Gebruiker:Mike1023/Kladblok: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(111 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Infobox politieke partij
 
{{Infobox politieke partij
| naam = Partij voor Vrijheid en Vooruitgang (PVV) <br> ''Parti de la Liberté et du Progrès'' (PLP)
+
| naam = Belgische Socialistische Partij (BSP) <br> ''Parti socialiste belge (PSB)''
| afbeelding =
+
| afbeelding = [[File:Logo_du_Parti_socialiste_belge_(1945-1978).png|200px]]
| oprichting = 1961
+
| oprichting = mei 1945
| opheffing = 1972 (Waalse afdeling) <br> 1992 (Vlaamse afdeling)
+
| opheffing = oktober 1978
 
| actief in = {{BE}}
 
| actief in = {{BE}}
| richting = [[rechts (politiek)|Centrumrechts]]
+
| richting = [[Links (politiek)|Centrumlinks]]
| stroming = [[Liberalisme]] <br> [[Klassiek liberalisme]] <br> [[Neoliberalisme]]
+
| stroming = [[Sociaaldemocratie]]
 
| presidentskandidaat =
 
| presidentskandidaat =
 
| president =
 
| president =
 
| vicepresidentskandidaat =
 
| vicepresidentskandidaat =
 
| vicepresident =
 
| vicepresident =
| oprichter = [[Omer Vanaudenhove]]
+
| oprichter =
 
| partijleider =
 
| partijleider =
 
| partijvoorzitter =
 
| partijvoorzitter =
Regel 51: Regel 51:
 
| beneuxpartij =
 
| beneuxpartij =
 
| europesepartij =
 
| europesepartij =
| internationaal = [[Liberale Internationale]]
+
| internationaal =
| partijkleur = 0073CF
+
| partijkleur = FF0000
| voorgaand = [[Liberale Partij (België)|Liberale Partij]]
+
| voorgaand = [[Belgische Werkliedenpartij]]
| opvolgend = [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Vlaamse Liberalen en Democraten]] (VLD) <br> [[Parti réformateur libéral]] (PRL)
+
| opvolgend = [[Vooruit (politieke partij)|Socialistische Partij]] <br> [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]]
 
| fusie =
 
| fusie =
 
| opgegaan =
 
| opgegaan =
| afsplitsing =
+
| afsplitsing =
| afgesplitst =
+
| afgesplitst =
 
| voortzetting =
 
| voortzetting =
 
}}
 
}}
  +
De '''Belgische Socialistische Partij''' was een [[sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] partij die tussen 1945 en 1978 bestond. De partij was de opvolger van de vooroorlogse [[Belgische Werkliedenpartij]] (BWP). De BSP-PSB had een grote invloed op België na de [[Tweede Wereldoorlog]]. Zo heeft de partij bijgedragen aan het ontstaan van de [[verzorgingsstaat]].
De '''Partij voor Vrijheid en Vooruitgang''' ('''PVV'''), of in het [[Frans]]: ''Parti de la Liberté et du Progrès'' (PLP), was een [[België|Belgische]] politieke partij. De PVV-PLP werd opgericht in 1961 als opvolger van de [[Liberale Partij (België)|Liberale Partij]]. De nieuwe liberale partij moest conservatieve en gematigde kiezers meer aanspreken.
 
   
  +
Tijdens haar bestaan is de partij vrijwel altijd onderdeel van de regering geweest, behalve tussen 1949 en 1954 en tussen 1958 en 1961. In deze periode heeft de BSP-PSB viermaal een premier geleverd: [[Achille Van Acker]], [[Camille Huysmans]], [[Paul-Henri Spaak]] en [[Edmond Leburton]]. In 1978 splitste de partij in een Franstalige en Nederlandstalige afdeling. In Vlaanderen heet de Belgische Socialistische Partij tegenwoordig [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]. In Franstalig België staat deze bekend als de [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]] (PS).
De PVV-PLP was rechtser dan de Liberale Partij op economisch vlak. De partij stond voor lagere belastingen, een kleine rol voor de overheid, [[vrijhandel]] en Europese samenwerking. In 1972 werden de Vlaamse en Franstalige afdeling twee aparte partijen. De Vlaamse afdeling behield zijn naam, terwijl de Franstalige afdeling verder ging onder de naam [[Parti réformateur libéral]] (PRL). Dit was de voorloper van de [[Mouvement Réformateur]] (MR). Hierdoor was de PVV vanaf 1972 alleen in Vlaanderen actief. De partij begon toen ook de [[Vlaamse Beweging]] meer te omarmen en werd voorstander van het [[federalisme]]. In 1992 werd de PVV omgedoopt in de ''Vlaamse Liberalen en Democraten'' (VLD). Tegenwoordig staat deze partij bekend als de [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten]] (Open Vld).
 
 
De Partij voor Vrijheid en Vooruitgang heeft aan verschillende regeringen meegedaan, maar nooit een premier geleverd. [[Willy De Clercq]] en [[Guy Verhofstadt]] waren bekende gezichten van de partij.
 
   
 
==Geschiedenis==
 
==Geschiedenis==
 
===Voorgeschiedenis===
 
===Voorgeschiedenis===
De [[Liberale Partij (België)|Liberale Partij]] werd in 1846 als de eerste politieke partij van het land. Tijdens de 19e eeuw had de partij veel aanhang, maar dit veranderde in 1891. De Liberale Partij was vanaf toen slechts de derde partij van het land. De liberalen waren in deze tijd nog groot voorstander van de strikte [[scheiding van kerk en staat]]. Zo wilden zij dat alleen het openbaar onderwijs (scholen zonder religieuze grondslag) geld van de overheid kregen. Veel conservatieve en gematigde liberalen waren het hier niet mee eens. Zij stapten over naar de [[Katholieke Partij]]. Ook verloren de liberalen de stemmen van arbeiders aan de [[Belgische Werkliedenpartij]] (BWP).
 
[[Bestand:Omer_Vanaudenhove.jpg|left|250px|thumb|[[Omer Vanaudenhove]] was partijvoorzitter tussen 1961 en 1969.]]
 
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] verloren de liberalen opnieuw zetels. In 1946 behaalde de Liberale Partij slechts 8% van de stemmen. Hier eindigden zij als vierde partij van het land onder de [[Kommunistische Partij van België]] (KPB). Later herstelde de Liberale Partij een klein beetje, maar de partij bleef hangen tussen de 11% en 15%.
 
   
  +
===Wederopbouw en Koningskwestie===
===Ontstaan===
 
In 1961 besloot partijvoorzitter [[Omer Vanaudenhove]] het imago van de partij te verbeteren. De Liberale Partij werd naar ''Partij voor Vrijheid en Vooruitgang'' (PVV) of ''Parti de la Liberté et du Progrès'' (PLP) omgedoopt. Ook veranderden enkele standpunten. Zo was de partij niet meer voorstander van de strikte scheiding tussen kerk en staat. Hierdoor hoopte de partij ook kiezers van de [[Christelijke Volkspartij]] (CVP) aan te spreken. De partij voerde campagne tegen de impopulaire regering, waar de CVP onderdeel van was. De vernieuwing was een succes: de partij steeg van 20 naar 48 zetels.
 
   
  +
===Jaren 1960 en 1970===
De CVP vormde echter een regering met de [[Belgische Socialistisch Partij]] (BSP). Eén jaar later viel deze regering echter, waardoor de PVV-PLP samen met de CVP een regering vormde onder premier [[Paul Vanden Boeynants]]. De PVV-PLP was nog altijd tegen de [[Vlaamse Beweging]]. Het bestuur was namelijk grotendeels Franstalig en zag de Vlaamse Beweging als gevaar voor de eenheid van België. Plannen voor de gemeenschappen werden daardoor in de koelkast gezet. Toch groeiden de spanningen tussen de gemeenschappen. Zo was er een campagne om van de [[Katholieke Universiteit Leuven]] een Nederlandstalige universiteit te maken. In 1968 viel de regering hierdoor.
 
 
De PVV-PLP eindigde in de jaren hierna in de oppositie.
 
   
 
===Splitsing===
 
===Splitsing===
In 1971 werd besloten om de partij te splitsen in een Vlaamse en Franstalige partij. Dit gebeurde overigens ook met de twee andere grote partijen; de Christelijke Volkspartij en de Belgische Socialistische Partij. België werd immers omgebouwd van [[eenheidsstaat]] naar [[federatie]]. Het idee was dat beide partijen dezelfde naam in hun eigen taal bleven behouden. De Franstalige afdeling besloot echter zijn naam in 1972 te veranderden in [[Parti réformateur libéral]] (PRL). De Vlaamse afdeling behield de naam ''Partij voor Vrijheid en Vooruitgang''.
 
   
  +
==Verkiezingsuitslagen==
Beide partijen werden voorstander van het [[federalisme]]. Zij vonden dat de gemeenschappen een bepaalde mate van zelfbestuur moesten hebben. De PRL besloot zelfs samen te werken met Waalse regionalistische partijen, zoals [[Rassemblement Wallon]] (RW) en [[Démocrate Fédéraliste Indépendant|Front démocratique des francophones]] (FDF). In Vlaanderen gebeurde dit niet. Hoewel de PVV een stuk positiever tegenover de Vlaamse Beweging stond, werd de partij als anti-Vlaams gezien. De PVV kreeg zelfs de bijnaam "Pest Van Vlaanderen".
 
   
===Als Vlaamse partij===
 
[[File:Guy_Verhofstadt_in_2005.jpg|right|300px|thumb|Onder [[Guy Verhofstadt]] vond een vernieuwingsoperatie binnen de PVV plaats. Dit leidde uiteindelijk tot de oprichting van de Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD) in 1992.]]
 
De partij deed vervolgens mee aan verschillende regeringen, zoals de regering van [[Edmond Leburton]] (1973-1974), [[Leo Tindemans]] (1974-1977) en [[Wilfried Martens]] (1980, 1981-1988 en 1991-1992). De partij zat altijd met haar Waalse zusterpartij in de regering. De rest van de tijd voerden zij oppositie. In deze tijd waren [[Willy De Clercq]] en [[Guy Verhofstadt]] belangrijke namen binnen de partij. De partij werd ook voorstander van het [[neoliberalisme]]. Het neoliberalisme was een ideologie in de jaren 1980 uit de [[Verenigde Staten]] overwaaiden. Vooral onder Verhofstadt werd de partij neoliberaal. De PVV wilde lagere belastingen, een kleinere overheid en meer taken aan het bedrijfsleven afstoten ([[privatisering]]en). Verhofstadt werd zelfs vergeleken met de Britse premier [[Margaret Thatcher]].
 
 
Een belangrijk standpunt van de PVV was het verkleinen van de [[staatsschuld]]. Volgens de partij zou de hoge staatsschuld in de toekomst tot problemen kunnen leiden. Ook wilden zij niet dat latere generaties hiermee opgezadeld zaten. Verhofstadt was tussen 1986 en 1988 minister van Begroting, waardoor hij zijn plannen kon uitwerken. Toen hij in 1991 campagne voerde, was de hoge staatsschuld een van zijn belangrijkste standpunten. De kiezers hielden hem echter medeverantwoordelijk voor de omvang van de staatsschuld. Dit kostte hem de verkiezingsoverwinning. In plaats van Verhofstadt won [[Jean-Luc Dehaene]] van de CVP de overwinning. De PVV eindigde opnieuw in de oppositie.
 
 
===Einde===
 
Verhofstadt besloot in 1992 de partij te verruimen. Hij haalde mensen weg bij de CVP, de [[Volksunie]] en zelfs [[Vlaams Blok]]. Het doel was het oprichten van een brede Vlaamse liberale partij. In 1992 ontstonden hierdoor de ''Vlaamse Liberalen en Democraten'' (VLD). De naamswijziging was een succes. In 1999 werd de VLD uiteindelijk de grootste partij en Verhofstadt werd premier.
 
 
Tegenwoordig staat de VLD bekend onder de naam ''[[Open Vlaamse Liberalen en Democraten]]'' (Open Vld).
 
 
==Ideologie==
 
 
==Verkiezingsresultaten==
 
Hieronder vind je een overzicht van de verkiezingsresultaten voor de [[Kamer van Volksvertegenwoordigers]]. De PVV was ook vertegenwoordigd in de [[Senaat (België)|Senaat]].
 
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-
 
|-
  +
! rowspan="2"| Jaar
! Jaar || Partijvoorzitter || Zetels || +/-
+
! rowspan="2"| Partijvoorzitter
  +
! colspan="2"| [[Kamer van Volksvertegenwoordigers|Kamer]]
  +
! colspan="2"| [[Senaat (België)|Senaat]]
  +
|-
  +
! Zetels
  +
! -/+
  +
! Zetels
  +
! -/+
  +
|-
  +
| 1946 || [[Paul-Henri Spaak]] || {{Percentagebalk|69|202|#FF0000}} || +5 || {{Percentagebalk|34|101|#FF0000}} ||
 
|-
 
|-
| 1965 || [[Omer Vanaudenhove]] || {{Percentagebalk|48|212|#0073CF}} || +28
+
| 1949 || [[Paul-Henri Spaak]] || {{Percentagebalk|66|212|#FF0000}} || -3 || {{Percentagebalk|33|106|#FF0000}} || -1
 
|-
 
|-
| 1968 || [[Omer Vanaudenhove]] || {{Percentagebalk|47|212|#0073CF}} || -1
+
| 1950 || [[Max Buset]] || {{Percentagebalk|73|212|#FF0000}} || +7 || {{Percentagebalk|37|106|#FF0000}} || +4
 
|-
 
|-
| 1971 || [[Pierre Descamps]] || {{Percentagebalk|34|212|#0073CF}} || -13
+
| 1954 || [[Achille Van Acker]] || {{Percentagebalk|82|212|#FF0000}} || +9 || {{Percentagebalk|42|106|#FF0000}} || +5
 
|-
 
|-
| 1974 || [[Frans Grootjans]] || {{Percentagebalk|30|212|#0073CF}} || -4
+
| 1958 || [[Achille Van Acker]] || {{Percentagebalk|80|212|#FF0000}} || -2 || {{Percentagebalk|40|106|#FF0000}} || -2
 
|-
 
|-
| 1977 || [[Frans Grootjans]] || {{Percentagebalk|17|212|#0073CF}} || -13
+
| 1961 || [[Léo Collard]] || {{Percentagebalk|84|212|#FF0000}} || +4 || {{Percentagebalk|45|106|#FF0000}} || +5
 
|-
 
|-
| 1978 || [[Willy De Clercq]] || {{Percentagebalk|22|212|#0073CF}} || +3
+
| 1965 || [[Léo Collard]] || {{Percentagebalk|64|212|#FF0000}} || -20 || {{Percentagebalk|31|106|#FF0000}} || -14
 
|-
 
|-
| 1981 || [[Willy De Clercq]] || {{Percentagebalk|28|212|#0073CF}} || +6
+
| 1968 || [[Léo Collard]] || {{Percentagebalk|59|212|#FF0000}} || -5 || {{Percentagebalk|33|106|#FF0000}} || +2
 
|-
 
|-
| 1985 || [[Guy Verhofstadt]] || {{Percentagebalk|22|212|#0073CF}} || -6
+
| 1971 || [[Jos Van Eynde]] || {{Percentagebalk|57|212|#FF0000}} || -2 || {{Percentagebalk|24|106|#FF0000}} || -9
 
|-
 
|-
| 1987 || [[Annemie Nyts-Uyttebroeck]] || {{Percentagebalk|25|212|#0073CF}} || +3
+
| 1974 || [[Edmond Leburton]] || {{Percentagebalk|59|212|#FF0000}} || +2 || {{Percentagebalk|27|106|#FF0000}} || +3
 
|-
 
|-
| 1991 || [[Guy Verhofstadt]] || {{Percentagebalk|26|212|#0073CF}} || +1
+
| 1977 || [[André Cools]] <br> [[Karel Van Miert]] || {{Percentagebalk|61|212|#FF0000}} || +2 || {{Percentagebalk|31|106|#FF0000}} || +4
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
   
 
==Bronnen==
 
==Bronnen==
  +
* Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). ''Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden.'' Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.

Huidige versie van 18 mei 2024 om 21:59

Belgische Socialistische Partij (BSP)
Parti socialiste belge (PSB)

Logo du Parti socialiste belge (1945-1978).png

Oprichting mei 1945
Opheffing oktober 1978
Actief in Vlag van België België
Richting Centrumlinks
Stroming Sociaaldemocratie
Presidentskandidaat
President
Vicepresidentskandidaat
Vicepresident
Oprichter(s)
Partijleider
Partijvoorzitter
Secretaris-generaal
-
-
-
-
-
-
-
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #FF0000; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
Overig
Wetenschappelijk bureau
Jongerenorganisatie
Studentenorganisatie
Vrouwenbeweging
Lhbt-vleugel
Zusterpartij(en)
Fractie in het Benelux-parlement
Europese fractie
Internationale organisatie
Voorgaande partij(en) Belgische Werkliedenpartij
Opvolgende partij(en) Socialistische Partij
Parti Socialiste
Fusie van
Opgegaan in
Afsplitsing van
Afsplitsing(en)
Voortzetting van
Portaal Portal.svg Politiek

De Belgische Socialistische Partij was een sociaaldemocratische partij die tussen 1945 en 1978 bestond. De partij was de opvolger van de vooroorlogse Belgische Werkliedenpartij (BWP). De BSP-PSB had een grote invloed op België na de Tweede Wereldoorlog. Zo heeft de partij bijgedragen aan het ontstaan van de verzorgingsstaat.

Tijdens haar bestaan is de partij vrijwel altijd onderdeel van de regering geweest, behalve tussen 1949 en 1954 en tussen 1958 en 1961. In deze periode heeft de BSP-PSB viermaal een premier geleverd: Achille Van Acker, Camille Huysmans, Paul-Henri Spaak en Edmond Leburton. In 1978 splitste de partij in een Franstalige en Nederlandstalige afdeling. In Vlaanderen heet de Belgische Socialistische Partij tegenwoordig Vooruit. In Franstalig België staat deze bekend als de Parti Socialiste (PS).

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Wederopbouw en Koningskwestie

Jaren 1960 en 1970

Splitsing

Verkiezingsuitslagen

Jaar Partijvoorzitter Kamer Senaat
Zetels -/+ Zetels -/+
1946 Paul-Henri Spaak
69/202
+5
34/101
1949 Paul-Henri Spaak
66/212
-3
33/106
-1
1950 Max Buset
73/212
+7
37/106
+4
1954 Achille Van Acker
82/212
+9
42/106
+5
1958 Achille Van Acker
80/212
-2
40/106
-2
1961 Léo Collard
84/212
+4
45/106
+5
1965 Léo Collard
64/212
-20
31/106
-14
1968 Léo Collard
59/212
-5
33/106
+2
1971 Jos Van Eynde
57/212
-2
24/106
-9
1974 Edmond Leburton
59/212
+2
27/106
+3
1977 André Cools
Karel Van Miert
61/212
+2
31/106
+4

Bronnen

  • Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden. Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Gebruiker:Mike1023/Kladblok&oldid=861811"