Finland: verschil tussen versies

Versie van 26 dec 2014 17:08

Republiek Finland Suomen Tasavalta Republiken Finland
Hoofdstad	Helsinki
Aantal inwoners	5.519.255 (2021)
Oppervlakte	338.145 km²
Regeringsvorm	Parlementaire republiek
President	Sauli Niinistö (sinds 2012)
Premier	Sanna Marin (sinds 2019)
Godsdienst	Christendom (69,8%) Geen religie (29,4%) Overig (0,8%)
Taal	Fins (Suomi) Zweeds (Svenska)
Munteenheid	Euro
Volkslied	Maamme (Vårt land)
Landcode	FIN

Een stukje Fins landschap.

Finland (Fins: Suomi), officieel de Republiek Finland, is een land in Noord-Europa met 5,25 miljoen inwoners dat tussen Rusland in het oosten, Noorwegen in het noorden en Zweden in het noordwesten ligt. Ten zuiden wordt het van Estland gescheiden door de Finse Golf. Ten westen ligt de Botnische Golf en ten zuidwesten de Oostzee aan de overkant waarvan – wederom – buurland Zweden ligt. Finland heeft een sterke economie en is hiermee één van de rijkste landen ter wereld.

Finland wordt wel 'het land van de duizend meren' genoemd. In werkelijkheid zijn het er zelfs rond de 190.000. Vooral in het zuidoosten is het land bespikkeld met ontelbare meren en meertjes (dit als gevolg van de ijstijd).

Het land is een democratische republiek met een gekozen president. Finland was het eerste land in Europa dat vrouwen stemrecht gaf.

Finland heeft meer dan 1,7 miljoen sauna's op ruim 5 miljoen inwoners. Finland staat daarom ook bekend om zijn sauna's.

Geschiedenis

Eén van de duizend meren van Finland.

In 8500 v. Chr. werd Finland voor het eerst bewoond. Tussen 1200 en 1809 was Finland onderdeel van het Zweedse Rijk. In 1809 werd Finland onderdeel van Rusland. Finland en Rusland hadden toen een soort samenwerkingsverband gesloten. Finland heette toen Grootvorstendom Finland. In 1917 werd Finland onafhankelijk en een jaar later was dat officieel verklaard. Finland was na 1918 een koninkrijk. Toch bestond het Koninkrijk Finland maar minder dan een jaar. Kort na brak de Finse Burgeroorlog uit. Dit was een oorlog tussen de Russen en de Duitsers. De Duitsers wonnen de oorlog. Finland werd tijdens de Tweede Wereldoorlog twee keer binnengevallen door Rusland. Toch bleef Finland onafhankelijk. Finland moest Karelië wel afstaan aan Rusland. Tijdens de Koude Oorlog werd de Finse politiek beïnvloed door de Sovjet-Unie. Na de val de Sovjet-Unie in 1991, ging Finland meer samenwerken met West-Europa. Finland wil graag toetreden tot de NAVO, maar durft dat niet wegens Rusland. In 1995 trad Finland toe tot de Europese Unie. Sinds 2002 wordt de Euro in Finland gebruikt.

Geografie

Finland is te verdelen in 3 delen:

De Kuststrook, deze vlakte ligt laag en hier vindt je de meeste steden.
De Finse merenvlakte, hier liggen zo'n 20.000 meren. Deze meren zijn verbonden door kanalen en rivieren.
Lapland, alles boven de Noordpoolcirkel valt onder Lapland. Het gebied bestaat vooral uit Toendra.

70% van Finland bestaat uit bos en voor 30% uit water en akkerland. De hoogste berg van Finland heet de Haltiatunturi, de berg is 1324 meter hoog. De grootste meren in Finland zijn het Saimaameer, het Inarimeer en het Päijänne. De langste rivier in Finland is de Kemijoki, de rivier is 550 km lang.

Steden

Bestand:FinseRegios.png

De Regio's van Finland.

Hieronder vindt je een lijstje met de 10 grootste steden van Finland:

Politiek

Finland is sinds 1919 een democratie. Alle burgers vanaf 18 jaar hebben kiesrecht. Finland was trouwens ook het eerste Europese land dat vrouwen kiesrecht gaf, dat was in 1906. De Ålandeilanden hebben zelfbestuur terwijl een door de president benoemde gouverneur de Finse regering vertegenwoordigt.

Bestuurlijke Indeling

Bestand:Helsinki.JPG

De Finse hoofdstad Helsinki.

Finland is verdeeld in 19 regio's of maakunta. Elke regio heeft een eigen hoofdplaats en wapen. De 19 regio's zijn:

De regio's zijn weer verdeeld in gemeenten. Åland is een eilandgroep voor de kust van Finland.

Onderwijs

Analfabetisme komt in Finland bijna niet voor. Kinderen zijn verplicht om de negenjarige basisschool te volgen. De onderbouw bestaat uit drie jaren en de bovenbouw uit zes jaren. Scholen krijgen de vrijheid om in te spelen op allerlei ontwikkelingen en samen te werken met de lokale overheden (zoals gemeentes) en de economische activiteiten in hun gemeenschap. Er zijn Fins- en Zweedstalige scholen. Dit heeft als gevolg dat naast de moedertaal de kinderen ook de tweede landstaal (Zweeds) moeten leren. Vanaf klas drie begint het onderwijs in een vreemde taal, meestal Engels. Vanaf klas acht is het mogelijk om Russisch te kiezen. Het basisonderwijs is gratis en dat geldt ook voor de boeken, schoolmaaltijden en vervoer. Tegenwoordig willen de Finnen vooral les gaan geven met de computer, de kinderen hoeven dus niet meer veel te schrijven met pen en potlood, maar is niet iedereen het mee eens. Na het basisonderwijs kunnen de leerlingen kiezen tussen hoger voortgezet onderwijs of beroepsonderwijs. Het voortgezet onderwijs duurt drie jaar en wordt afgesloten met een examen dat toelating geeft tot universiteiten of hogere beroepsopleidingen. In Lapland wordt het Samisch op school naast het Fins onderwezen.

Demografie

Geloof

De kerk is een belangrijk onderdeel van het openbare leven in Finland. Alle staatsplechtigheden (zoals trouwen, begrafenissen, ...) gaan samen met een kerkelijke ceremonie. Bijna 90% van de bevolking behoort tot de Evangelisch Lutherse staatskerk. De Finse lutherse kerk is op twee na de grootste ter wereld, met 600 parochies en 4,5 miljoen leden. Eén procent van de bevolking is lid van de Grieks-Orthodoxe Kerk die in 1949 als tweede staatsgodsdienst werd erkend. Rooms-katholieken en joden vormen een zeer kleine minderheid. Ongeveer 9% van de bevolking is niet bij een kerk aangesloten.

Bevolking

In 2013 heeft Finland 5.266.114 inwoners. Per vierkante kilometer wonen er gemiddeld 15 mensen. Hiermee is Finland een van de dunstbevolkte landen in Europa. Het grootste deel van alle inwoners wonen in het zuiden. Hier liggen ook de grootste steden. In Lapland zijn sommige delen zelfs onbewoond. Je ziet dus dat er grote verschillen zijn. één vijfde van de bevolking woont in Helsinki. In Finland zijn er niet veel immigranten of vluchtelingen, maar het worden er wel meer. Veel immigranten komen Estland, Rusland en Zweden. Dus landen die dichtbij Finland liggen. De meeste vluchtelingen zijn Somaliërs en Koerden. Van de totale bevolking is 93,4% geboren in Finland.

Economie

Voor de Tweede Wereldoorlog was er in Finland veel landbouw. Na de Tweede Wereldoorlog gaf de Finse regering veel geld uit aan de bouw van fabrieken. De meest de gebruikte landbouw is de veeteelt. Uit Finland komen daarom ook veel zuivelproducten, zoals melk en yoghurt. Er zijn veel varkens en rundvee (koeien). Maar ook wordt er veel aan akkerbouw gedaan. Zo worden er veel Granen, Aardappelen en Suikerbieten verbouwd. Uit de industrie komt er veel Glas, textiel en Keramiek. Er komen ook veel mineralen uit Finland, zoals Goud, Zilver, Kwik, Koper, Zink en Nikkel.

Landgebruik

Dichte bossen en een groot aantal meren, rivieren en venen zorgen ervoor dat slechts 11 procent van Finland geschikt is voor landbouw. De bossen bevoorraden een sterke houtindustrie en het water wordt zowel voor de visvangst als voor hydro-elektriciteit gebruikt.

Finland telt meer dan 60.000 meren. Die zijn tijdens de laatste ijstijd door gletsjers uitgesleten. Veel eilanden liggen in de meren en voor de warmere zuidwestkust, bijvoorbeeld de 6000 eilanden van Åland. In totaal zijn er zo'n 98.000 eilanden.

Pijnbomen, sparren en berken bedekken 80 procent van Finland. Het is op acht na het dichtbeboste land ter wereld. Net ten zuiden van de noordpoolcirkel is het woud het dichtst en vaak besneeuwd.

Fotogalerij

Vlag van Finland
Finland wapen.png

Wapen van Finland
Finland lokatie.png

Lokatie van Finland in Europa
Finland sat.jpg

Satelietfoto
Satelietfoto in winter

Externe link

CIA worldfactbook

Europese Unie

Lidstaten:	België · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Griekenland · Hongarije · Ierland · Italië · Kroatië · Letland · Litouwen · Luxemburg · Malta · Nederland · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Zweden
Ultraperifere gebieden:	Frankrijk: Frans-Guyana · Guadeloupe · Martinique · Mayotte · Réunion · Saint-Martin Portugal: Azoren · Madeira Spanje: Canarische Eilanden
Kandidaat-lidstaten:	Albanië · Bosnië en Herzegovina · Moldavië · Montenegro · Noord-Macedonië · Oekraïne · Servië · Turkije

	Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen Niet-erkende staten: Donetsk · Kosovo · Loegansk · Transnistrië · Tsjetsjenië

@@ Regel 63: / Regel 63: @@
 == Onderwijs ==
-[[Analfabetisme]] komt in Finland bijna niet voor. Kinderen zijn verplicht om de negenjarige basisschool te volgen. De onderbouw bestaat uit drie jaren en de bovenbouw uit zes jaren. Scholen krijgen de vrijheid om in te spelen op allerlei ontwikkelingen en samen te werken met de lokale overheden (zoals gemeentes) en de economische activiteiten in hun gemeenschap. Er zijn Fins- en Zweedstalige scholen. Dit heeft als gevolg dat naast de [[moedertaal]] de kinderen ook de tweede landstaal ([[Zweeds]]) moeten leren. Vanaf klas drie begint het onderwijs in een vreemde taal, meestal [[Engels]]. Vanaf klas acht is het mogelijk om [[Russisch]] te kiezen. Het basisonderwijs is gratis en dat geldt ook voor de boeken, schoolmaaltijden en vervoer. Na het basisonderwijs kunnen de leerlingen kiezen tussen hoger voortgezet onderwijs of beroepsonderwijs. Het voortgezet onderwijs duurt drie jaar en wordt afgesloten met een examen dat toelating geeft tot [[universiteit]]en of hogere beroepsopleidingen.
+[[Analfabetisme]] komt in Finland bijna niet voor. Kinderen zijn verplicht om de negenjarige basisschool te volgen. De onderbouw bestaat uit drie jaren en de bovenbouw uit zes jaren. Scholen krijgen de vrijheid om in te spelen op allerlei ontwikkelingen en samen te werken met de lokale overheden (zoals gemeentes) en de economische activiteiten in hun gemeenschap. Er zijn Fins- en Zweedstalige scholen. Dit heeft als gevolg dat naast de [[moedertaal]] de kinderen ook de tweede landstaal ([[Zweeds]]) moeten leren. Vanaf klas drie begint het onderwijs in een vreemde taal, meestal [[Engels]]. Vanaf klas acht is het mogelijk om [[Russisch]] te kiezen. Het basisonderwijs is gratis en dat geldt ook voor de boeken, schoolmaaltijden en vervoer. Tegenwoordig willen de Finnen vooral les gaan geven met de computer, de kinderen hoeven dus niet meer veel te schrijven met pen en potlood, maar is niet iedereen het mee eens. Na het basisonderwijs kunnen de leerlingen kiezen tussen hoger voortgezet onderwijs of beroepsonderwijs. Het voortgezet onderwijs duurt drie jaar en wordt afgesloten met een examen dat toelating geeft tot [[universiteit]]en of hogere beroepsopleidingen.
 In [[Lapland]] wordt het [[Samisch]] op school naast het Fins onderwezen.
-Vanaf 2016 gaan ze in Finland stoppen met schrijfles. Kinderen leren dan meteen typen. Pen en papier worden dan dus ook grotendeels vervangen door computers. Dit is natuurlijk een grote verandering en niet iedereen is het ermee eens.
 ==Demografie==