Faeröer
De Faeröer (Faeröers: Føroyar Sjabloon:IPA; Deens: Færøerne Sjabloon:IPA; let: Schapeneilanden) zijn een eilandengroep, gelegen in de noordelijke Atlantische Oceaan in het midden van de driehoek Schotland-Noorwegen-IJsland. De archipel vormt een autonoom gebied binnen het Koninkrijk Denemarken. De naam Faeröer betekent 'schapeneilanden'. Er wonen Sjabloon:Statsland-schattingkort mensen, van wie veel in de hoofdstad Tórshavn. De plaatselijke Noord-Germaanse dialecten, verwant aan het IJslands, vormen een aparte taal, gestandaardiseerd in het Faeröers.
Geschiedenis
Sjabloon:Hoofdartikel De Faeröer zijn vanaf de 9e eeuw n.Chr. voornamelijk vanuit Noorwegen bevolkt. In de 11e eeuw kwamen de eilanden onder het gezag van de Noorse koning. Toen Noorwegen zelf een gebiedsdeel van Denemarken werd, kwamen de Faeröer ook onder de Deense kroon. Ook toen Noorwegen Zweeds en later zelfstandig werd, bleven de Faeröer Deens. In 1948 kregen de eilanden verregaand zelfbestuur. De Faeröer behoren niet tot de Europese Unie.
Op sommige zeekaarten uit de 16e en 17e eeuw is ten zuiden van IJsland een groot eiland te zien dat Frisland genoemd werd. Aangenomen wordt dat daarmee de Faeröer bedoeld werden.
Politiek
De Faeröer zijn een constitutioneel koninkrijk. Het staatshoofd is de Deense Koningin Margaretha II.
Economie
De economie van de Faeröer is voornamelijk afhankelijk van de visserij (wijting, kabeljauw, schelvis, koolvis e.a.) en intensieve zeeviskwekerij (voornamelijk zalm en forel). De bestuurlijke verantwoordelijkheid voor deze economische activiteiten valt onder het zelfbestuur van de eilandengroep, zoals met het Deense Koninkrijk wettelijk is overeengekomen. De Faeröer onderhouden bilaterale betrekkingen met de Europese Unie en met andere landen, waaronder de buurlanden Noorwegen en IJsland.
Naast de visserij, die verreweg het grootste deel van de export voor zijn rekening neemt, zijn er op de archipel ook duizenden schapen, die in de bergen grazen. Ze voorzien in 60% van de vleesproductie en zijn daarbij ook nog wolleveranciers. Er ontwikkelen zich ook kleine en gevarieerde industriële activiteiten. Het toerisme neemt een bescheiden plaats in en ook de dienstverlening, vooral voor de visserij en de oliewinning, is groeiende. De vissers van de Faeröer zijn berucht om het bijeendrijven en slachten van scholen grienden, kleinere walvisachtigen, voor hun vlees en blubber, hetgeen voor de buitenwereld een controversiële bezigheid is. Daarnaast bestaat er nog een kleine vogelvangst voor economische doeleinden, een melkveeproductie die de plaatselijke behoeften geheel dekt, en een bescheiden aardappelteelt.
De opbrengst van de nog steeds bescheiden winning van olie binnen de 200 zeemijl vanaf de zeekust, sinds enkele jaren een interne Faeröerse aangelegenheid, wordt voor een groot deel overgeheveld naar Denemarken. De plaatselijke bevolking ziet dus weinig terug van deze inkomsten. Dit postkoloniale beleid van Denemarken heeft de wens onder de eilandbewoners volledig onafhankelijk te worden van Denemarken verder vergroot. Denemarken weigert dat.
Geografie
De Faeröereilanden hebben tezamen een totale kustlijn van 1117 km. Het hoogste punt is de Slættaratindur op het eiland Eysturoy, met 882 m.
De zeventien bewoonde eilanden van de Faeröer zijn:
Het achttiende, onbewoonde eiland is Lítla Dímun.
De hoofdstad Tórshavn, met 13.200 inwoners (2005), ligt op het grootste eiland, Streymoy. Dit eiland is met een brug verbonden met het op een na grootste eiland, Eysturoy. Een andere wat grotere plaats is Klaksvík met 4664 inwoners (2005), op Borðoy.
Vanaf Borðoy loopt een dam naar zowel Viðoy als Kunoy. Deze drie eilanden vormen samen met Kalsoy, Svínoy en Fugloy de Noordereilanden.
Op Vágar ligt het enige vliegveld van de Faeröer, de Luchthaven Vágar. Vroeger moesten luchtreizigers die naar Tórshavn wilden, een overtocht per veerboot maken, maar sinds in 2002 de Vágartunnel werd voltooid is er een rechtstreekse wegverbinding.
Het meest westelijke eiland Mykines is beroemd om zijn populatie papegaaiduikers. De hele archipel heeft overigens een rijk vogelleven: de steile, rotsachtige kust maakt de nesten onbereikbaar voor vijanden.
De Faeröer bestaan uit 34 gemeenten: