O Fortuna
O Fortuna is de openings- en sluitingshymne van de Carmina Burana. Dit muziekstuk (opera) is geschreven door Carl Orff (1895-1982) die in 1937 voor het eerst werd uitgevoerd.
Het stuk is gecomponeerd voor solisten, koor, twee vleugels, slagwerk en later ook voor symfonieorkest. Orff haalde in 1935 een aantal liederen uit het middeleeuwse handschrift Carmina Burana en schreef er zijn eigen muziek bij.
De Carmina Burana zelf bestaat uit drie delen:
- “In de Lente” met liefdesliederen,
- “In de Taverne” met drank- en gokliederen
- “In de hof der liefde” met liederen over de liefde.
De hymne aan Fortuna, de godin van het lot, was oorspronkelijk een gedicht in het latijn. Fortuna is de vrouw van het toeval die aan het Rad van Fortuin (fortuna) draait.
Tekst
| O Fortuna (Latijn) | Nederlandse vertaling |
|---|---|
|
O Fortuna velut luna statu variabilis, semper crescis aut decrescis; Vita detestabilis nunc obdurat et tunc curat; Ludo mentis aciem, egestatem, potestatem, dissolvit ut glaciem. |
Oh Fortuna, zoals de maan in veranderlijke gestalten, neem jij altijd toe of neem jij af; Een vervloekt leven nu eens is ze hard en dan weer is ze zorgzaam; Door het spel smelt geestelijke zekerheid, armoede, vermogen, weg als ijs. |
|
Sors immanis et inanis, rota tu volubilis, status malus, vana salus semper dissolubilis, obumbrata et velata michi quoque niteris; Nunc per ludum dorsum nudum fero tui sceleris. |
Vreselijk en ijdel lot jij rondwentelend rad ongunstige toestand vergeefse redder altijd oplosbaar, beschaduwd en besluierd ook kwel jij mij; Door het spel van jouw gedraai loop ik nu met een ontblote rug. |
|
Sors salutis et virtutis michi nunc contraria, est affectus et defectus semper in angaria. Hac in hora sine mora corde pulsum tangite; Quod per sortem sternit fortem, mecum omnes plangite! |
Het lot van welzijn en deugd, voor mij nu ongunstig, bestaat uit stemming en moedeloosheid altijd in drukkend zware dienst. Hier op dit uur onverwijld beroert de snaren met het hart; Omdat het lot de sterke doet instorten, jammert allen luid met mij! |