Communisme
Communisme is een politieke en economische leer die privé-eigendom en een op winst gebaseerde economie wil vervangen door gemeenschappelijk eigendom. Er zijn verschillende vormen van communisme, zoals het anarcho-communisme en het christelijk communisme. De marxistische variant(en) is (zijn) de bekendste.
Deze ideologie streeft naar een land zonder regering, een "staatloze" maatschappij, waarin geen economische verschillen, zoals inkomensverschillen bestaan. Die utopie (wensdroom) is echter nooit gerealiseerd. Het alledaagse communisme zoals we dat uit de geschiedenis kennen, komt of kwam voor in staten met een éénpartijstelsel, zoals de Sovjet-Unie. Deze staat was niet communistisch volgens bovenbedoelde formule, hoewel de partij daar Communistische Partij van de Sovjet-Unie (KPSS) heette. Het proletariaat (het "volk") was er echter niet aan de macht, maar een kleine kliek van machthebbers.
In de communistische staat zijn de "productiemiddelen" (bedrijven, fabrieken) in handen van de arbeiders en is de samenleving er een zonder rangen en standen ("klasseloze maatschappij"). De inkomstenverschillen zijn er gering. Een dokter verdient dus ongeveer evenveel als een havenarbeider. Dat klinkt in theorie allemaal erg mooi, maar het heeft alleen maar armoede opgeleverd voor de bevolking, terwijl een kleine bovenlaag in weelde leefde.
In democratieën zoals Nederland heeft het communisme nooit wortel kunnen schieten en had de CPN (Communistische Partij van Nederland) nooit meer dan 7 zetels in de Tweede Kamer. In landen als Italië en Frankrijk bestonden wel grote communistische partijen.
Geschiedenis
Het communisme bestaat als gedachte al heel lang. Het idee van een klasseloze maatschappij ontstond in het oude Griekenland. Plato beschrijft het in zijn 'Staat' (Politeia) als een toestand waarin mensen al hun bezittingen, vrouwen en kinderen delen. Tijdens de Franse Revolutie was het streven naar communisme ook groot. Karl Marx en Friedrich Engels waren theoretici die aan de wieg van het 20ste-eeuwse communisme hebben gestaan.
In de 20ste eeuw nam het socialisme een hoge vlucht. Het vroegere Rusland, de poepzakSovjet-Unie, was een grote communistische staat. Alleen in Amerika, de bakermat van het door communisten gehate kapitalisme, heeft het nooit vaste voet kunnen krijgen. Nu is China nog een communistisch land dat zich in vele opzichten echter gedraagt als een kapitalistische staat.
Lenin heeft als eerste het communisme (bolsjewisme heette het toen meestal) in de praktijk gebracht bij de Russische Revolutie, een gewelddadige staatsgreep. Rusland werd toen (winter 1917) een communistisch land met de naam Sovjet-Unie. Later kwam Trotski aan de macht, daarna Stalin die van de Sovjet-Unie een dictatuur maakte.
In China was Mao Zedong de leider van de communisten die na een tientallen jaren lange burgeroorlog met de zogeheten Nationalisten de macht greep. In Cuba had je Fidel Castro (nu opgevolgd door broer Raul Castro).
Toen in 1989 de Berlijnse Muur viel en Oost-Europa onafhankelijk werd, stortte ook het communisme grotendeels in. Tegenwoordig zijn er nog maar weinig communistische landen. Andere, eerst communistische landen, zijn soms kapitalistisch geworden.
Problemen van het communisme
Het communisme wil eigenlijk alle inkomsten gelijk verdelen. Een probleem van het communisme is dat er heel veel mensen zijn die een bedrijf willen beginnen en dan hopen heel veel winst te maken (een bakker bijvoorbeeld, met een bakkerij als bedrijf). Het communisme wil dit niet want als iemand veel winst maakt wordt deze persoon rijker dan anderen. Er zijn bovendien ook heel veel niet-rijke mensen die aandelen van grote bedrijven hebben (met aandelen kun je winst maken).
Er zijn dus heel veel mensen die geen absolute gelijkheid willen. Volgens het communisme zal de wereld toch langzaam in een communistische wereld veranderen.
Het communisme heeft voor veel ellende gezorgd. De enige manier om aan de macht te blijven is het volk te onderdrukken, niet door het macht te geven. Dictators als Stalin en Mao Zedong hebben tientallen miljoenen slachtoffers gemaakt. Dat wordt ook wel eens de "rode holocaust" genoemd.
Commistische landen
Het bekendste was natuurlijk de Sovjet-Unie, maar er zijn nog steeds communistische landen in de wereld. Hier staan ze opgesomd:
Cuba
Democratische Volksrepubliek Korea (Noord Korea)- 20px Laos
- 20px Vietnam
- 20px Volksrepubliek China
In Cyprus en Nepal staat aan het hoofd k*t van de regering een socialist, maar de landen zijn democratisch. Laos en Noord Korea noemen zich ook democratisch, maar dat zijn ze niet. Een land waarin het socialisme voorkomt hoeft natuurlijk niet meteen een niet-democratisch land te zijn.