Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog

Amerikaanse soldaten bij de slag om Long Island.

De Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog was de succesvolle opstand van Amerikaanse kolonisten tegen het Koninkrijk Groot-Brittannië van 1775 tot 1783. De oorlog is het tweede deel van de Amerikaanse Revolutie, die al in 1765 begon met protest van de Amerikaanse kolonisten tegen de hoge Britse belastingen.

Ontstaan

Vroeger veroverde het Britse leger in de loop der jaren veel gebied in Noord-Amerika, om het onder Brits gezag te brengen. Groot-Brittannië had dus een territorium in Noord-Amerika dat steeds groter werd. Terwijl dat gebeurde verhuisden veel Britten naar dat territorium, om er voor de rest van het leven te blijven wonen. De meeste kinderen van die verhuizende Britten woonden daar dus ook en de meeste kinderen daarvan ook, enzovoort.

Toen deze situatie al een tijdje bezig was, kregen de Britten oorlog met de Fransen, die ook Noord-Amerika wilden koloniseren. Frankrijk en Engeland voerden van 1754 tot 1763 oorlog, die de Britten wonnen. Engeland wilde dat de Amerikaanse koloniën een deel van de oorlogskosten zouden betalen. De Amerikaanse kolonisten hadden daar geen zin in, ook omdat het Franse gevaar geweken was. De volgende jaren kregen de Britten steeds meer ruzie met hun Amerikaanse koloniën. Een bekend opstand is de Boston Tea Party in 1773. In 1775 werd het echt oorlog.

Verloop

De overgave van Lord Cornwallis bij Yorktown.

Eerst wilden de Amerikanen nog niet per se onafhankelijk worden, ze wilden gewoon dat zij ook inspraak zouden krijgen in wat er met hun geld zou worden gedaan. Hun leus werd "No taxation without representation" (geen belasting zonder politieke vertegenwoordiging). Pas in de uitgave van een pamflet van Thomas Paine, Common Sense ("Gezond Verstand"), wordt in januari 1776 een echt radicaal idee voorgesteld: onafhankelijkheid. Maar hoe? Nationale onafhankelijkheid mét een binnenlandse revolutie of enkel een losmaken van het moederland met behoud van de positie van de overheersende klassen (en dus géén democratie)? Paine vond dat alle mensen gelijk zijn en niemand voorrechten zou moeten hebben. Iedereen mag het land besturen als hij of zij maar vertrouwd wordt door het volk, dat kan kiezen wie het vertrouwt. Het Britse koningshuis en de Britse adel hadden in Amerika niks meer te zeggen, in de republiek die hij wilde hadden de burgers de macht. Zijn pamflet werd heel erg bekend en hij overtuigde veel kolonisten met zijn ideeën.

Steeds meer inwoners van de Britse koloniën in Noord-Amerika wilden niet langer onder Brits gezag leven. Zij wilden liever dat een groot deel van dit Britse territorium plaats zou maken voor een nieuw, democratisch land, zodat ze daarin konden leven. De Britse overheid wilde echter helemaal niet dat het Britse territorium in Noord-Amerika kleiner zou worden. En dus kwamen veel bewoners van Brits-Amerika in opstand tegen de Britse overheid. Een half jaar na de uitgave van Common Sense riep het Amerikaans Congres op 4 juli 1776 de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten van Amerika uit.

De Amerikaanse patriotten veroverden Boston, maar verloren New York aan de Britten na de slag om Long Island. In 1777 leden de Amerikanen verschillende nederlagen en moesten Philadelphia opgeven. In oktober dat jaar dwong de Amerikaanse generaal Gates echter een groot Engels leger tot overgave bij Saratoga. Deze overwinning gebruikte diplomaat Benjamin Franklin in Parijs om Frankrijk over te halen om een bondgenootschap met de Amerikanen te sluiten tegen Groot-Brittannië. In 1778 had kapitein John Paul Jones succes met aanvallen op Engelse schepen en generaal George Rogers Clark wist in Illinois de indianen terug te drijven, maar de Engelsen rukten op in het zuiden en bezetten een groot deel van Virginia. Omdat Nederland met de Amerikanen bleef handelen, verklaarde Engeland ook de oorlog aan Nederland in 1780. In 1781 behaalden de Amerikaanse en Franse troepen een klinkende zege door een groot Brits leger bij Yorktown te omsingelen; Lord Cornwallis gaf zich over. In 1782 begonnen vredesbesprekingen en in 1783 werd de vrede gesloten: de Verenigde Staten werden onafhankelijk.

Zie ook

• Dertien koloniën