Gebruiker:Mike1023/Kladblok: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox auteur |
{{Infobox auteur |
||
| − | | naam = |
+ | | naam = Dr. Seuss |
| − | | afbeelding = |
+ | | afbeelding = Ted_Geisel_NYWTS_2_crop.jpg |
| ander formaat = |
| ander formaat = |
||
| − | | onderschrift = |
+ | | onderschrift = Dr. Seuss in 1957 |
| citaat = |
| citaat = |
||
| − | | volledige naam = |
+ | | volledige naam = Theodor Seuss Geisel |
| pseudoniem = |
| pseudoniem = |
||
| bijnaam = |
| bijnaam = |
||
| − | | geboren = 2 |
+ | | geboren = 2 maart 1904 |
| − | | geboorteplaats = [[ |
+ | | geboorteplaats = [[Springfield (Massachusetts)|Springfield]], [[Massachusetts]] |
| − | | overleden = |
+ | | overleden = 24 september 1991 |
| − | | land = {{ |
+ | | land = {{USA}} |
| − | | beroep = Schrijver, dichter |
+ | | beroep = Schrijver, dichter, tekenaar |
| − | | jaren-actief = |
+ | | jaren-actief = 1931-1991 |
| − | | genre = [[ |
+ | | genre = [[Kinderboek]], [[gedicht]]en, politieke [[cartoon]]s |
| − | | stroming = |
+ | | stroming = |
| invloeden = |
| invloeden = |
||
| − | | bekende-werken = ''[[ |
+ | | bekende-werken = ''[[If I Ran the Zoo]]'' <br> ''[[Horton Hears a Who]]'' <br> ''[[The Cat in the Hat]]'' <br> ''[[How the Crinch Stole Christmas]]'' <br> ''[[Green Eggs and Ham]]'' <br> ''[[The Lorax]]'' |
| uitgeverij = |
| uitgeverij = |
||
| dbnl = |
| dbnl = |
||
| − | | handtekening = [[File: |
+ | | handtekening = [[File:Dr_Seuss_signature.svg|100px]] |
| website = |
| website = |
||
}} |
}} |
||
| + | '''Dr. Seuss''' (2 maart 1904, [[Springfield (Massachusetts)|Springfield]] ([[Massachusetts]]) - 24 september 1991, [[San Diego]] ([[Californië]])) was een [[Verenigde Staten|Amerikaans]] schrijver, dichter en [[illustrator]] (tekenaar). Zijn echte naam was '''Theodor Seuss Geisel''', maar schreef onder de naam ''Dr. Seuss''. Hij is vooral bekend vanwege zijn [[kinderboek]]en en gedichten voor kinderen. Voorbeelden hiervan zijn ''[[If I Ran the Zoo]]'' (1950), ''[[Horton Hears a Who]]'' (1955), ''[[The Cat in the Hat]]'' (1957), ''[[How the Crinch Stole Christmas]]'' (1957), ''[[Green Eggs and Ham]]'' (1960) en ''[[The Lorax]]'' (1971). |
||
| − | '''Thomas Hardy''' ([[Stinsford]], 2 juni 1840 - [[Dorchester]], 11 januari 1928) was een [[Verenigd Koninkrijk|Britse]] schrijver en dichter. Hardy is een van de grote namen uit de [[Victoriaanse literatuur]]. Dit was een periode in de Britse literatuur tijdens de 19e eeuw. Hardy wordt vaak tot het [[realisme (literatuur)|realisme]] of het [[naturalisme]] gerekend. Toch werd hij ook beïnvloed door de [[romantiek]], voornamelijk door [[William Wordsworth]]. |
||
| + | Oorspronkelijk werkte Dr. Seuss als tekenaar van (politieke) [[cartoon]]s voor tijdschriften, zoals ''Vanity Fair'' en ''Life''. Ook maakte hij tekeningen voor de [[reclame]]s van [[Standard Oil]] en [[FLIT]]. In 1937 gaf hij zijn eerste kinderboek uit, maar werkte tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] voor het Amerikaans leger als illustrator. Na de oorlog gaf hij meer dan 60 kinderboeken uit, waarvan de meeste echte klassiekers zijn geworden. Miljoenen Amerikanen zijn opgegroeid met de werken van Dr. Seuss. Tijdens zijn leven verkocht hij meer dan 600 miljoen exemplaren. Ook werden zijn boeken in meer dan 20 talen vertaald. |
||
| − | Hardy's bekendste boek is ''[[Tess of d'Ubervilles]]'' (1891). Dit boek volgt het leven van de arme 16-jarige Tess Durbeyfield. Zij probeert te bewijzen dat zij verwant aan de rijke familie D'Ubervilles is om een deel van hun fortuin te claimen. Zij wordt uiteindelijk verliefd en haar geheim dreigt te worden onthult, wat uiteindelijk leidt tot haar val. In Hardy's boeken spelen tragische personages de hoofdrol. Hij was erg kritisch op de samenleving waarin hij leefde. De natuur en de gevolgen van de Industriële Revolutie spelen een grote rol. Andere bekende boeken van Hardy zijn ''[[Far from the Madding Crowd]]'' (1874), ''[[The Return to the Native]]'' (1878), ''[[The Mayor of Casterbridge]]'' (1886) en ''[[Jude the Obscure]]'' (1894). |
||
| + | |||
| + | Dr. Seuss is zo bekend dat ''National Read Across America Day'' op zijn verjaardag (2 maart) gehouden wordt. Op deze dag worden Amerikaanse kinderen aangemoedigd om te lezen. |
||
==Levensloop== |
==Levensloop== |
||
===Jeugd en opleiding=== |
===Jeugd en opleiding=== |
||
| − | Hardy werd geboren op 2 juni 1840 in [[Stinsford]] in het zuiden van Engeland. Zijn vader was steenhouwer en bouwvakker. Hij was het oudste kind van het gezin. Op school leerde Hardy [[Latijn]]. Hij had talent om te leren, maar zijn familie had niet genoeg geld voor de [[universiteit]]. Toen hij 16 jaar oud ging Hardy van school. Hierna ging hij in de leer bij de lokale architect James Hicks. Hij was bezig met de bouw van een kerk in Athelhampton. |
||
| + | ===Vroege carrière=== |
||
| − | Uiteindelijk kon Hardy in 1862 gaan studeren aan [[King's College]] in Londen. Hierna was hij enkele jaren als de assistent van [[Arthur Blomfield]] werkzaam. Hardy hielp mee met de restauratie van Christ Church in Londen en All Saints' parish church in [[Windsor]]. Ook was hij betrokken bij het uitruimen van een begraafplaats. Deze moest weg vanwege de uitbreiding van [[Station London St Pancras International]]. |
||
| − | === |
+ | ===Tweede Wereldoorlog=== |
| − | [[File:Max_Gate_-_Thomas_Hardy's_House_-_panoramio.jpg|left|300px|thumb|Hardy woonde het grootste gedeelte van zijn leven in [[Max Gate]] in [[Dorchester]]. Het huis is tegenwoordig een museum.]] |
||
| − | Hardy voelde zich nooit thuis in Londen. Volgens hem speelden [[sociale klasse]]n een belangrijke rol in Londen. Hardy kwam van een lage klasse en ging om met veel mensen uit hogere klassen. Hierdoor voelde hij steeds zijn status. In Londen kwam hij aanraking met de werken van [[Auguste Comte]] en [[John Stuart Mill]]. Ook voelde hij zich aangetrokken tot de ideologie van [[Matthew Arnold]] en [[Leslie Stephen]]. Hardy begon zichzelf als [[liberalisme|liberaal]] denker te zien. |
||
| + | ===Succesvolle kinderboekenschrijver=== |
||
| − | Hardy schreef zijn eerste boek (''The Poor Man and the Lady'') in 1867. Het lukte hem echter niet om de roman uit te geven. Zijn boek werd namelijk steeds door minstens vijf [[uitgeverij]]en. Volgens zijn vriend en schrijver [[George Meredith]] was het boek namelijk te omstreden en te politiek. De publicatie zou mogelijk het [[imago]] van Hardy beschadigen. Het [[manuscript]] verdween uiteindelijk in een la. Hardy had het idee om het boek volledig opnieuw te schrijven, maar hier is nooit van gekomen. De laatste fragmenten van het werk werden door Hardy aan het einde van zijn leven vernietigd. Hierdoor is ook onbekend waarover het gaat, maar sommige delen zijn wel in andere werken verwerkt. |
||
| − | |||
| − | In 1870 ontmoette hij zijn vrouw (Emma Gifford) tijdens de restauratie van St. Juliot Church in [[Cornwall]]. Zij trouwden uiteindelijk in 1874. Zij woonden eerst in [[Surbiton]] in Londen. In 1885 verhuisden zij naar het landhuis [[Max Gate]] in [[Dorchester]]. Dit landhuis is door Hardy ontworpen en werd door zijn broer gebouwd. |
||
| − | |||
| − | ===Schrijver=== |
||
| − | [[File:Wessex_(1906)_(14776724574).jpg|right|300px|thumb|De idyllische dorpen van de regio Wessex stonden model voor veel van Hardy's boeken, waaronder ''[[Far from the Madding Crowd]]''.]] |
||
| − | In 1871 publiceerde Hardy zijn eerste boek: ''[[Desperate Remedies]]''. Eén jaar later werd dit boek opgevolgd door ''[[Under the Greenwood Tree]]''. Beide boeken waren een succes, maar Hardy koos ervoor om de boeken [[anoniem]] te publiceren. Zijn derde roman (''[[A Pair of Blue Eyes]]'' uit 1873) was het eerste boek wat onder zijn eigen naam werd uitgegeven. Dit boek gaat over Elfride Swancourt en twee mannen die verliefd op haar zijn. Het boek is geïnspireerd door Hardy's liefde voor Emma Gifford en het begin van hun relatie. Het boek staat ook bekend om de term "[[cliffhanger]]". De cliffhanger bestond hiervoor en werd veel in de werken van [[Charles Dickens]] gebruikt. De naam is echter mogelijk afkomstig uit ''A Pair of Blue Eyes''. In het boek hangt het personage Henry Knight daadwerkelijk aan een [[klif]]. |
||
| − | |||
| − | ''[[Far from the Madding Crowd]]'' (1874) was zijn eerste roman die in de regio [[Wessex]] plaatsvindt. Veel van zijn latere romans vinden in deze regio (vernoemd naar het middeleeuwse [[koninkrijk Wessex]]) plaats. Het boek was een groot succes en maakte van Hardy een bekende auteur. Wessex keerde vanaf toen steeds terug in zijn boeken. In ''[[The Return of the Native]]'' keert Clym Yeobright na een verblijf in Parijs terug naar Wessex, waar hij geboren is. In 1880 schreef Hardy zijn enige historische roman (''[[The Trumpet-Major]]'') wat zich tijdens de oorlogen tegen Napoleon afspeelt. |
||
| − | |||
| − | Hierna volgden ''[[The Mayor of Casterbridge]]'' (1886) en ''[[The Woodlanders]]'' (1887). Zijn bekendste roman (''[[Tess of d'Ubervilles]]'' uit 1891) was erg omstreden. Uitgeverijen weigerden het boek eerst uit te geven, aangezien Hardy vragen stelt bij de strikte sociale regels van die tijd. Hoewel het boek tegenwoordig als een klassieker wordt gezien, werd het boek gemixt ontvangen na de publicatie. In 1895 publiceerde Hardy een nog meer omstreden roman: ''[[Jude the Obscure]]''. Het boek gaat over Jude Fawley (een arbeider die geleerde wil worden) en zijn geliefde Sue Bridehead. Het boek werd negatief ontvangen, aangezien het boek scherpe vragen stelt over het huwelijk, seksualiteit en religie. Boekenwinkels verkochten de boeken in bruine zakken, zodat niemand wist dat zij het gingen lezen. De bisschop van Wakefield zou zelfs een kopie hebben verbrand. |
||
| − | [[File:Jacques-Émile_Blanche,_1906_-_Thomas_Hardy.jpg|left|300px|thumb|Een portret van Hardy uit 1906]] |
||
| − | Hardy was op het hoogtepunt van zijn carrière, maar kreeg veel kritiek op de normen en waarden in zijn boeken. Sommige denken dat hij daarom gestopt is met schrijven van romans. Na de ''Jude the Obscure'' schreef hij slechts één ander boek: ''[[The Well-Beloved]]'' (1897). |
||
===Latere jaren=== |
===Latere jaren=== |
||
| − | In 1898 publiceerde Hardy zijn eerste dichtbundel: ''Wessex Poems''. Hij schreef de gedichten over een periode van 30 jaar. Na de scherpe kritiek op ''Jude the Obscure'' publiceerde Hardy alleen nog gedichten en korte verhalen. Hardy schreef allerlei soorten gedichten, zoals [[ballade]]s, [[monoloog|monologen]], [[dialoog|dialogen]] en [[satire]]. Hij schreef zelfs een driedelig dramatisch stuk genaamd ''The Dynasts'' over de oorlogen tegen Napoleon. Ook publiceerde hij gedichten over de [[Tweede Boerenoorlog]] en de [[Eerste Wereldoorlog]]. In veel van zijn gedichten speelt ook [[ironie]] een belangrijke rol. |
||
| − | |||
| − | In 1912 overleed zijn vrouw. In de laatste jaren ging hun huwelijk erg stroef. In 1914 trouwde Hardy met zijn secretaresse, Florence Emily Dugdale. Zij schreef ook kinderboeken en een [[biografie]] over het leven van Hardy. Ook had hij een [[hond]] genaamd Wessex. Aan het einde van zijn leven werd Hardy meer erkend voor zijn bijdrage aan de Engelse literatuur. Hij werd ook verschillende keren voor de [[Nobelprijs voor Literatuur]] genomineerd, maar won deze nooit. |
||
| − | |||
| − | Hardy overleed in 1928 op 87-jarige leeftijd. |
||
| + | ==Persoonlijk== |
||
| − | ==Stijl en thema's== |
||
| − | [[File:Wessex.png|right|300px|thumb|Een kaart van Wessex, een regio die in veel van zijn werken een rol speelt.]] |
||
| − | Hardy behoort tot het [[realisme (literatuur)|realisme]] en het [[naturalisme]]. Het realisme was een periode in de westerse literatuurgeschiedenis waarin schrijvers de maatschappij zo goed mogelijk wilden beschrijven. Het naturalisme was een stroming die uit het realisme voortkwam. In Hardy's boeken vindt je zowel realistische als naturalistische kenmerken. Hardy probeert in zijn boeken een samenleving zo goed en nauwkeurig te beschrijven. Zijn boeken bevatten hierdoor veel [[detail]]s en gaan diep op maatschappelijke problemen in. Hardy leefde namelijk tijdens de [[Industriële Revolutie]], waarin veel veranderde. Armoede, de verschillen tussen sociale klassen en vrouwenrechten zijn onderwerpen die veel in Hardy's boeken voorkomen. Hardy focust vooral op maatschappelijke problemen en de gevolgen van de Industriële Revolutie. |
||
| + | ==Dr. Seuss als schrijver== |
||
| − | In Hardy's werken speelt het [[pessimisme]] het belangrijke rol. Hardy had geen positief beeld over de samenleving in zijn tijd en de toekomst. Hij zag het menselijk bestaan als tragisch en vol met lijden. Hardy's pessimisme is beïnvloed door onder andere het [[calvinisme]] en de filosofie van [[Arthur Schopenhauer]]. Zijn boeken spelen af in meer landelijke regio's in [[Wessex]], zoals dorpen, bossen en boerderijen. De setting is meestal op de rand tussen de samenleving en de natuur. Hardy besteedt in zijn boeken ook veel aandacht aan het beschrijven van de natuur en het landschap van zijn verhalen. Dit pessimisme is ook aanwezig in zijn personages. Zijn boeken bevatten vaak tragische personages die veel lijden en zelden een goed einde hebben. |
||
| + | ===Schrijfstijl=== |
||
| − | == |
+ | ===Tekenstijl=== |
| − | ===Romans=== |
||
| − | [[File:TheMayorofCasterbridge1.png|right|300px|thumb|Een scène uit ''[[The Mayor of Casterbridge]]'']] |
||
| − | [[File:A_Pair_of_Blue_Eyes_(1).png|right|300px|thumb|Een scène uit ''[[A Pair of Blue Eyes]]'']] |
||
| − | [[File:Lionel_Percy_Smythe_-_Under_the_greenwood_tree.JPG|right|300px|thumb|Een scène uit ''[[Under the Greenwood Tree]]'']] |
||
| − | {| class="wikitable" |
||
| − | ! Engelse naam !! Nederlandse naam !! Jaar |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[Desperate Remedies]]'' || || 1871 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[Under the Greenwood Tree]]'' || || 1872 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[A Pair of Blue Eyes]]'' || || 1873 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[Far from the Madding Crowd]]'' || Ver weg van het stadsgewoel || 1874 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[The Hand of Ethelberta]]'' || || 1876 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[The Return of the Native]]'' || De terugkeer van de inboorling || 1878 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[The Trumpet-Major]]'' || || 1880 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[A Laodicean]]'' || || 1881 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[Two on a Tower]]'' || Twee op een toren || 1882 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[The Mayor of Casterbridge]]'' || De burgemeester van Casterbridge || 1886 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[The Woodlanders]]'' || De Woodlanders || 1887 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[Tess of the d'Ubervilles]]'' || Tess van de Ubervilles || 1891 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[Jude the Obscure]]'' || De onbeduidende Jude || 1895 |
||
| − | |- |
||
| − | | ''[[The Well-Beloved]]'' || || 1897 |
||
| − | |- |
||
| − | |} |
||
| − | === |
+ | ===Thema's en boodschappen=== |
| − | Tijdens zijn leven schreef Hardy een groot aantal [[kort verhaal|korte verhalen]]. De meeste hiervan werden uitgegeven in de volgende [[verhalenbundel]]s: |
||
| − | * ''Wessex Tales'' (1888) |
||
| − | * ''A Group of Noble Dames'' (1891) |
||
| − | * ''Life's Little Ironies'' (1894) |
||
| − | * '' A Changed Man and Other Stories'' (1913) |
||
| − | === |
+ | ===Racisme=== |
| − | Hardy schreef daarnaast een hoop [[gedicht]]en. Tijdens zijn leven gaf hij de volgende [[dichtbundel]]s uit: |
||
| − | * ''Wessex Poems and Other Verses'' (1898) |
||
| − | * ''Poems of the Past and the Present'' (1901) |
||
| − | * ''Time's Laughingstocks and Other Verses'' (1909) |
||
| − | * ''Satires of Circumstance'' (1914) |
||
| − | * ''Moments of Vision'' (1917) |
||
| − | * ''Collected Poems'' (1919) |
||
| − | * ''Late Lyrics and Earlier with Many Other Verses'' (1922) |
||
| − | * ''Human Shows, Far Phantasies, Songs and Trifles'' (1925) |
||
| − | * ''Winter Words in Various Moods and Metres'' (1928) |
||
| − | == |
+ | ==Boeken== |
| − | Daarnaast schreef Hardy vier dramatische werken. Deze werken zijn geschreven als [[toneelstuk]], maar waren niet bedoeld om als toneelstuk te worden opgevoerd. De dramatische werken waren bedoeld om hardop voorgelezen te worden. |
||
| − | * ''The Dynasts, Part 1'' (1904) |
||
| − | * ''The Dynasts, Part 2'' (1906) |
||
| − | * ''The Dynasts, Part 3'' (1908) |
||
| − | * ''The Famous Tragedy of the Queen of Cornwall at Tintagel in Lyonnesse'' (1923) |
||
==Bronnen== |
==Bronnen== |
||
| − | * {{Engels}} [https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Hardy Het artikel op Wikipedia] |
||
| − | * {{Engels}} [https://www.britannica.com/biography/Thomas-Hardy Artikel op Encyclopedia Brittannica] |
||
| − | * {{Engels}} Diniejko, Andrzej (2014). [https://victorianweb.org/authors/hardy/diniejko3.html "Thomas Hardy's Philosophical Outlook".] ''The Victorian Web''. Gelezen op 28 maart 2024. |
||
| − | * {{Engels}} Jacobson, Dan (1996). [https://www.jstor.org/stable/41212448 "Thomas Hardy: The Poet als Philosopher".] ''The American Scholar''. Vol. 65, No. 1. Bladzijde 114-118. Gelezen op 2 april 2024. |
||
| − | * {{Engels}} Onbekend (onbekend). [https://www.hardysociety.org/life/ "Life of Thomas Hardy".] ''The Thomas Hardy Society''. Gelezen op 2 april 2024. |
||
| − | * {{Engels}} Onbekend (onbekend). [https://www.poetryfoundation.org/poets/thomas-hardy "Thomas Hardy".] ''Poetry Foundation''. Gelezen op 2 april 2024. |
||
| − | * {{Engels}} Wilson, Keith (2007). [https://www.jstor.org/stable/45273361 "Thomas Hardy and the Stage".] ''The Thomas Hardy Journal''. Vol. 23, herfst. Bladzijde 22-38. Gelezen op 28 maart 2024. |
||
Versie van 4 apr 2024 09:02
| Dr. Seuss | |
| |
| Dr. Seuss in 1957 | |
| Algemene informatie | |
| Naam voluit | Theodor Seuss Geisel |
| Geboren | 2 maart 1904 |
| Geboorteplaats | Springfield, Massachusetts |
| Overleden | 24 september 1991 |
| Nationaliteit | .svg){kind=small} Verenigde Staten
|
| Beroep | Schrijver, dichter, tekenaar |
| Werk | |
| Jaren actief | 1931-1991 |
| Genre(s) | Kinderboek, gedichten, politieke cartoons |
| Bekende werken | If I Ran the Zoo Horton Hears a Who The Cat in the Hat How the Crinch Stole Christmas Green Eggs and Ham The Lorax |
| Handtekening | 
|
Portaal  Literatuur
| |
|---|---|
Dr. Seuss (2 maart 1904, Springfield (Massachusetts) - 24 september 1991, San Diego (Californië)) was een Amerikaans schrijver, dichter en illustrator (tekenaar). Zijn echte naam was Theodor Seuss Geisel, maar schreef onder de naam Dr. Seuss. Hij is vooral bekend vanwege zijn kinderboeken en gedichten voor kinderen. Voorbeelden hiervan zijn If I Ran the Zoo (1950), Horton Hears a Who (1955), The Cat in the Hat (1957), How the Crinch Stole Christmas (1957), Green Eggs and Ham (1960) en The Lorax (1971).
Oorspronkelijk werkte Dr. Seuss als tekenaar van (politieke) cartoons voor tijdschriften, zoals Vanity Fair en Life. Ook maakte hij tekeningen voor de reclames van Standard Oil en FLIT. In 1937 gaf hij zijn eerste kinderboek uit, maar werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog voor het Amerikaans leger als illustrator. Na de oorlog gaf hij meer dan 60 kinderboeken uit, waarvan de meeste echte klassiekers zijn geworden. Miljoenen Amerikanen zijn opgegroeid met de werken van Dr. Seuss. Tijdens zijn leven verkocht hij meer dan 600 miljoen exemplaren. Ook werden zijn boeken in meer dan 20 talen vertaald.
Dr. Seuss is zo bekend dat National Read Across America Day op zijn verjaardag (2 maart) gehouden wordt. Op deze dag worden Amerikaanse kinderen aangemoedigd om te lezen.