Wikkeldraadbekercultuur

Zie ook Tijdlijn van cultuurvolkeren in de Lage Landen

Voorbeeld van een wikkeldraadbeker

De wikkeldraadbeker-cultuur of wikkeldraadcultuur (WKD) is een prehistorische cultuur van de vroege Bronstijd (±2100 v.Chr - 1800 v.Chr.) in Nederland en Noordwest-Duitsland (Westfalen). De cultuur is vernoemd naar de wikkeldraadbeker of wikkeldraadpot die door archeologen werd gevonden.

Verspreiding van de wikkeldraadbeker cultuur

Deze cultuur is een opvolger van de klokbekercultuur, waarvan voorwerpen vaak in hetzelfde gebied worden gevonden.

Het aardewerk werd versierd met een om een stokje gewikkeld koord, dat een patroon achterliet in de wat schrale klei. Soms zijn de potten ook voorzien van oren. Net onder de bovenrand zaten gaatjes, mogelijk om de pot met een stukje leer of iets dergelijks af te kunnen sluiten.

Er werden bronzen voorwerpen en gereedschappen gemaakt, maar ook de stenen bijlen en dergelijke werden ook nog volop gebruikt. In Nederland kwam brons niet voor en moest dus van elders komen. Er bestond een netwerk van paden, waar handelaren gebruik van maakten. Brons was kostbaar en daarmee iets voor de eliten (belangrijke personen). Vuurstenen dolken werden er nog gemaakt. Het bronzen zwaard was nieuw.

Boerderij bronstijd in het Archeon

In de bronstijd werd er steeds meer aan veeteelt gedaan, waarvoor bossen werden gekapt. Het landschap kreeg steeds meer een open of halfopen, parkachtig karakter. Door de manier waarop men akkerbouw bedreef en vee liet grazen, verslechterde langzaam de bodem. Op de hogere zandgronden ontstonden hierdoor in die tijd heidevelden en kwam het plaatselijk zelfs tot zandverstuivingen. De boerderijen lagen apart van elkaar verspreid in het landschap. Ze vormden groepjes van twee tot vier of hooguit vijf houten boerderijen, met daarbij enkele bijgebouwtjes (spiekers), veelal voor de opslag van graan en dergelijke. De boerderijen gingen maar zo'n 20 jaar mee, als gevolg van houtrot.

In het zuiden van Nederland wordt de cultuur opgevolgd door de Hilversumcultuur, welke een grote invloed uit Noord-Frankrijk en Zuid-Engeland vertoont. In het noorden bleef de cultuur iets langer en ging het daarna over in de Elpcultuur.