Gebruiker:Mike1023/Kladblok: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(23 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox boek
+
{{Infobox politieke partij
| titel = Daisy Miller
+
| naam = Rex <br> ''Front populaire de Rex''
| afbeelding = Daisy_Miller,_first_edition.jpg
+
| afbeelding = [[Bestand:Emblem_of_the_Rexist_Party.svg|200px]]
| ander formaat =
+
| oprichting = 2 november 1935
  +
| opheffing = 30 maart 1945
| alternatieve titel = Daisy Miller: A Study
 
| schrijver = [[Henry James]]
+
| actief in = {{BE}}
| taal = [[Engels]]
+
| richting = [[Extreemrechts]]
  +
| stroming = Belgisch [[nationalisme]] <br> [[Authorianisme]] <br> [[Corporatisme]] <br> [[Conservatisme]] <br> [[Fascisme]] (sinds 1937) <br> [[Nationaalsocialisme]] (vanaf 1940)
| land = {{USA}}
 
  +
| presidentskandidaat =
| genre = [[Sociale roman]] <br> [[Realisme (literatuur)|Realistische]] [[novelle]]
 
| datum = 1879
+
| president =
  +
| vicepresidentskandidaat =
| isbn =
 
| uitgever =
+
| vicepresident =
  +
| oprichter = [[Léon Degrelle]]
| bijzonderheden =
 
| tekst =
+
| partijleider =
  +
| partijvoorzitter =
  +
| secretaris-generaal =
  +
| naamkamer1 =
  +
| naamkamer2 =
  +
| naamkamer3 =
  +
| naamkamer4 =
  +
| naamkamer5 =
  +
| naamkamer6 =
  +
| naamkamer7 =
  +
| fractieleider1 =
  +
| fractieleider2 =
  +
| fractieleider3 =
  +
| fractieleider4 =
  +
| fractieleider5 =
  +
| fractieleider6 =
  +
| fractieleider7 =
  +
| zetels1 =
  +
| zetels2 =
  +
| zetels3 =
  +
| zetels4 =
  +
| zetels5 =
  +
| zetels6 =
  +
| zetels7 =
  +
| kamer1 =
  +
| kamer2 =
  +
| kamer3 =
  +
| kamer4 =
  +
| kamer5 =
  +
| kamer6 =
  +
| kamer7 =
  +
| bureau =
  +
| jongerenorganisatie =
  +
| studentenorganisatie =
  +
| vrouwenbeweging =
  +
| lhbt-vleugel =
  +
| zusterpartij =
  +
| beneuxpartij =
  +
| europesepartij =
  +
| internationaal =
  +
| partijkleur = D31212
  +
| voorgaand =
  +
| opvolgend =
  +
| fusie =
  +
| opgegaan =
  +
| afsplitsing =
  +
| afgesplitst =
  +
| voortzetting =
 
}}
 
}}
  +
'''Rex''' was een extreemrechtse [[politieke partij]] in [[België]] tussen 1935 en 1945. De partij hing eerst het [[corporatisme]] aan, maar later (ook) het [[fascisme]] en het [[nationaalsocialisme]].
'''Daisy Miller''' is een [[novelle]] van de Amerikaanse schrijver [[Henry James]]. Het verhaal werd in 1878 gepubliceerd in ''The Cornhill Magazine''. Eén jaar later werd het ook als boek uitgegeven. Daisy Miller is een van de bekendste novelles van Henry James. Het is ook een typisch voorbeeld van een [[realisme (literatuur)|realistisch]] werk.
 
   
  +
De partij werd opgericht in 1935 door [[Léon Degrelle]]. Hoewel de partij in heel België actief was, had het enkel succes in [[Wallonië]] en [[Brussel (stad)|Brussel]]. De partij brak in 1936 door en behaalde meteen 21 zetels. Toch werd Rex nooit een grote organisatie. In 1938 raakte de partij alweer in verval. Rex werkte samen met het [[Vlaamsch Nationaal Verbond]] (VNV). Beide partijen werkten nauw samen met de Duitse bezetter tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]].
Het verhaal gaat over het jonge Amerikaanse meisje Daisy Miller. Zij wordt verliefd op de Amerikaan Frederick Winterbourne tijdens een vakantie in [[Zwitserland]] en [[Italië]]. Daisy is erg [[flirten|flirterig]], want haar uiteindelijk in de problemen brengt. Naast de [[moraal]] spelen ook de verschillen tussen Europa en de Verenigde Staten een rol in het verhaal.
 
   
  +
De ideologie van Rex wordt vaak aangeduid als '''rexisme'''. Na de oorlog werd de partij verboden. Degrelle vluchtte naar Spanje, waar hij in 1994 overleed.
==Samenvatting==
 
{{verhaal}}
 
Daisy Miller is een knappe, Amerikaans meisje van ongeveer 18 jaar oud. Zij gaat met haar familie op vakantie in Zwitserland. In het hotel in [[Vevey]] ontmoet zij de Amerikaanse student Frederick Winterbourne. De ontmoeting vindt plaats doordat haar negenjarige broertje Randolph hem toevallig tegenkomt. Randolph ziet de Verenigde Staten als beter dan Europa. Daisy is daarentegen erg positief over Europa. Winterbourne wordt verliefd op Daisy, maar vindt haar te jong. Daisy is namelijk erg [[flirten|flirterig]], maar Winterbourne denkt dat dit niet bewust is.
 
   
  +
==Geschiedenis==
Winterbourne besluit toch om met Daisy om te gaan. Haar tante (mevrouw Costello) is hier niet blij mee. Daisy besluit samen met Winterbourne het [[kasteel van Chillon]] in [[Genève]] te bezoeken. Mevrouw Costello is hier blij mee. Daisy gaat namelijk tegen de [[moraal]] in. Zij is bang dat Daisy als schaamteloos gezien wordt. Daisy is teleurgesteld in het kasteel. Winterbourne stelt daarom voor om Genève de volgende dag te bezoeken. Ze wijst zijn voorstel echter af, maar vraagt hem later om haar in [[Rome]] op te zoeken.
 
  +
===Ontstaan===
  +
[[File:Livre_Léon_Degrelle_E._d'Hooghvorst.jpg|right|250px|thumb|In 1936 publiceerde schrijver en filosoof [[Emmanuel d'Hooghvorst]] het [[pamflet]] ''J'accuse Léon Degrelle''. In dit pamflet waarschuwde hij voor de ware intenties van Rex. Hij schreef onder andere dat Degrelle ondemocratisch en populistisch was.]]
  +
Léon Degrelle was oorspronkelijk lid van de [[Katholieke Partij]]. In 1935 deed hij op het partijcongres in [[Kortrijk]] een poging om partijvoorzitter van de Katholieke Partij te worden. Deze poging mislukte. De katholieken kozen namelijk de gematigde [[Paul van Zeeland]]. Degrelle stapte vervolgens uit de partij. Volgens Degrelle was de Katholieke Partij te gematigd. Samen met handelaren, traditionele katholieken, werklozen en veteranen richtte hij Rex op later dat jaar.
   
  +
Degrelle wist met zijn persoonlijkheid veel kiezers te trekken. Hierover vielen ook veel conservatieve kiezers van de Katholieke Partij. Zij waren voornamelijk bang voor de groei van de [[Kommunistische Partij van België]] (KPB) en de [[Belgische Werkliedenpartij]] (BWP). Ook waren zij ontevreden over de economische crisis. België leed namelijk zwaar onder de [[Grote Depressie]]. Hierdoor was er veel armoede en werkloosheid.
Een tijdje later ontmoeten zij elkaar in Rome in het gezelschap van mevrouw Walker. Zij is een Amerikaanse vrouw die al een lange tijd in Italië woont. Hierdoor heeft ze haar moraal aangepast aan die van Italië. In Rome ontmoet Daisy de Italiaanse jongen Giovanelli. Winterbourne leert dat Daisy steeds intiemer met Giovanelli wordt. Hij is bang dat Daisy een [[schandaal]] zal veroorzaken met haar gedrag. Winterbourne en mevrouw Walker proberen Daisy te confronteren met haar gedrag. Ze willen dat ze niet meer met Giovanelli omgaat, maar ze weigert dit.
 
   
  +
===Verkiezingen van 1936===
Daisy gaat 's nachts naar buiten om met Giovanelli het [[Colosseum]] te bezoeken. Tijdens een wandeling ziet Winterbourne hen en wordt boos op Giovanelli. In Rome heerst namelijk [[malaria]] (in het boek wordt dit ''Roman fever'' genoemd), waardoor ze moet oppassen. Daisy vertelt Winterbourne dat het haar niet uitmaakt. Ze stuurt hem weg. Later blijkt dat Daisy de ziekte heeft opgelopen. Zij sterft twee dagen later.
 
  +
Tijdens de verkiezingen van 1936 behaalde Rex 21 zetels in de [[Kamer van Volksvertegenwoordigers]] en 8 zetels in de [[Senaat (België)|Senaat]]. Dit kwam als een schok voor de andere politieke partijen. Rex werd namelijk meteen de vierde partij van het land. Toch was de aanhang van de partij zeer lokaal. In Vlaanderen behaalde de partij bijna geen stemmen. Vrijwel alle stemmen kwamen uit Brussel en Wallonië. Ook in deze twee regio's waren er grote verschillen. Zo hing 30% van de bevolking van de provincie [[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]] Rex aan, terwijl dit in [[Henegouwen]] slechts 9% was.
   
  +
In 1937 was er een bij-verkiezing voor een zetel in Brussel. Degrelle en Van Zeeland wilden beide deze zetel hebben. De liberalen, socialisten en zelfs de communisten riepen op om voor Van Zeeland te stemmen. Van Zeeland zag namelijk in dat Rex een gevaarlijke partij was. De Katholieke Kerk steunde Van Zeeland. De aartsbisschop van Mechelen riep katholieken op om voor Van Zeeland te stemmen. Uiteindelijk won Van Zeeland met ruime meerderheid.
==Personages==
 
In het boek komen de volgende personages voor:
 
* Daisy Miller, een rijk, Amerikaans meisje
 
* Frederick Winterbourne, een jonge Amerikaanse student
 
* Randolph Miller, het broertje van Daisy
 
* Mevrouw Miller, de moeder van Daisy
 
* Mevrouw Costello, de tante van Daisy
 
* Eugenio, de [[tolk]] en gids van mevrouw Costello
 
* Mevrouw Walker, een Amerikaanse [[weduwe]]
 
* Giovanelli, een Italiaanse man
 
   
==Thema's==
+
===Verval===
  +
De populariteit van Rex was slechts van korte duur. In 1937 raakte de partij al in verval. Dit kwam deels doordat de partij weinig aanhang had van andere partijen en organisaties. De partij wilde de Katholieke Kerk de [[staatsreligie]] van België maken. Toch had de partij niet de steun van de kerk. Ook begon Degrelle steeds rechtser te worden. Vanaf 1937 werd de partij officieel een [[fascisme|fascistische]] partij. Ook begon Degrelle een steeds grotere fan van [[Nazi-Duitsland]] te worden. Hij nam zelfs het [[antisemitisme]] van Hitler over.
In het verhaal komen de volgende thema's voor:
 
* Europa en de Verenigde Staten: In veel boeken van Henry James worden de Europeanen en Amerikanen tegenover elkaar gezet. James was immers zelf een Amerikaan die een groot deel van zijn leven in Europa verbleef. In het verhaal wordt de Amerikaanse cultuur als jong, onschuldig en spontaan gezien. De Europese cultuur is daarentegen oud, complex en subtiel. De Europeanen hebben veel [[moraal|morele]] regels die niet altijd duidelijk zijn voor Amerikanen. Winterbourne begrijpt dit, terwijl Daisy dit juist niet begrijpt.
 
[[File:A_rainy-day_costume_(The_Illustrated_American,_1897).png|right|300px|thumb|De ''rainy daisy'']]
 
* Observeren en kennis: Daisy wordt beschreven door de ogen van Winterbourne. Hij is vooral bezig met het [[observeren]] van de situatie. Hij wil zoveel mogelijk te weten komen over Daisy. Hij is zo erg bezig met observeren dat hij vergeet te leven of een stap te maken. Het thema kennis heeft ook te maken met [[oordelen]]. Daisy wordt verschillende veroordeeld vanwege haar gedrag. Toch begrijpt Winterbourne dat Daisy niet beter weet. Het is dus niet haar schuld, aangezien Daisy nog erg jong en onschuldig is.
 
* Vrouwen en vrijheid: In het boek speelt ook het verschil tussen de genders een rol. Daisy is een jong meisje. Hoewel vrouwen nog steeds weinig rechten hadden, hadden haar generatie al meer mogelijkheden dan die daarvoor. Zo maakt Daisy alleen wandelingen, wat mevrouw Walker en mevrouw Costello schandalig vinden. Zowel Winterbourne en Daisy willen onafhankelijk en vrij zijn. Toch is dit makkelijker voor mannen dan voor vrouwen. Henry James schreef Daisy Miller als waarschuwing voor jonge vrouwen, zodat zij wijze beslissingen konden nemen met deze nieuwe vrijheid. Ook beschreef hij de verschillende reacties van de samenleving op de nieuwe vrijheid van de vrouw.
 
   
  +
Tijdens de verkiezingen van 1939 verloor Rex veel zetels. In de Kamer van Volksvertegenwoordigers verloor de partij 17 zetels en hield er slechts 4 over. In de Senaat verloor de partij 7 zetels en hield slechts één over. Veel kiezers stapten over naar de Katholieke Partij en de [[Liberale Partij (België)|Liberale Partij]].
==Adaptaties==
 
In 1974 verscheen er een film over het verhaal met in de hoofdrollen [[Cybill Shepherd]] en [[Barry Brown]]. In 1883 werd het verhaal ook verwerkt tot [[toneelstuk]]. In het toneelstuk heeft Daisy Miller echter een vrolijk einde.
 
   
  +
===Tweede Wereldoorlog===
In de jaren 1890s bestond er een regenjas met de naam ''Rainy Daisy''. Deze outfit is mogelijk vernoemd naar Daisy Miller, maar de naam kan ergens anders vandaankomen.
 
  +
[[File:Propaganda_from_Waffen-SS._SS-Division_blindee_"Wallonie"_leader_Leon_Degrelle.jpg|left|250px|thumb|Een propagandaposter van Degrelle voor het [[Waals Legioen]].]]
  +
Rex was een pro-Nazi partij. Toen Nazi-Duitsland België binnenviel in 1940, verwelkomden rexisten de bezetter. De meeste rexisten werkten samen met de Duitse bezetters. Sommige rexisten waren tegen de bezetter en gingen het [[verzet]] in. Toch was dit slechts een kleine minderheid. Na de bezetting kon Rex als partij blijven bestaan. Toch werd Rex steeds minder populair. Op de partijdag in 1941 in [[Luik (stad)|Luik]] werden politici door de menigte uitgejouwd.
   
  +
De partij was nauw verbonden met het [[Waals Legioen]]. Dit was een onderdeel van de [[Wehrmacht]] bestaande uit Franstalige vrijwilligers uit België. Degrelle besloot om lid te worden van het Waals Legioen. Dit was eerder een populariteitsstunt om leden te werven. Degrelle werd met het Waals Legioen naar het Oostfront gestuurd. Hierdoor legde Degrelle zijn taak als partijvoorzitter neer. Dit werd overgedragen aan [[Victor Matthys]]. De partij pleegde verschillende misdaden tijdens de oorlog, waaronder het [[bloedbad van Courcelles]] in 1944.
Het verhaal vormde de inspiratie voor het korte verhaal ''Roman Fever'' van [[Edith Wharton]] uit 1934.
 
  +
  +
Tijdens de bezetting bewoog Rex steeds meer naar het nationaalsocialisme toe. Zo gaf Degrelle in 1943 een speech waarin hij zei dat de Walen eigenlijk Franstalige Duitsers waren. Volgens hem zou België onderdeel moeten worden van het Groot-Duitse Rijk.
  +
  +
===Einde===
  +
Na de bevrijding van België in 1944 werd Rex verboden. Veel rexisten vluchtten naar Duitsland of andere bezette gebieden. Na de oorlog werden verschillende leden voor het gerecht gehaald. Victor Matthys en [[José Streel]] (de ideologisch denker van Rex) werd ter dood veroordeeld. Andere leden geven een gevangenisstraf.
  +
  +
Degrelle vluchtte aan het einde van de oorlog naar Spanje. In België werd hij ter dood veroordeeld voor [[landverraad]]. De Spaanse regering van [[Francisco Franco]] weigerde hem echter uit te leveren. Ook na de val van Franco kon Degrelle tot zijn dood in 1994 in Spanje blijven leven.
  +
  +
==Ideologie==
  +
[[File:Léon_Degrelle_portrait.jpg|right|300px|thumb|Degrelle in 1943 als leider van het Waals Legioen.]]
  +
De ideologie van Rex wordt het ''rexisme'' genoemd. De rexisten waren zeer ontevreden met de Belgische politiek op dat moment. Zij konden zich niet vinden in de verschillende politieke partijen en de politieke [[elite]]. De rexisten waren voornamelijk jongvolwassenen en studenten. Een groot deel van hen had aan de [[Katholieke Universiteit Leuven]] gestudeerd en was overtuigd katholiek. Zij wezen de Belgische democratie af. Volgens Rex diende deze democratie namelijk alleen de elite. Dit kwam onder andere door de onvrede over het bestuur van de Belgische regering. Zo had de regering moeite om de [[Grote Depressie]] te beteugelen.
  +
  +
De rexisten verwierpen het [[communisme]] en het [[socialisme]]. In plaats daarvan wilden zij een [[conservatisme|conservatieve]] en [[nationalisme|nationalistische]] samenleving. Degrelle werd vooral geïnspireerd door het Italiaanse fascisme van [[Benito Mussolini]]. Hij bracht zelfs bezoeken aan de Italiaanse dictator. Ook haalde hij inspiratie uit Spaanse Falangisme van [[Francisco Franco]]. In de beginjaren van Rex was in Spanje de [[Spaanse Burgeroorlog]] bezig. Franco behoorde tot het nationalistische front en zou deze oorlog in 1939 winnen. De rexisten waren aanvankelijk [[corporatisme|corporatistisch]]. In een corporatistische samenleving zijn er verschillende ongekozen raden die besluiten nemen over een bepaald onderwerp. Vanaf 1937 werd de partij openlijk [[fascisme|fascistisch]] en vanaf 1940 [[nationaalsocialisme|nationaalsocialistisch]]. Je ziet dus dat de exacte ideologie van Rex veranderde door de jaren.
  +
  +
Rex was een voorstander van een Belgische [[eenheidsstaat]] geleid door de Belgische koning. De partij werkte later samen met het [[Vlaamsch Nationaal Verbond]] (VNV). Deze partij was juist Vlaams-nationalistisch. Dit wil zeggen dat zij Vlaanderen onafhankelijk wilden maken (en een deel wilde Vlaanderen zelfs bij Nederland aansluiten). Rex en VNV waren het echter op ieder ander vlak min of meer met elkaar eens. Hierdoor besloten de partijen samen te werken. Rex deed enkel mee aan de verkiezingen in Wallonië, terwijl VNV enkel meedeed in Vlaanderen. Voor de samenwerking kwamen de partijen tot een [[compromis]]: Vlaanderen zou meer zelfbestuur binnen België krijgen.
  +
  +
==Verkiezingsresultaten==
  +
===Kamer van Volksvertegenwoordigers===
  +
{| class="wikitable"
  +
|-
  +
! Jaar || Partijvoorzitter || Zetels || +/-
  +
|-
  +
| 1936 || [[Léon Degrelle]] || {{Percentagebalk|21|202|#D31212}} || +21
  +
|-
  +
| 1939 || [[Léon Degrelle]] || {{Percentagebalk|4|202|#D31212}} || -17
  +
|-
  +
|}
  +
  +
===Senaat===
  +
{| class="wikitable"
  +
|-
  +
! Jaar || Partijvoorzitter || Zetels || +/-
  +
|-
  +
| 1936 || [[Léon Degrelle]] || {{Percentagebalk|8|101|#D31212}} || +8
  +
|-
  +
| 1939 || [[Léon Degrelle]] || {{Percentagebalk|1|101|#D31212}} || -7
  +
|}
   
 
==Bronnen==
 
==Bronnen==
  +
* Cheyns, Bruno & De Wever, Bruno (2023). [https://encyclopedievlaamsebeweging.be/nl/rex "Rex".] ''Encyclopedie van de Vlaamse Beweging.'' Gelezen op 26 april.
  +
* Onbekend (onbekend). [https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/rex.html "Rex".] ''Belgium WII''. Gelezen op 26 april 2024.
  +
* Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). ''Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden.'' Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.

Versie van 27 apr 2024 08:19

Rex
Front populaire de Rex

Emblem of the Rexist Party.svg

Oprichting 2 november 1935
Opheffing 30 maart 1945
Actief in Vlag van België België
Richting Extreemrechts
Stroming Belgisch nationalisme
Authorianisme
Corporatisme
Conservatisme
Fascisme (sinds 1937)
Nationaalsocialisme (vanaf 1940)
Presidentskandidaat
President
Vicepresidentskandidaat
Vicepresident
Oprichter(s) Léon Degrelle
Partijleider
Partijvoorzitter
Secretaris-generaal
-
-
-
-
-
-
-
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
-
van de
<div style="background-color: #D31212; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
Wetenschappelijk bureau
Jongerenorganisatie
Studentenorganisatie
Vrouwenbeweging
Lhbt-vleugel
Zusterpartij(en)
Fractie in het Benelux-parlement
Europese fractie
Internationale organisatie
Voorgaande partij(en)
Opvolgende partij(en)
Fusie van
Opgegaan in
Afsplitsing van
Afsplitsing(en)
Voortzetting van
Portaal Portal.svg Politiek

Rex was een extreemrechtse politieke partij in België tussen 1935 en 1945. De partij hing eerst het corporatisme aan, maar later (ook) het fascisme en het nationaalsocialisme.

De partij werd opgericht in 1935 door Léon Degrelle. Hoewel de partij in heel België actief was, had het enkel succes in Wallonië en Brussel. De partij brak in 1936 door en behaalde meteen 21 zetels. Toch werd Rex nooit een grote organisatie. In 1938 raakte de partij alweer in verval. Rex werkte samen met het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Beide partijen werkten nauw samen met de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De ideologie van Rex wordt vaak aangeduid als rexisme. Na de oorlog werd de partij verboden. Degrelle vluchtte naar Spanje, waar hij in 1994 overleed.

Geschiedenis

Ontstaan

In 1936 publiceerde schrijver en filosoof Emmanuel d'Hooghvorst het pamflet J'accuse Léon Degrelle. In dit pamflet waarschuwde hij voor de ware intenties van Rex. Hij schreef onder andere dat Degrelle ondemocratisch en populistisch was.

Léon Degrelle was oorspronkelijk lid van de Katholieke Partij. In 1935 deed hij op het partijcongres in Kortrijk een poging om partijvoorzitter van de Katholieke Partij te worden. Deze poging mislukte. De katholieken kozen namelijk de gematigde Paul van Zeeland. Degrelle stapte vervolgens uit de partij. Volgens Degrelle was de Katholieke Partij te gematigd. Samen met handelaren, traditionele katholieken, werklozen en veteranen richtte hij Rex op later dat jaar.

Degrelle wist met zijn persoonlijkheid veel kiezers te trekken. Hierover vielen ook veel conservatieve kiezers van de Katholieke Partij. Zij waren voornamelijk bang voor de groei van de Kommunistische Partij van België (KPB) en de Belgische Werkliedenpartij (BWP). Ook waren zij ontevreden over de economische crisis. België leed namelijk zwaar onder de Grote Depressie. Hierdoor was er veel armoede en werkloosheid.

Verkiezingen van 1936

Tijdens de verkiezingen van 1936 behaalde Rex 21 zetels in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en 8 zetels in de Senaat. Dit kwam als een schok voor de andere politieke partijen. Rex werd namelijk meteen de vierde partij van het land. Toch was de aanhang van de partij zeer lokaal. In Vlaanderen behaalde de partij bijna geen stemmen. Vrijwel alle stemmen kwamen uit Brussel en Wallonië. Ook in deze twee regio's waren er grote verschillen. Zo hing 30% van de bevolking van de provincie Luxemburg Rex aan, terwijl dit in Henegouwen slechts 9% was.

In 1937 was er een bij-verkiezing voor een zetel in Brussel. Degrelle en Van Zeeland wilden beide deze zetel hebben. De liberalen, socialisten en zelfs de communisten riepen op om voor Van Zeeland te stemmen. Van Zeeland zag namelijk in dat Rex een gevaarlijke partij was. De Katholieke Kerk steunde Van Zeeland. De aartsbisschop van Mechelen riep katholieken op om voor Van Zeeland te stemmen. Uiteindelijk won Van Zeeland met ruime meerderheid.

Verval

De populariteit van Rex was slechts van korte duur. In 1937 raakte de partij al in verval. Dit kwam deels doordat de partij weinig aanhang had van andere partijen en organisaties. De partij wilde de Katholieke Kerk de staatsreligie van België maken. Toch had de partij niet de steun van de kerk. Ook begon Degrelle steeds rechtser te worden. Vanaf 1937 werd de partij officieel een fascistische partij. Ook begon Degrelle een steeds grotere fan van Nazi-Duitsland te worden. Hij nam zelfs het antisemitisme van Hitler over.

Tijdens de verkiezingen van 1939 verloor Rex veel zetels. In de Kamer van Volksvertegenwoordigers verloor de partij 17 zetels en hield er slechts 4 over. In de Senaat verloor de partij 7 zetels en hield slechts één over. Veel kiezers stapten over naar de Katholieke Partij en de Liberale Partij.

Tweede Wereldoorlog

Een propagandaposter van Degrelle voor het Waals Legioen.

Rex was een pro-Nazi partij. Toen Nazi-Duitsland België binnenviel in 1940, verwelkomden rexisten de bezetter. De meeste rexisten werkten samen met de Duitse bezetters. Sommige rexisten waren tegen de bezetter en gingen het verzet in. Toch was dit slechts een kleine minderheid. Na de bezetting kon Rex als partij blijven bestaan. Toch werd Rex steeds minder populair. Op de partijdag in 1941 in Luik werden politici door de menigte uitgejouwd.

De partij was nauw verbonden met het Waals Legioen. Dit was een onderdeel van de Wehrmacht bestaande uit Franstalige vrijwilligers uit België. Degrelle besloot om lid te worden van het Waals Legioen. Dit was eerder een populariteitsstunt om leden te werven. Degrelle werd met het Waals Legioen naar het Oostfront gestuurd. Hierdoor legde Degrelle zijn taak als partijvoorzitter neer. Dit werd overgedragen aan Victor Matthys. De partij pleegde verschillende misdaden tijdens de oorlog, waaronder het bloedbad van Courcelles in 1944.

Tijdens de bezetting bewoog Rex steeds meer naar het nationaalsocialisme toe. Zo gaf Degrelle in 1943 een speech waarin hij zei dat de Walen eigenlijk Franstalige Duitsers waren. Volgens hem zou België onderdeel moeten worden van het Groot-Duitse Rijk.

Einde

Na de bevrijding van België in 1944 werd Rex verboden. Veel rexisten vluchtten naar Duitsland of andere bezette gebieden. Na de oorlog werden verschillende leden voor het gerecht gehaald. Victor Matthys en José Streel (de ideologisch denker van Rex) werd ter dood veroordeeld. Andere leden geven een gevangenisstraf.

Degrelle vluchtte aan het einde van de oorlog naar Spanje. In België werd hij ter dood veroordeeld voor landverraad. De Spaanse regering van Francisco Franco weigerde hem echter uit te leveren. Ook na de val van Franco kon Degrelle tot zijn dood in 1994 in Spanje blijven leven.

Ideologie

Degrelle in 1943 als leider van het Waals Legioen.

De ideologie van Rex wordt het rexisme genoemd. De rexisten waren zeer ontevreden met de Belgische politiek op dat moment. Zij konden zich niet vinden in de verschillende politieke partijen en de politieke elite. De rexisten waren voornamelijk jongvolwassenen en studenten. Een groot deel van hen had aan de Katholieke Universiteit Leuven gestudeerd en was overtuigd katholiek. Zij wezen de Belgische democratie af. Volgens Rex diende deze democratie namelijk alleen de elite. Dit kwam onder andere door de onvrede over het bestuur van de Belgische regering. Zo had de regering moeite om de Grote Depressie te beteugelen.

De rexisten verwierpen het communisme en het socialisme. In plaats daarvan wilden zij een conservatieve en nationalistische samenleving. Degrelle werd vooral geïnspireerd door het Italiaanse fascisme van Benito Mussolini. Hij bracht zelfs bezoeken aan de Italiaanse dictator. Ook haalde hij inspiratie uit Spaanse Falangisme van Francisco Franco. In de beginjaren van Rex was in Spanje de Spaanse Burgeroorlog bezig. Franco behoorde tot het nationalistische front en zou deze oorlog in 1939 winnen. De rexisten waren aanvankelijk corporatistisch. In een corporatistische samenleving zijn er verschillende ongekozen raden die besluiten nemen over een bepaald onderwerp. Vanaf 1937 werd de partij openlijk fascistisch en vanaf 1940 nationaalsocialistisch. Je ziet dus dat de exacte ideologie van Rex veranderde door de jaren.

Rex was een voorstander van een Belgische eenheidsstaat geleid door de Belgische koning. De partij werkte later samen met het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Deze partij was juist Vlaams-nationalistisch. Dit wil zeggen dat zij Vlaanderen onafhankelijk wilden maken (en een deel wilde Vlaanderen zelfs bij Nederland aansluiten). Rex en VNV waren het echter op ieder ander vlak min of meer met elkaar eens. Hierdoor besloten de partijen samen te werken. Rex deed enkel mee aan de verkiezingen in Wallonië, terwijl VNV enkel meedeed in Vlaanderen. Voor de samenwerking kwamen de partijen tot een compromis: Vlaanderen zou meer zelfbestuur binnen België krijgen.

Verkiezingsresultaten

Kamer van Volksvertegenwoordigers

Jaar Partijvoorzitter Zetels +/-
1936 Léon Degrelle
21/202
+21
1939 Léon Degrelle
4/202
-17

Senaat

Jaar Partijvoorzitter Zetels +/-
1936 Léon Degrelle
8/101
+8
1939 Léon Degrelle
1/101
-7

Bronnen

  • Cheyns, Bruno & De Wever, Bruno (2023). "Rex". Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Gelezen op 26 april.
  • Onbekend (onbekend). "Rex". Belgium WII. Gelezen op 26 april 2024.
  • Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden. Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Gebruiker:Mike1023/Kladblok&oldid=856112"