Friezen: verschil tussen versies
| Regel 12: | Regel 12: | ||
==Cultuur== |
==Cultuur== |
||
| − | De Friezen hebben een unieke eigen cultuur, die al erg oud is en uit de Romeinse tijd stamt. Ze hebben een eigen [[taal]], het Fries. Die taal is officieel erkend door de EU omdat het te moeilijk is om een [[dialect]] te kunnen zijn en een aparte schrijfwijze heeft. Voobeelden van Fries eten zijn de Friese ''dümkes'' (duimpjes, Friese koekjes met anijs) en de bekende ''sûkerbôle'' (suikerbrood). Al sinds de 19e eeuw wordt de [[Elfstedentocht]] (Fries: "''Âlvestêdetocht''") |
+ | De Friezen hebben een unieke eigen cultuur, die al erg oud is en uit de Romeinse tijd stamt. Ze hebben een eigen [[taal]], het Fries. Die taal is officieel erkend door de EU omdat het te moeilijk is om een [[dialect]] te kunnen zijn en een aparte schrijfwijze heeft. Voobeelden van Fries eten zijn de Friese ''dümkes'' (duimpjes, Friese koekjes met anijs) en de bekende ''sûkerbôle'' (suikerbrood). Al sinds de 19e eeuw wordt de [[Elfstedentocht]] (Fries: "''Âlvestêdetocht''") geschaatst, een typisch Friese schaatstocht over ijs, gereden langs de elf grootste Friese steden over de bevroren kanalen: |
:{| class="wikitable" |
:{| class="wikitable" |
||
| Regel 42: | Regel 42: | ||
|[[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] (finish) || ''Ljouwert'' ||align="center"| 199 |
|[[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] (finish) || ''Ljouwert'' ||align="center"| 199 |
||
|} |
|} |
||
| + | |||
| + | De elfstedentocht wordt alleen gereden als het ijs dik genoeg is. Vanwege het steeds warmer wordende weer worden de Friese winters zachter. Daardoor is de "''Tocht der Tochten''" al sinds 1997 niet meer gereden. Willem Alexander reed eens ook de tocht uit. Na afloop eten de deelnemers en de toeschouwers een kop snert (erwtensoep met rookworst). |
||
==Bekende Friezen== |
==Bekende Friezen== |
||
Versie van 9 jul 2009 14:28
De Friezen zijn een volk. Friese mensen wonen meestal in Friesland, in Nederland. Veel Friezen leven ook in Duitsland (Ost-Friesland), en in stukken van Denemarken. Vroeger, honderden jaren geleden, waren de Friezen een volk met een eigen land. Nu zijn de Friezen gewoon inwoners van Nederland. Ze spreken Nederlands, maar hebben ook hun eigen taal, het Fries.
Typisch Fries
De Friezen zijn een trots volk, ze zijn vaak koppig en standvastig (blijven bij hun ideeen). Zo worden Friezen vaak omschreven. Ook zijn ze vaak blond van haarkleur, hebben ze vaak een lichte oogkleur en zijn ze lang van gestalte. De Friezen hebben eigen sporten zoals Fierljeppen (over sloten heen springen met stokken). Ze waren de laatste bevolkinsgroep in Nederland die tot het Christelijke geloof werden bekeerd en hingen lange tijd hun Heidense goden aan.
Geschiedenis
Vroeger, in de tijd van de Romeinen, hadden de Friezen een groot Rijk langs de Noordzee kust. De laatste koning van Friesland was Radbod in ongeveer 700 na Christus. Pier Gerlofs Donia kroonde zichzelf tot koning in 1515, maar hij was geen echte koning, maar een piraat. Ze zijn al een erg oud volk: de bekende Romeinse geschiedschrijver Tacitus schreef al over de Friezen (Frisii). De Romeinen hadden groot respect voor de Friezen, omdat het dappere krijgers waren en ze ze niet konden verslaan. De Romeinse verovering van wat nu (anno 2009) Nederland is, werd door de Friezen tot staan gebracht. Alleen in Zuiden van Nederland viel in Romeinse handen. De Romein Tacitus verdeelde de Friezen in twee soorten: de Groot Friezen en de Klein Friezen - de Groot Friezen waren grote mensen, de Klein Friezen waren kleiner van gestalte.
Cultuur
De Friezen hebben een unieke eigen cultuur, die al erg oud is en uit de Romeinse tijd stamt. Ze hebben een eigen taal, het Fries. Die taal is officieel erkend door de EU omdat het te moeilijk is om een dialect te kunnen zijn en een aparte schrijfwijze heeft. Voobeelden van Fries eten zijn de Friese dümkes (duimpjes, Friese koekjes met anijs) en de bekende sûkerbôle (suikerbrood). Al sinds de 19e eeuw wordt de Elfstedentocht (Fries: "Âlvestêdetocht") geschaatst, een typisch Friese schaatstocht over ijs, gereden langs de elf grootste Friese steden over de bevroren kanalen:
Fries afstand vanaf startpunt (km) Leeuwarden (start) Ljouwert 0 Sneek Snits 22 IJlst Drylts 26 Sloten Sleat 40 Stavoren Starum 66 Hindeloopen Hylpen 77 Workum Warkum 86 Bolsward Boalsert 99 Harlingen Harns 116 Franeker Frjentsjer 129 Dokkum Dokkum 174 Leeuwarden (finish) Ljouwert 199
De elfstedentocht wordt alleen gereden als het ijs dik genoeg is. Vanwege het steeds warmer wordende weer worden de Friese winters zachter. Daardoor is de "Tocht der Tochten" al sinds 1997 niet meer gereden. Willem Alexander reed eens ook de tocht uit. Na afloop eten de deelnemers en de toeschouwers een kop snert (erwtensoep met rookworst).
Bekende Friezen
Enkele bekende Friezen zijn: