Gebruiker:Mike1023/Kladblok: verschil tussen versies
(84 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox politieke partij |
{{Infobox politieke partij |
||
− | | naam = |
+ | | naam = Belgische Socialistische Partij (BSP) <br> ''Parti socialiste belge (PSB)'' |
− | | afbeelding = [[ |
+ | | afbeelding = [[File:Logo_du_Parti_socialiste_belge_(1945-1978).png|200px]] |
− | | oprichting = |
+ | | oprichting = mei 1945 |
− | | opheffing = |
+ | | opheffing = oktober 1978 |
| actief in = {{BE}} |
| actief in = {{BE}} |
||
− | | richting = [[ |
+ | | richting = [[Links (politiek)|Centrumlinks]] |
+ | | stroming = [[Sociaaldemocratie]] |
||
− | | stroming = Belgisch [[nationalisme]] <br> [[Authorianisme]] <br> [[Corporatisme]] <br> [[Conservatisme]] <br> [[Fascisme]] (sinds 1937) <br> [[Nationaalsocialisme]] (vanaf 1940) |
||
| presidentskandidaat = |
| presidentskandidaat = |
||
| president = |
| president = |
||
| vicepresidentskandidaat = |
| vicepresidentskandidaat = |
||
| vicepresident = |
| vicepresident = |
||
− | | oprichter = |
+ | | oprichter = |
| partijleider = |
| partijleider = |
||
| partijvoorzitter = |
| partijvoorzitter = |
||
Regel 52: | Regel 52: | ||
| europesepartij = |
| europesepartij = |
||
| internationaal = |
| internationaal = |
||
− | | partijkleur = |
+ | | partijkleur = FF0000 |
− | | voorgaand = |
+ | | voorgaand = [[Belgische Werkliedenpartij]] |
+ | | opvolgend = [[Vooruit (politieke partij)|Socialistische Partij]] <br> [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]] |
||
− | | opvolgend = |
||
| fusie = |
| fusie = |
||
− | | opgegaan = |
+ | | opgegaan = |
− | | afsplitsing = |
+ | | afsplitsing = |
− | | afgesplitst = |
+ | | afgesplitst = |
| voortzetting = |
| voortzetting = |
||
}} |
}} |
||
+ | De '''Belgische Socialistische Partij''' was een [[sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] partij die tussen 1945 en 1978 bestond. De partij was de opvolger van de vooroorlogse [[Belgische Werkliedenpartij]] (BWP). De BSP-PSB had een grote invloed op België na de [[Tweede Wereldoorlog]]. Zo heeft de partij bijgedragen aan het ontstaan van de [[verzorgingsstaat]]. |
||
− | '''Rex''' was een extreemrechtse [[politieke partij]] in [[België]] tussen 1935 en 1945. De partij hing eerst het [[corporatisme]] aan, maar later (ook) het [[fascisme]] en het [[nationaalsocialisme]]. Daarnaast was het een [[conservatisme|conservatieve]] en Belgisch [[nationalisme|nationalistische]] partij. De partij wilde België als één katholiek koninkrijk bij elkaar houden. |
||
+ | Tijdens haar bestaan is de partij vrijwel altijd onderdeel van de regering geweest, behalve tussen 1949 en 1954 en tussen 1958 en 1961. In deze periode heeft de BSP-PSB viermaal een premier geleverd: [[Achille Van Acker]], [[Camille Huysmans]], [[Paul-Henri Spaak]] en [[Edmond Leburton]]. In 1978 splitste de partij in een Franstalige en Nederlandstalige afdeling. In Vlaanderen heet de Belgische Socialistische Partij tegenwoordig [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]. In Franstalig België staat deze bekend als de [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]] (PS). |
||
− | De partij werd opgericht in 1935 door [[Léon Degrelle]]. Hoewel de partij in heel België actief was, had het enkel succes in [[Wallonië]] en [[Brussel (stad)|Brussel]]. De partij brak in 1936 door en behaalde meteen 21 zetels. Toch werd Rex nooit een grote organisatie. In 1938 raakte de partij alweer in verval. Rex werkte samen met het [[Vlaamsch Nationaal Verbond]] (VNV). Beide partijen werkten nauw samen met de Duitse bezetter tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]]. |
||
− | |||
− | De ideologie van Rex wordt vaak aangeduid als '''Rexisme'''. Degrelle haalde inspiratie uit het fascisme van [[Benito Mussolini]] (Italië) en [[Francisco Franco]] (Spanje). Later vormde ook het nationaalsocialisme van [[Adolf Hitler]] een vorm van inspiratie. Na de oorlog werd de partij verboden. Degrelle vluchtte naar Spanje, waar hij in 1994 overleed. |
||
==Geschiedenis== |
==Geschiedenis== |
||
− | === |
+ | ===Voorgeschiedenis=== |
− | === |
+ | ===Wederopbouw en Koningskwestie=== |
− | === |
+ | ===Jaren 1960 en 1970=== |
− | === |
+ | ===Splitsing=== |
+ | ==Verkiezingsuitslagen== |
||
− | ===Einde=== |
||
− | ==Ideologie== |
||
− | De ideologie van Rex wordt het ''rexisme'' genoemd. De rexisten waren zeer ontevreden met de Belgische politiek op dat moment. Zij konden zich niet vinden in de verschillende politieke partijen en de politieke [[elite]]. De rexisten waren voornamelijk jongvolwassenen en studenten. Een groot deel van hen had aan de [[Katholieke Universiteit Leuven]] gestudeerd en was overtuigd katholiek. Zij wezen de Belgische democratie af. Volgens Rex diende deze democratie namelijk alleen de elite. Dit kwam onder andere door de onvrede over het bestuur van de Belgische regering. Zo had de regering moeite om de [[Grote Depressie]] te beteugelen. |
||
− | |||
− | De rexisten verwierpen het [[communisme]] en het [[socialisme]]. In plaats daarvan wilden zij een [[conservatisme|conservatieve]] en [[nationalisme|nationalistische]] samenleving. Degrelle werd vooral geïnspireerd door het Italiaanse fascisme van [[Benito Mussolini]]. Hij bracht zelfs bezoeken aan de Italiaanse dictator. Ook haalde hij inspiratie uit Spaanse falangisme van [[Francisco Franco]]. In de beginjaren van Rex was in Spanje de [[Spaanse Burgeroorlog]] bezig. Franco behoorde tot het nationalistische front en zou deze oorlog in 1939 winnen. De rexisten waren aanvankelijk [[corporatisme|corporatistisch]]. In een corporatistische samenleving zijn er verschillende ongekozen raden die besluiten nemen over een bepaald onderwerp. Vanaf 1937 werd de partij openlijk [[fascisme|fascistisch]] en vanaf 1940 [[nationaalsocialisme|nationaalsocialistisch]]. Je ziet dus dat de exacte ideologie van Rex veranderde door de jaren. |
||
− | |||
− | Rex was een voorstander van een Belgische [[eenheidsstaat]] geleid door de Belgische koning. De partij werkte later samen met het [[Vlaamsch Nationaal Verbond]] (VNV). Deze partij was juist Vlaams-nationalistisch. Dit wil zeggen dat zij Vlaanderen onafhankelijk wilden maken (en een deel wilde Vlaanderen zelfs bij Nederland aansluiten). Rex en VNV waren het echter op ieder ander vlak min of meer met elkaar eens. Hierdoor besloten de partijen samen te werken. Rex deed enkel mee aan de verkiezingen in Wallonië, terwijl VNV enkel meedeed in Vlaanderen. Voor de samenwerking kwamen de partijen tot een [[compromis]]: Vlaanderen zou meer zelfbestuur binnen België krijgen. |
||
− | |||
− | ==Verkiezingsresultaten== |
||
⚫ | |||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|- |
|- |
||
+ | ! rowspan="2"| Jaar |
||
− | ! |
+ | ! rowspan="2"| Partijvoorzitter |
⚫ | |||
+ | ! colspan="2"| [[Senaat (België)|Senaat]] |
||
|- |
|- |
||
+ | ! Zetels |
||
− | | 1936 || [[Léon Degrelle]] || {{Percentagebalk|21|202|#D31212}} || +21 |
||
+ | ! -/+ |
||
+ | ! Zetels |
||
+ | ! -/+ |
||
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | 1946 || [[Paul-Henri Spaak]] || {{Percentagebalk|69|202|#FF0000}} || +5 || {{Percentagebalk|34|101|#FF0000}} || |
|- |
|- |
||
+ | | 1949 || [[Paul-Henri Spaak]] || {{Percentagebalk|66|212|#FF0000}} || -3 || {{Percentagebalk|33|106|#FF0000}} || -1 |
||
− | | |
+ | |- |
− | |||
+ | | 1950 || [[Max Buset]] || {{Percentagebalk|73|212|#FF0000}} || +7 || {{Percentagebalk|37|106|#FF0000}} || +4 |
||
− | ===Senaat=== |
||
+ | |- |
||
− | {| class="wikitable" |
||
+ | | 1954 || [[Achille Van Acker]] || {{Percentagebalk|82|212|#FF0000}} || +9 || {{Percentagebalk|42|106|#FF0000}} || +5 |
||
+ | |- |
||
+ | | 1958 || [[Achille Van Acker]] || {{Percentagebalk|80|212|#FF0000}} || -2 || {{Percentagebalk|40|106|#FF0000}} || -2 |
||
+ | |- |
||
+ | | 1961 || [[Léo Collard]] || {{Percentagebalk|84|212|#FF0000}} || +4 || {{Percentagebalk|45|106|#FF0000}} || +5 |
||
+ | |- |
||
+ | | 1965 || [[Léo Collard]] || {{Percentagebalk|64|212|#FF0000}} || -20 || {{Percentagebalk|31|106|#FF0000}} || -14 |
||
+ | |- |
||
+ | | 1968 || [[Léo Collard]] || {{Percentagebalk|59|212|#FF0000}} || -5 || {{Percentagebalk|33|106|#FF0000}} || +2 |
||
+ | |- |
||
+ | | 1971 || [[Jos Van Eynde]] || {{Percentagebalk|57|212|#FF0000}} || -2 || {{Percentagebalk|24|106|#FF0000}} || -9 |
||
|- |
|- |
||
+ | | 1974 || [[Edmond Leburton]] || {{Percentagebalk|59|212|#FF0000}} || +2 || {{Percentagebalk|27|106|#FF0000}} || +3 |
||
− | ! Jaar || Partijvoorzitter || Zetels || +/- |
||
|- |
|- |
||
− | | |
+ | | 1977 || [[André Cools]] <br> [[Karel Van Miert]] || {{Percentagebalk|61|212|#FF0000}} || +2 || {{Percentagebalk|31|106|#FF0000}} || +4 |
|- |
|- |
||
− | | 1939 || [[Léon Degrelle]] || {{Percentagebalk|1|101|#D31212}} || -7 |
||
|} |
|} |
||
==Bronnen== |
==Bronnen== |
||
+ | * Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). ''Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden.'' Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen. |
Huidige versie van 18 mei 2024 om 21:59
Belgische Socialistische Partij (BSP) Parti socialiste belge (PSB) | |
Oprichting | mei 1945 |
Opheffing | oktober 1978 |
Actief in | België |
Richting | Centrumlinks |
Stroming | Sociaaldemocratie |
Overig | |
Voorgaande partij(en) | Belgische Werkliedenpartij |
Opvolgende partij(en) | Socialistische Partij Parti Socialiste |
Portaal Politiek |
De Belgische Socialistische Partij was een sociaaldemocratische partij die tussen 1945 en 1978 bestond. De partij was de opvolger van de vooroorlogse Belgische Werkliedenpartij (BWP). De BSP-PSB had een grote invloed op België na de Tweede Wereldoorlog. Zo heeft de partij bijgedragen aan het ontstaan van de verzorgingsstaat.
Tijdens haar bestaan is de partij vrijwel altijd onderdeel van de regering geweest, behalve tussen 1949 en 1954 en tussen 1958 en 1961. In deze periode heeft de BSP-PSB viermaal een premier geleverd: Achille Van Acker, Camille Huysmans, Paul-Henri Spaak en Edmond Leburton. In 1978 splitste de partij in een Franstalige en Nederlandstalige afdeling. In Vlaanderen heet de Belgische Socialistische Partij tegenwoordig Vooruit. In Franstalig België staat deze bekend als de Parti Socialiste (PS).
Geschiedenis
Voorgeschiedenis
Wederopbouw en Koningskwestie
Jaren 1960 en 1970
Splitsing
Verkiezingsuitslagen
Jaar | Partijvoorzitter | Kamer | Senaat | ||
---|---|---|---|---|---|
Zetels | -/+ | Zetels | -/+ | ||
1946 | Paul-Henri Spaak | 69/202 |
+5 | 34/101 |
|
1949 | Paul-Henri Spaak | 66/212 |
-3 | 33/106 |
-1 |
1950 | Max Buset | 73/212 |
+7 | 37/106 |
+4 |
1954 | Achille Van Acker | 82/212 |
+9 | 42/106 |
+5 |
1958 | Achille Van Acker | 80/212 |
-2 | 40/106 |
-2 |
1961 | Léo Collard | 84/212 |
+4 | 45/106 |
+5 |
1965 | Léo Collard | 64/212 |
-20 | 31/106 |
-14 |
1968 | Léo Collard | 59/212 |
-5 | 33/106 |
+2 |
1971 | Jos Van Eynde | 57/212 |
-2 | 24/106 |
-9 |
1974 | Edmond Leburton | 59/212 |
+2 | 27/106 |
+3 |
1977 | André Cools Karel Van Miert |
61/212 |
+2 | 31/106 |
+4 |
Bronnen
- Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden. Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.