is dat ongeveer 1 tot 4% DNA bij West-Europeanen van de Neanderthaler is. Aboriginals hebben ook 2,5% neanderthaler-DNA, maar ook nog 5% denisova-DNA.
Hoe de opeenvolging en aftakkingen van soorten precies is, is nog steeds een punt van discussie. Ook zijn er nog veel vragen hoe de soorten zich over de aarde verspreid hebben.
De stamboom is (mogelijk) als volgt:
- Primaten
- Strepsirrhini (halfapen)
- Haplorrhini (Apen en spookdieren)
- Tarsiiformes (spookdiertjes en aantal alleen fossiel bekende families)
- Anthropoidea (echte apen)
- Platyrrhini (breedneusapen)
- Catarrhini (smalneusapen)
- Cercopithecoidea (apen van de Oude Wereld)
- Hominoidea (mensapen)
- Hylobatidae (gibbons)
- Hominidae (mensachtigen)
Mensapen
De mensachtigen kunnen nader bekeken worden. Meer en meer gingen deze soorten rechtop lopen. Dan krijg je mogelijk het volgende ( † = uitgestorven):
- Mensapen (Hominidae)
- Ponginae
- Orang-oetan (Pongo abelii)
- Sumatraanse orang-oetan (Pongo abelii)
- Borneose orang-oetan (Pongo pygmaeus), twee of drie ondersoorten
- Orang-oetan (Pongo abelii)
- Homininae
- Gorilla's (Gorilla)
- Westelijke gorilla (Gorilla gorilla)
- Westelijke laaglandgorilla
- Cross Rivergorilla
- Oostelijke gorilla (Gorilla beringei)
- Oostelijke laaglandgorilla
- Berggorilla
- Westelijke gorilla (Gorilla gorilla)
- -
- Chimpansees (Pan)
- Chimpansee (Pan troglodytes)
- Bonobo of dwergchimpansee (Pan paniscus)
- Mensen (Homo)
- Homo ergaster †
- Homo georgicus †
- Homo habilis †
- Homo erectus †
- Homo floresiensis (Floresmens) †
- Homo heidelbergensis (Heidelbergmens) †
- Homo rhodesiensis (Rhodesiëmens) †
- Homo helmei †
- Homo naledi †
- Homo neanderthalensis (Neanderthaler) †
- Homo denisova (Denisovamens) †
- Homo rudolfensis †
- Homo sapiens (Moderne Mens)
- Homo ergaster †
- Chimpansees (Pan)
- Gorilla's (Gorilla)
- Ponginae
Zie ook evolutie van de mens.