Gebruiker:Mike1023/Kladblok: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(68 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{Infobox boek
 +
{{Infobox politieke partij
−
| titel = Het gele behang
 +
| naam = Belgische Werkliedenpartij (BWP) <br> ''Parti ouvrier belge (POB)''
−
| afbeelding = The_Yellow_Wall_Paper_pg_1.jpg
 +
| afbeelding =
−
| ander formaat =
+
| oprichting = 6 april 1885
  +
| opheffing = 28 juni 1940
−
| alternatieve titel = The Yellow Wall-Paper: A Story
  
−
| schrijver = [[Charlotte Perkins Gilman]]
 +
| actief in = {{BE}}
−
| taal = [[Engels]]
 +
| richting = [[Links (politiek)|Centrumlinks]] tot [[links (politiek)|Links]]
  +
| stroming = [[Sociaaldemocratie]] <br> [[Democratisch socialisme]]
⚫
| land = {{USA}}
  
  +
| presidentskandidaat =
−
| genre = [[Psychologische roman|Psychologisch verhaal]] <br> [[Feminisme|Feministisch]] verhaal
 
−
| datum = 1892
 +
| president =
  +
| vicepresidentskandidaat =
⚫
| isbn =
  
−
| uitgever =
 +
| vicepresident =
  +
| oprichter =
−
| bijzonderheden =
  
−
| tekst =
 +
| partijleider =
  +
| partijvoorzitter =
  +
| secretaris-generaal =
  +
| naamkamer1 =
  +
| naamkamer2 =
  +
| naamkamer3 =
  +
| naamkamer4 =
  +
| naamkamer5 =
  +
| naamkamer6 =
  +
| naamkamer7 =
  +
| fractieleider1 =
  +
| fractieleider2 =
  +
| fractieleider3 =
  +
| fractieleider4 =
  +
| fractieleider5 =
  +
| fractieleider6 =
  +
| fractieleider7 =
  +
| zetels1 =
  +
| zetels2 =
  +
| zetels3 =
  +
| zetels4 =
  +
| zetels5 =
  +
| zetels6 =
  +
| zetels7 =
  ⚫
| kamer1 =
  +
| kamer2 =
  +
| kamer3 =
  +
| kamer4 =
  +
| kamer5 =
  +
| kamer6 =
  +
| kamer7 =
  +
| bureau =
  +
| jongerenorganisatie =
  +
| studentenorganisatie =
  +
| vrouwenbeweging =
  +
| lhbt-vleugel =
  +
| zusterpartij =
  +
| beneuxpartij =
  +
| europesepartij =
  +
| internationaal =
  +
| partijkleur =
  +
| voorgaand =
  +
| opvolgend =
  ⚫
| fusie =
  +
| opgegaan =
  +
| afsplitsing =
  +
| afgesplitst =
  +
| voortzetting =
 
}}
  
}}
  +
De '''Belgische Werkliedenpartij''' ('''BWP'''), of in het [[Frans]] '''Parti ouvrier belge''' ('''POB'''), was een [[België|Belgische]] [[politieke partij]]. De BWP-BOP was actief tussen 1885 en 1940. Het was een [[sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] partij. Tijdens de [[verzuiling]] vertegenwoordigde de Belgische Werkliedenpartij de socialistische zuil.
−
'''Het gele behang''' is een [[kort verhaal]] van de Amerikaanse schrijfster [[Charlotte Perkins Gilman]]. Zij gaf het verhaal in januari 1892 uit in ''The New England Magazine''.
 
   
  +
De BWP-POB werd in 1885 opgericht. Het vertegenwoordigde de arbeidersklasse die toentertijd niet kon stemmen. Door middel stakingen wisten zij uiteindelijk het [[algemeen meervoudig stemrecht]] af te dwingen in 1892. Vanaf toen kwam de BWP-BOP ook in het parlement. Aan het begin van de 20e eeuw deed de BWP-POB afstand van de [[revolutie]]. De partij wilde op democratische manier veranderingen doorbrengen. De revolutionaire socialisten stapten toen over naar de [[Kommunistische Partij van België]] (KPB). Vanaf de [[Eerste Wereldoorlog]] zat de partij in verschillende regeringen met de [[Katholieke Partij (België)|Katholieke Partij]] en de [[Liberale Partij (België)|Liberale Partij]].
−
==Samenvatting==
  
−
{{Verhaal}}
  
−
Het verhaal wordt vertelt door een naamloze, vrouwelijke vertelster. Een tijdje terug is zij verhuisd met haar man John naar een nieuw huis. Het nieuwe huis is groot en heeft een prachtige tuin. De verteller wordt echter ziek na de verhuizing. Haar man (een arts) denkt dat het een [[depressie]] is. Hij vertelt haar dat zij moet rusten. De vrouw wordt daarom min of meer opgesloten in een kamer op de bovenverdieping. De vrouw had liever beneden willen rusten, maar haar man staat erop dat zij boven verblijft. De kamer is gevuld met lelijk, geel behang. De verteller beschrijft haar irritatie over het behang en haar ziekte.
 
   
  +
De partij werd aan het begin van de [[Tweede Wereldoorlog]] opgeheven door partijvoorzitter [[Hendrik de Man]]. De Man besloot namelijk over te lopen naar de nazi's, terwijl veel partijleden moesten vluchten, onderduiken of het verzet in gingen. Na de Tweede Wereldoorlog werd de [[Belgische Socialistische Partij]] (BSP) opgericht als opvolger van de BWP. Dit is de voorloper van het Vlaamse [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]] en de Franstalige [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]].
−
Zij wordt verzorgt door een zuster en haar man komt regelmatig bij haar kijken. In de kamer valt niets te doen. Uit verveling staart ze naar het gele behang. Het [[patroon]] van het behang lijkt te bewegen. Ze begint het behang ook steeds mooier te vinden. Op een gegeven moment begint de verteller een vrouw achter het behang te zien. Zij gelooft dat zij het patroon laat bewegen. Hoewel de verteller zich steeds beter begint te voelen, zegt haar man dat haar ziekte verergerd.
 
   
  +
==Geschiedenis==
−
Op een dag besluit zij dat zij de vrouw achter het behang moet bevrijden. Ze draait de deur van de kamer op slot en gooit de sleutel uit het raam. Hierdoor kan zij haar man afleiden. Terwijl haar man de sleutel zoekt, haalt zij al het behang van de muren. Uiteindelijk vindt haar man de sleutel en opent de deur. Hij vindt zijn vrouw die door de kamer heen rent. Zij gelooft dat zij zelf de vrouw achter het behang is geworden. Haar man valt flauw als hij dit ziet.
  
  +
===Oprichting===
   
  +
===Jaren 1890 en 1900===
−
==Thema's==
  
−
[[File:Joseph_Henry_Hatfield_Yellow_Wallpaper.png|right|300px|thumb|Een illustratie van de vertelster die in haar dagboek schrijft.]]
  
−
In het verhaal komen enkele thema's voor, waaronder:
  
−
* Mentale gezondheid: De vertelster van het verhaal heeft zelf een geestelijke ziekte. Hierdoor is zij eigenlijk een [[onbetrouwbare verteller]]. Volgens haar man heeft ze een depressie. Tijdens het verhaal ontwikkeld zij een obsessie met het gele behang in haar kamer. De zuster en arts willen niet geloven dat er iets mis is met het behang. Hierdoor ontwikkelt zij [[paranoia]] en draait aan het einde van het verhaal door. Haar man neemt haar klachten niet serieus en wil niet naar haar luisteren. Dit thema is gebaseerd op de eigen ervaringen van Charlotte Perkins Gilman. Zij had namelijk zelf een depressie gehad en was herstellende tijdens het schrijven van het verhaal.
 
−
* Genderrollen: Het verhaal uit kritiek op de traditionele genderrollen. John vervult de traditionele mannelijke rol van kostwinner, terwijl de vertelster voor het huishouden moet zorgen. John ziet zijn vrouw niet als zijn gelijke. Zo spreekt hij haar aan met "klein meisje". Gilman was zelf [[feminisme|feministe]] en haatte de traditionele genderrollen. Aan het einde van het boek neemt de vertelster het heft in eigen handen. Hierdoor worden de genderrollen uiteindelijk omgedraaid. De vrouw achter het behang staat ook voor het beeld van de nieuwe, zelfstandige vrouw. Zij probeert uit het behang (oftewel de traditionele genderrollen) te breken.
  
−
* Innerlijk en uiterlijk: Het verhaal is geschreven als een [[dagboek]]. Hierdoor heeft de lezer een goed inzicht in de innerlijke leefwereld van de vertelster. Haar man ziet echter alleen haar uiterlijk. Hierdoor ontstaan misverstanden, aangezien hij haar steeds verkeerd leest. Ook de beschrijving van het huis en de spullen laten dit verschil zien. Het huis en de spullen wekken bepaalde herinneringen op. Hierdoor hebben zij ook een uiterlijk en een innerlijk.
  
   
  +
===Eerste Wereldoorlog===
−
==Adaptaties==
  
−
Het gele behang is vijf keer verfilmd. In 1977 is er een [[korte film]] van het verhaal gemaakt. In 1989 maakte de [[British Broadcasting Corporation]] (BBC) een [[televisiefilm]] van het verhaal. In 2009 kwam er een tweede korte film onder de naam ''Confinement''. In 2011 verscheen er voor het eerst een lange speelman over het verhaal. Ook is er een filmversie uit 2021.
 
   
  +
===Interbellum===
−
Ook de film ''[[Changeling]]'' (2008) is gebaseerd op het verhaal. In plaats van een kamer is het vrouwelijke hoofdpersonage in een tehuis voor psychiatrische patiënten opgesloten.
 
   
  +
===Tweede Wereldoorlog en erna===
−
Daarnaast zijn er verschillende [[hoorspel]]en en [[toneelstuk]]ken van het korte verhaal gemaakt.
  
  +
  +
==Verkiezingsuitslagen==
   
 
==Bronnen==
  
==Bronnen==
−
* {{Engels}} Perkins Gilman, Charlotte. [https://www.gutenberg.org/cache/epub/1952/pg1952-images.html ''The Yellow Wall-Paper''.] Gepubliceerd op 1 november 1999.
 
−
* {{Engels}} [https://en.wikipedia.org/wiki/The_Yellow_Wallpaper Het artikel op Wikipedia]
  

Huidige versie van 4 mei 2024 om 21:10

Belgische Werkliedenpartij (BWP)
Parti ouvrier belge (POB)
Oprichting 6 april 1885
Opheffing 28 juni 1940
Actief in Vlag van België België
Richting Centrumlinks tot Links
Stroming Sociaaldemocratie
Democratisch socialisme
Presidentskandidaat
President
Vicepresidentskandidaat
Vicepresident
Oprichter(s)
Partijleider
Partijvoorzitter
Secretaris-generaal
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Wetenschappelijk bureau
Jongerenorganisatie
Studentenorganisatie
Vrouwenbeweging
Lhbt-vleugel
Zusterpartij(en)
Fractie in het Benelux-parlement
Europese fractie
Internationale organisatie
Voorgaande partij(en)
Opvolgende partij(en)
Fusie van
Opgegaan in
Afsplitsing van
Afsplitsing(en)
Voortzetting van
Portaal Portal.svg Politiek

De Belgische Werkliedenpartij (BWP), of in het Frans Parti ouvrier belge (POB), was een Belgische politieke partij. De BWP-BOP was actief tussen 1885 en 1940. Het was een sociaaldemocratische partij. Tijdens de verzuiling vertegenwoordigde de Belgische Werkliedenpartij de socialistische zuil.

De BWP-POB werd in 1885 opgericht. Het vertegenwoordigde de arbeidersklasse die toentertijd niet kon stemmen. Door middel stakingen wisten zij uiteindelijk het algemeen meervoudig stemrecht af te dwingen in 1892. Vanaf toen kwam de BWP-BOP ook in het parlement. Aan het begin van de 20e eeuw deed de BWP-POB afstand van de revolutie. De partij wilde op democratische manier veranderingen doorbrengen. De revolutionaire socialisten stapten toen over naar de Kommunistische Partij van België (KPB). Vanaf de Eerste Wereldoorlog zat de partij in verschillende regeringen met de Katholieke Partij en de Liberale Partij.

De partij werd aan het begin van de Tweede Wereldoorlog opgeheven door partijvoorzitter Hendrik de Man. De Man besloot namelijk over te lopen naar de nazi's, terwijl veel partijleden moesten vluchten, onderduiken of het verzet in gingen. Na de Tweede Wereldoorlog werd de Belgische Socialistische Partij (BSP) opgericht als opvolger van de BWP. Dit is de voorloper van het Vlaamse Vooruit en de Franstalige Parti Socialiste.

Geschiedenis

Oprichting

Jaren 1890 en 1900

Eerste Wereldoorlog

Interbellum

Tweede Wereldoorlog en erna

Verkiezingsuitslagen

Bronnen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Gebruiker:Mike1023/Kladblok&oldid=858849"