Vikingen
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Hier is wat verbetering nodig |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Vikingen waren zeevarende Noormannen die leefden rond het jaar 800 in Scandinavië. Het woord 'Viking' wordt vaak gebruikt voor alle Noormannen, maar dit klopt niet. Noormannen is de naam voor het hele volk, Vikingen waren alleen de Noormannen die de zee op gingen. Vaak wordt gedacht dat alle Vikingen alleen woeste plunderaars waren, maar dat was vooral aan het einde van de 8e en de 9e eeuw zo. In de loop van de tijd ontwikkelden ze zich tot handelaars. Dat was onder andere te danken aan hun bekering tot het christendom. Een van de bekendste Viking leiders was Harald Blauwtand. Naar hem is het internetprotocol Bluetooth genoemd. Een misverstand is dat het allemaal mannen waren. Er waren ook vrouwelijke Vikingen.
Over de Vikingen
De Vikingen kwamen uit Scandinavië, dat is het geheel van Denemarken, Noorwegen en Zweden. De Vikingen maakten grote reizen met hun Vikingschip. Voorop zit meestal een drakenkop. Waar ze aan land gingen maakten ze vaak een grote plundertocht. Een veel gebruikt Vikingschip was de "drakar". Deze schepen waren veel sneller en sterker dan andere schepen in die tijd en ze waren daarom op zee oppermachtig. De Vikingen waren lange tijd de schrik van christelijk Europa en maar weinig kloosters en dorpen ontkwamen aan ze.
De Vikingen hebben ook veel ontdekt. IJsland, Groenland en zelfs het continent Amerika zijn ontdekt door de Vikingen, het is dus niet Christoffel Columbus die dit continent heeft ontdekt! Amerika noemden ze "Vinland" (wijnland), maar lang bleven ze er niet. De indianen waren met duizenden en zelfs de Vikingen konden met hun kleine aantallen niet tegen de indianen op.
Ze zijn de geschiedenis ingegaan als onverschrokken zeelui en niets of niemand ontziende vechtersbazen. Maar ze hadden ook een rijke cultuur. Als bedreven zeevaarders zetten ze, eeuwen voor Columbus voet aan land op de Amerikaanse bodem en onderhielden ze handelsbetrekkingen met Rusland en Constantinopel.
Koning noch keizer bleken in staat om het geweld met succes te bestrijden. Het gebied dat zij moesten verdedigen was te uitgestrekt en hun gezag was te zwak. Daardoor droegen de invallen van de Noormannen mee bij tot het ontstaan van feodaliteit.
Woonplaats
De Noormannen woonden zoals gezegd in Scandinavië. Ze bouwden de boerderijen van klei en hout. De grond waar ze graan, gerst en haver op verbouwden was droog en grimmig. De spullen werden verkocht aan mensen in het dorp.
Voedsel
Ze aten vis en vlees van dieren zoals schapen,koeien en varkens. Je kon de vis ook drogen. Ze sneden de buik open en haalden de ingewanden eruit. Dan legden ze de vis in de zon uitgespreid over een plank. Na ongeveer 3 weken was de vis klaar.
Familie
Het gezin van de Noormannen woonde altijd bij elkaar, alleen niet thuis maar meestal wel in het zelfde dorp. De vrouwen waren in vergelijking met Europese vrouwen onafhankelijk. Ze waren vaak de baas over het huishouden en konden in het leger. Een vrouw kon haar eigen echtgenoot kiezen en kon een scheiding eisen wanneer hij haar sloeg of niet eerlijk was.
Schrift
De Noormannen schreven in runentekens. Een soort oud alfabet. Deze tekens schreven ze niet op papier, nee, ze hakten het uit in steen! Er bestaan verschillende soorten runenschriften. Iedere periode en iedere streek kent zijn eigen runenreeksen. De bekendste is het oudere Futhark van 24 runentekens of runenstaven. Het jongere Futhark met 16 runenstaven werd door de Vikingen gebruikt.
Kleren
Ze maakte de kleren van de vacht van dieren. Zoals koeien,schapen. Ze droegen een soort sloffen van leer. Er wordt vaak gezegd dat Vikingen hoorns op hun helm hadden. In werkelijkheid is dit niet waar. Tijdens opgravingen zijn alleen hoorns bij helmen gevonden en toen dachten ze dat die hoorns op de helmen hoorden.
Geloof
De Noormannen geloofden in meerdere goden. Ze geloofden als je dood ging dat je dan in het Walhalla zou komen, de hemel van de Noormannen. De mooiste dood was dood gaan tijdens een gevecht, met schild en zwaard in de hand. Juist voor fanatieke strijders was het Walhalla een geweldig oord. Odin was de oppergod. Wij kennen hem als Wodan. Woensdag is naam hem genoemd. Een andere god was Donar. Naar hem is donderdag vernoemd. Vrijdag is naar de godin Freya vernoemd. De goden waren belangrijk voor de dichtkunst en de magie. Later heeft Adolf Hitler zich laten inspireren door de verhalen over Wodan en de Germaanse mythologie. In de loop van de 9e eeuw werden ze in toenemende mate christen. Een bekende Vikingleider die werd bekeerd tot het christendom is Harald Blauwtand (Harald Bluetooth). Na hun bekeringen stopten de plunderingen over het algemeen. Bluetooth gebruiken we nu op het internet en is genoemd naar Harald Blauwtand.
Schepen
Bouwtechniek
De delen van een boot werden vast gemaakt met spijkers of hardhoutpinnen. Over de volle breedte liepen houten dwars balken. Doordat de boot zo gemaakt is, is hij reuze sterk en glijdt hij snel door het water
aan de zijkant van de boot zaten roeispanen en schilden zo konden ze snel weg als het nodig was en konden ze zich beter verdedigen.
Soorten
De bekendste soorten zijn:
- Langschepen.
Herkenningen:
- Drakenkop
- Schilden
- Lang en smalle boot
- Ondiepe boot
- Veel roeiers
- Maximaal 30 meter lang
Het langschip was een oorlogsschip, deze schepen waren vooral bedoeld om over rivieren te varen of om dicht bij de kust te blijven. Ze werden altijd geroeid maar konden ook op de wind zeilen.
De veel bredere en hoge Knarr was niet gebouwd om snel mee te varen, maar om lading mee te vervoeren. Dit schip was ook beter bestemd tegen de zee. De Noren gebruikte deze schepen om mee naar IJsland en Groenland te varen.
Behalve de schepen die hierboven genoemd zijn waren er nog verschillende andere namen en typen. Deze boten werden aangepast aan hun doel bijvoorbeeld: visserij of kustvaart.
Routes
Vanuit hun Scandinavische thuislanden gingen de Zweden oostelijk, langs de grote rivieren van Rusland, waarbij ze de Zwarte zee naar Constantinopel overstaken en de Kaspische zee om Bagdad te bereiken.
De Noren richtten zich vooral op het westen ze gingen naar Schotland, Engeland Ierland en staken de Atlantische oceaan naar IJsland en Groenland. Ze gingen zelf door het Middellandse zeegebied om Italië te bereiken. De Denen gingen voornamelijk naar het Zuiden, maar Oost-England en de West-Europese kusten.
Ook Normandië (vernoemd naar de Noormannen), Sicilië en de Krim zijn bezocht door de Vikingen.
Veroveringen
De Vikingen vielen rond heel de bekende wereld gebieden binnen. Hun rijken lagen van Groenland en Ierland tot Rusland. Plundertochten werden langs de hele Britse West-Europese, Russische en soms zelfs Spaanse kust gehouden. De Vikingen werden vooral bekend door het binnenvallen van Groot-Brittannië.
Britse Eilanden
De meest bekende invasies van de Vikingen waren in de Angelsaksische staten in Groot-Brittannië. Meerdere zwakke koninkrijken overleefden de aanval niet.
De eerste aanval van de Vikingen was in 793, toen een kleine groep Vikingen in het koninkrijk Northumbria aan land gingen, een kerk plunderden en weer weggingen. Door velen werd dit gezien als een straf van God en de Vikingen werden beschreven als monsters en draken.
Rusland
De Zweedse Vikingen voeren veel naar het oosten. Hier lag het moderne Rusland. Ze deden niet alleen aan handelen, maar ze vielen de gebieden ook binnen. In eerste instantie werden de Vikingen weggejaagd uit het gebied, maar uiteindelijk wisten de Vikingen succesvol terrein te veroveren. De belangrijkste leider was Roerik, hij veroverde een groot gebied in Rusland. Roerik overleed in 897 en liet een groot rijk achter voor zijn opvolger, Oleg. Oleg had ook uitbreidingsplannen en begon met het veroveren van een andere vikingstaat, Kiev. Kiev werd bestuurd door Askold en Dir, maar Oleg had een list bedacht. Hij nodigde Askold en Dir uit op een boot om aan handelsbesprekingen te doen, maar zodra de twee op de boot kwamen werden ze gedood en veroverde Oleg Kiev. Hij gebruikte de stad als zijn nieuwe hoofdstad. Het rijk van de Roes was gevormd. De Vikingen hier waren echter allang niet meer ze Scandinavisch, een groot deel van de mensen begonnen de lokale tradities, goden en taal te gebruiken in het dagelijks leven. In 988 bekeerde Vladimir de Heilige zich tot het Christendom, waarmee een eind kwam aan de heidense staat. Het rijk van de Roes viel pas uiteen toen de Mongolen het rijk veroverde.
West-Europa
Ook Frankrijk en de lage landen waren een hoofddoelwit van de Vikingen. Doordat het rijk van Karel de Grote uiteen was gevallen waren de Franse en Nederlandse kust redelijk makkelijke doelwitten. De belangrijkste Viking die de Nederlandse kust inviel was Rorik. In 841 veroverde hij een gebied in Noord-Holland en Zuid-Holland op Lotharingen. Hij was echter wel een vazal die loyaal moest zijn aan de koning van Lotharingen. In 842 werd hij gevangen genomen omdat er gedacht werd dat hij niet loyaal was. Rorik wist te ontsnappen en viel Lotharingen weer binnen. In de tijd van 841 tot 863, het jaar waarin hij zich bekeerde tot het Christendom, had hij het voor elkaar gekregen een groot deel van de gebieden in Nederland te veroveren. Zijn neefje Rudolf volgde zijn voorbeeld, maar hij stopte niet met het plunderen van gebieden. Hij kreeg een klein stuk van de Duitse kust in handen, maar werd in 873 gedood tijdens een gevecht tegen een Friese heerser.
In 844 werd een grootse vikingaanval georganiseerd, gericht op het rijke Emiraat Córdoba. Er werd binnengevallen in Lissabon en Grenada. 62 schepen werden gespot voor de kust van Lissabon, de Vikingen sprongen uit hun schepen en wisten de stad makkelijk in te nemen. De stad werd dagen lang leeggeroofd en de grootste gebouwen, bijvoorbeeld moskees, werden afgebrand. In het zuiden wisten de Vikingen door te stoten naar Seville, wat ook makkelijk geplunderd werd. Hierna waren de Vikingen van plan een aanval uit te voeren op een aantal kleine steden rond Seville, maar ze kwamen niet ver. De Emir van Córdoba, Abd Al-Rahman II, had samen met zijn vazallen een groot leger van de beste cavalerie van de tijd georganiseerd. Bij zonsopkomst vielen ze de Vikingen aan. De Vikingen leden zware verliezen, maar wisten te overwinnen. Later, toen de Vikingen met hun langschepen over de rivier Guadalquivir voeren, werden ze aangevallen door katapulten die met een zeer brandbaar goedje gooiden. Vele schepen vergingen, en de Vikingen hadden voor de tweede keer grote verliezen geleden. Om deze reden trokken de Vikingen zich terug uit Spanje. Ze hadden voor de eerste keer een grote plundertocht verloren.
Hastein was een van de meest gewelddadige Vikings ooit. Hij viel gebieden binnen in Engeland, Frankrijk, Spanje, Italië en Noord-Afrika. ...
Rollo...
De Normandiërs
Handel
Een deel van de bewoners van Scandinavië waren landbezitters en zij ontwikkelde zicht tot handelaren die weg gingen. Er ontwikkelende zich handelsplaatsen (plekken waar handelaren samen kwamen om hun spullen te verkopen.) Eerst alleen in hun eigen land, maar later gingen ze ook naar andere landen toe. Niet alle Scandinavische kooplieden zullen even aardig zijn geweest. Zij moesten zelf ook oppassen en daarom waren ze bewapend. Hiermee beschermde zichzelf, maar plunderde ze bijvoorbeeld ook ladingen van andere.
Tussen de aanvallen door ging de handel gewoon door. De handel werd ondanks het geweld zelfs beter. Geplunderde spullen kwamen weer op de markt. Veel handelssteden in het Frankische rijk bloeide hierdoor op.
De Vikingen plunderden veel met hun schepen zo konden ze veel dingen verkopen. Ook werden de Vikingen daardoor rijk de handel was heel belangrijk voor de Vikingen.
Strijden en wapens
In 793 overvielen ze het onverdedigde klooster in Lyndisfarne in Schotland, dat ze helemaal leegplunderden. Veel monniken werden vermoord, anderen werden als slaaf meegenomen. Er zouden nog veel andere plundertochten volgen in Europa. Op januari 878 achter een muur van schilden, stonden de Vikingen tegenover de Engelsen. Na de eerste aanval ontstaat een gevecht van man tot man. Honderden Vikingen sneuvelden.
Een holmganga-is een duel. En het heeft strenge regels. Een holmganga is een spel waarbij je moet vechten tegen de tegenstander. Iemand die erbuiten stapt is een lafaard. De verliezer moet de winnaar betalen met goud of eten. Je mag drie schilden gebruiken en een zwaard.
Er zijn ook wapens bij de Vikingen. Zoals speren, zwaarden, knuppels, bijlen, en pijl en boog. De beste wapens komen uit Duitsland. En de kleding was anders.
- Tuuk, L. v. (2008). Vikingen, Noormannen in de lage landen. Kampen: Omniboek
Ambachten
Vikingen waren zeer goed in het maken van wapens, sieraden en werktuigen. Ze waren vaak versierd met afbeeldingen van Goden en dieren (draak).
De meeste ambachtslieden woonden in Hedeby waar ze hun waren op de markt verkochten. Sommige trokken door het land om hun spullen te verkopen. Met name de smid en de timmerman trokken door het hele land om bij boerderijen allerlei dingen te herstellen.
Metaalbewerking was een specialiteit van de Vikingen. Uit opgravingen blijkt dat de smeden toen vrijwel dezelfde werktuigen gebruikten als in de 19de eeuw.
Ook houtsnijwerk was erg populair, vandaar veel en mooi houtsnijwerk op wagens, sleden, schepen en huizen.