Werk aan spoel
Werk aan spoel is een onderdeel van de nieuwe Hollandse waterlinie. De nieuwe Hollandse waterlinie speelde een grote rol bij de verdediging van Nederland tijdens oorlogen. Op plaatsen waar wegen door de linie kwamen bouwde de mensen forten. Werk aan spoel is dus zo’n fort. Werk aan spoel had als doel om de waaiersluis te beschermen.
De geschiedenis van Werk aan spoel
Werk aan spoel is gebouwd in de periode van 1816-1824, 1840-1860 en 1860-1885 en zijn doel was de waaiersluis te beschermen. Een waaiersluis is een speciale sluis, die zo sterk is dat hij tegen de waterdruk geopend kan worden. Dit zorgde ervoor dat de mensen zelf de waterpeil konden regelen.
Ontstaan
Tijdens de Hollandse Oorlog in 1672-1678 waren de Staten van Holland de eerste die de Hollandse Waterlinie bedachten. Deze waterlinie volgde de oostgrens van Holland van Muiden tot in het Land van Altena. (Altena ligt in Noord-Brabant.) In 1815 besloten ze om de verdediging van het ‘hart des lands’ in oostelijke richting (ten oosten van de stad Utrecht) te verleggen. Hierdoor ontstond de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het was hun bedoeling om het terrein precies 40 cm onder water te zetten zodat wegen maar ook de sloten en bestaande vaarwegen aan het zicht onttrokken. De revier doorwaden en bevaren was nu onmogelijk.
Tijdens de bouw
De bouw kan je in 3 verschillende periodes opdelen. In de eerste periode van 1816- 1824 werden er verschillende waaiersluizen aangelegd en forten gemaakt in de aarde. In de tweede periode van 1840-1860 werden de forten gemoderniseerd en werden er zogenaamde bomvrije torens gebouwd. In de derde periode van 1860-1885 werden de torenforten verbeterd. De benoeming werk aan spoel is pas ontstaan het begin van de 18e eeuw.
De locatie
Ligging
Ten westen van Culemborg ligt aan de Lek het Werk aan het Spoel. Volgens veel mensen is het een van de meest markante plekken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is. Deze Waterlinie is een uniek historisch stelsel van verdedigingslinies en -werken en staat op de Nederlandse kandidatenlijst voor de werelderfgoedlijst van de UNESCO.
Werk aan spoel nu
Op het werk aan spoel zijn regelmatig voorstellingen en optredens van muziekorganisaties. In de word geëxposeerd door kunstenaars, die kunstenaars worden door de organisatie van het Werk aan het Spoel gevraagd om daar te exposeren. Op zonnige dagen zijn er rondleidingen en kun je eten in de veldkeuken. Al is het niet meer belangrijk voor militaire zaken het blijft nog wel bestaan en wordt regelmatig onderhouden door een speciaal team.