Kazachstan

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Republiek Kazachstan Қазақстан Республикасы Республика Казахстан
Hoofdstad	Astana
Aantal inwoners	19.175.392 (2022)
Oppervlakte	2.724.900 km²
Regeringsvorm	Presidentiële republiek
President	Kassym-Jomart Tokayev (sinds 2019)
Premier	Alihan Smaiylov (sinds 2022)
Godsdienst	Islam (72%) Christendom (23,1%) Overig (5%) Geen religie (4%)
Taal	Kazachs (Қазақ тілі) Russisch (Русский)
Munteenheid	Tenge
Volkslied	Meniñ Qazaqstanım
Nationale feestdag	25 oktober
Landcode	KAZ

Kazachstan is een land in Europa en Azië. Kazachstan is een zogeheten transcontinentale staat, aangezien het op twee verschillende continenten ligt. Het grootste gedeelte van het land ligt in Azië; slechts 10% van het land ligt in Europa. Kazachstan grenst in het noorden aan Rusland, in het oosten aan de volksrepubliek China en in het zuiden aan Kirgizië, Turkmenistan en Oezbekistan. Ook grenst Kazachstan aan de Kaspische Zee in het zuidwesten. Kazachstan heeft zo'n 19 miljoen inwoners. De hoofdstad van het land is Astana. Het is het op acht na grootste land ter wereld. In Kazachstan wordt zowel Russisch als Kazachs gesproken.

In het gebied waar Kazachstan nu ligt, woonden vroeger verschillende volkeren. Deze volkeren waren nomade, waardoor zijn geen vaste woonplaats hadden. Hierdoor waren er verschillende kleinere landen, waaronder het khanaat van de Karachaniden. Tussen de 12e en 14e eeuw was Kazachstan onderdeel van het Mongoolse Rijk. Hierna werd het Kazachse Kanaat opgericht. Dit werd steeds kleiner, aangezien de Russen hun rijk uitbreidden. Tegen 1847 was geheel Kazachstan door de Russen veroverd. Onder de Sovjet-Unie werd Kazachstan een eigen deelrepubliek. Kazachstan werd uiteindelijk onafhankelijk in 1991. Kazachstan werd hierna een dictatuur onder Noersoeltan Nazarbajev. Sinds zijn dood in 2019 probeert de nieuwe president Kassim-Zjomart Tokajev het land te veranderen en democratischer te maken.

Kazachstan is een multicultureel land met 50 verschillende volkeren. De meeste inwoners zijn Russisch of Kazachs. Vooral in de steden en in het noorden van het land wordt het Russisch gesproken. Het Kazachs wordt meer gesproken op het platteland en in het zuiden. Het land bestaat grotendeels uit steppes en is rijk aan grondstoffen.

Geschiedenis

Sovjetperiode

• Kazachse Socialistische Sovjetrepubliek 1936-1991
• Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek 1920-1991
• Sovjet-Unie 1917-1991
• Voorlopige Regering 1917-1917 Oktober
• Keizerrijk Rusland 1721–1917
• Tsaardom Rusland 1547–1721

Kunst en cultuur

Werelderfgoed

Het mausoleum van Hodja Ahmed Yasavi

In Kazachstan liggen vijf objecten die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan. Dit zijn:

• Het mausoleum van Hodja Ahmed Yasavi
• Rotsgraveringen in het archeologisch landschap van Tamgaly
• Saryarka-steppe en Meren van Noord-Kazachstan
• Zijderoute: het wegennetwerk van de Chang'an-Tiensjancorridor (deels in China en Kirgizië)
• Westelijke Tiensjan (deels in Kirgizië en Oezbekistan)

Eten en drinken

Besbarmaq, een van de belangrijkste gerechten uit de Kazachse keuken

De Kazachse keuken heeft nog veel oude gerechten. In Kazachstan zijn er vier soorten vlees; schapen-, kamelen-, paarden- en rundvlees. Rund- en schapenvlees wordt vooral in het dagelijks leven gegeten. Paarden- en kamelenvlees wordt alleen tijdens speciale gelegenheden gebruikt. Dit vlees wordt in verschillende gerechten gebruikt, zoals besbarmaq, palaw en qazy. Basbarmaq wordt ook wel "vijf vingers" genoemd, aangezien het met de hand wordt gegeten. Gerechten worden vaak opgediend in volgorde van belangrijkheid. De belangrijkste persoon krijgt eerst zijn eten en de minst belangrijke als laatste. Vaak worden pepers, uien, rijst en knoflook bij het vlees gegeten. Daarnaast spelen melkproducten een belangrijke rol, zoals zure room en kaas. Qazmaq is een soort van zure room die vaak met thee wordt gegeten. Ayran is een soort van zure melk die in veel gerechten gebruikt wordt. Nadat bloem in de Kazachstan terecht kwam, ontstonden veel broodsoorten. Hiervoor ontstonden ook veel deeggerechten, zoals bawyrsaq, shelpek, shek-shek en mänti. Veel van deze gerechten dienen ook als nagerecht.

Aangezien Kazachen vroeger nomaden waren, heeft de Kazachse keuken veel eenvoudige gerechten. Dit komt doordat de nomaden weinig kookspullen hadden. Het vlees wordt vaak door de kokende zelf geslacht, waarbij de kinderen en gasten de beste stukken vlees krijgen. In Kazachstan wordt aan een lage tafel gegeten (een dastarqan), waarop een servies staat met zilveren decoraties. Bij maaltijden wordt traditioneel thee gedronken. Hierbij is een speciale theeceremonie. Hoe minder thee een gast krijgt, hoe meer respect iemand voor die gast heeft. Als iemand veel thee krijgt, betekent dat de host verwacht dat de gast snel zal vertrekken.

Politiek

Bestuurlijke indeling

Kazachstan is opgedeeld in 14 oblasten (soort van provincies) en drie qalalar (onafhankelijke steden). Deze "qalalar" (enkelvoud: "qala") vallen dus niet onder een oblast. Hierbij gaat het om steden met erg veel inwoners. Hieronder zie je een overzicht van de oblasten en qalalar. De qalalar zijn aangegeven met een sterretje (*).

De provincies van Kazachstan

1. Oblast Almaty
2. Qala Almaty *
3. Oblast Aqmola
4. Oblast Aqtöbe
5. Qala Astana *
6. Oblast Atıraw
7. Qala Bajkonoer *
8. Oblast Oost-Kazachstan
9. Oblast Mañğıstaw
10. Oblast Noord-Kazachstan

11. Oblast Pavlodar

12. Oblast Karaganda

13. Oblast Qostanay

14. Oblast Qızılorda

15. Oblast Türkistan

16. Oblast Batıs Qazaqstan

17. Oblast Jambıl

Economie

	Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen Niet-erkende staten: Donetsk · Kosovo · Loegansk · Transnistrië · Tsjetsjenië