Evacuatie van het Rivierenland
De evacuatie van het Rivierenland was de grootste evacuatie in de geschiedenis van Nederland, die plaatsvond op 31 januari 1995. Op die dag werden 250.000 mensen in Zuidoost-Nederland geëvacueerd omdat de Rijn, Maas en de Waal een gevaarlijk hoge waterstand hadden en dreigden te overstromen.
Als de dijken langs de rivieren inderdaad zouden overstromen, zouden de Betuwe, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal onder water komen te staan. Plaatsen zoals Nijmegen, Tiel en Zaltbommel werden bedreigd door het water.
Ook in Limburg stond het water gevaarlijk hoog tussen 22 en 28 januari. De plaatsen Itteren en Borgharen werden net zoals in 1993 getroffen door overstromingen.
Evacuatie
Op 31 januari 1995 werd bekend gemaakt dat mensen in Zuidoost-Nederland hun huis moesten verlaten omdat de dijken dreigen door te breken. Mensen vertrokken naar andere plaatsen en hun spullen werden ergens anders opgeslagen. Ook het vee moest verplaatst worden, het ging hier om meer dan 100.000 dieren.
Oorzaken
Het hoge water werd veroorzaakt door zware regenval op 25 januari in de Belgische Ardennen en Noord-Frankrijk. Ook viel er veel neerslag in Nederland op 29 januari, wat zorgde voor een nog hogere waterstand.
Overzicht van dag tot dag
- Woensdag 25 januari - De zware regenval in de Belgische Ardennen en Noord-Frankrijk houdt aan. Binnen een dag is de Rijn bij Lobith twee meter gestegen, de Waal bij Zaltbommel met een meter.
- Donderdag 26 januari - Bij Borgharen en Itteren stijgt de Maas tot 45,09 meter boven NAP. De 3100 bewoners van beide dorpen krijgen het dringende advies te vertrekken.
- Vrijdag 27 januari - Dijken in het land van Maas en Waal worden gesloten voor alle verkeer. De Rijn bij Lobith staat op NAP +15,02 m, bij Zaltbommel bereikt de Waal +5,86 m. De Rijn overstroomt het centrum van Keulen. Steden in Midden- en Noord-Limburg krijgen wateroverlast.
- Zaterdag 28 januari - De Rijn stijgt bij Lobith naar +15,42 m, de Waal bij Zaltbommel naar +6,37 m. De IJsselkade in Deventer wordt afgesloten.
- Zondag 29 januari - Zware regenval in het Nederlandse rivierengebied, evenals in België, Noord-Frankrijk en Duitsland. De Rijn stijgt verder, evenals de Waal en de IJssel.
- Maandag 30 januari - Opnieuw stijgt de Maas bij Borgharen (NAP +45,62 m) en Venlo (+18,23 m). Dringend evacuatieadvies voor 75.000 bewoners van het stroomgebied van de Maas en de Waal. In Gorinchem vluchten duizend mensen voor de Merwede. De IJssel overstroomt de zomerdijk bij Deventer en de kade in Kampen.
- Dinsdag 31 januari - De Ooijpolder (15.000 inwoners), het Land van Maas en Waal (ook 15.000) en de Bommelerwaard (40.000 inwoners) worden geëvacueerd. 's Middags kondigt Commissaris van de Koningin Jan Terlouw de verplichte evacuatie van de 140.000 mensen in de Betuwe af. De waterstand bij Lobith is nu NAP +16,63 m, ruim boven het record van 1993.
- Woensdag 1 februari - Bij Ochten is de situatie zeer kritiek. Honderden militairen bedwingen met tonnen zand een schuivende dijk. Het dorp wordt in snel tempo ontruimd, inwoners vluchten. Het dorp is dan wereldnieuws. De hoogste stand van de Rijn bij Lobith is de vorige avond bereikt met een topstand van NAP +16,68 m. De Waal gaat naar +7,43 m bij Zaltbommel.
- Donderdag 2 februari - Het water zakt. Het gevaar van verzadigde en inzakkende dijken is groot.
- Vrijdag 3 februari - De daling van het waterpeil zet door. De Rijn bij Lobith zakt in een etmaal bijna een halve meter.
- Zaterdag 4 februari - Minister Dijkstal van Binnenlandse Zaken geeft toestemming voor de terugkeer van de evacués naar de Ooijpolder en het Land van Maas en Waal. De dagen erop keren ook de andere inwoners terug.