Taiwan

Republiek China 中華民國 Zhōnghuá Mínguó
Hoofdstad	Taipei
Aantal inwoners	23.375.314 (2021)
Oppervlakte	36.191 km²
Regeringsvorm	Republiek
President	Tsai Ing-wen (sinds 2016)
Premier	Su Tseng-chang (sinds 2019)
Godsdienst	Chinese volksreligie (43,8%) Boeddhisme (21,2%) Geen religie (13,7%) Christendom (5,6%) Islam (1%) Overig (15,5%)
Taal	Mandarijn (官话 of 官話)
Munteenheid	Taiwanese dollar
Volkslied	Lied der drie principes van het volk Nationale vlaglied
Nationale feestdag	Dubbel Tienfestival (10 oktober)
Landcode	TWN
Portaal China

Taiwan of de Republiek China (vroeger bekend als Formosa) is een (ei)land in het oosten van Azië, niet ver van China, met 23.046.177 inwoners in het jaar 2009. De hoofdstad van het land is Taipei, dat ook de allergrootste stad is. Ten noordoosten van Taiwan ligt Japan en in het zuiden de Filipijnen. Toen de Chinese Burgeroorlog pas was begonnen in China, werd Taiwan opgeslokt door de Republiek China.

Dat was toen een groot land dat een groot deel van het zuiden en het oosten van China omvatte. Maar de communisten uit het noorden waren te machtig en veroverden toen Republiek China voor het grootste deel. Zelfs de hoofdstad Nanjing werd veroverd. Uiteindelijk bleef alleen het eiland Taiwan over. Omdat de Republiek China geen recht meer had over Nanjing, werd de hoofdstad Taipei.

Economisch gezien is Taiwan één van de rijkste landen in heel Azië. Het land kreeg zelfs de eretitel de Vier Aziatische Tijgers. Daarbij horen ook Hongkong (dat is eigenlijk geen land meer, maar wel rijk), Singapore en Zuid-Korea. Taiwan speelt dan ook een grote rol in de economie van de wereld. Ook gezondheidszorg en onderwijs gaan heel goed in Taiwan. Het leven is er heel erg modern.

Namen

Taiwan heet officieel de Republiek China, maar heeft naast de naam Taiwan en de vorige naam nog veel meer namen. Toen de regering van de Republiek China nog op het Aziatische vasteland gevestigd was (in Nanjing), werd de Republiek (samen met Taiwan natuurlijk) gewoon kortweg China genoemd.

Bijvoorbeeld op de Olympische Spelen. Maar later begon men de Republiek China en de Volksrepubliek China van elkaar te onderscheiden met de titels "Nationalistisch China" en "Communistisch China". Ten tijde dat er Europese kolonisten naar Taiwan kwamen, werd het eiland Formosa genoemd.

Op internationale organisaties van tegenwoordig doet Taiwan zich voor met de naam Chinees Taipei. Dat is zo, omdat een aantal landen op de wereld de Republiek China niet officieel erkennen. Meestal zijn die landen communistisch, net zoals de Volksrepubliek China.

Geschiedenis

Het bewijs dat Taiwan al bewoond was, dateert uit ongeveer zo'n 30.000 jaren geleden. De eerste inwoners van Taiwan waren de Taiwanese aboriginals. Die lijken op Chinezen, maar zijn meer verwant aan mensen uit de Filipijnen en Indonesië. Slechts 2 % van de huidige bevolking van Taiwan is een Taiwanese Aboriginal.

Later werd Taiwan veroverd door de Han-Chinezen van het Chinese vasteland. Voor het eerst werd Taiwan ontdekt door Europeanen in het jaar 1544. Dat waren namelijk Portugezen. In het jaar 1624 werd Taiwan veroverd door Nederlanders. Sindsdien werd het een Nederlandse kolonie.

De hoofdstad van Formosa (zo heette Taiwan voor de Nederlanders toen) werd Tayoan. Dat is het hedendaagse Anping. Er werd een mooi koloniaal bolwerk gebouwd hier. Namelijk het Fort Zeelandia. Rond het jaar 1660 werden de Nederlandse kolonisten weggejaagd van het eiland.

Dat deed namelijk de toenmalige Chinese marine. Ongeveer 200 jaar later werd Taiwan aangevallen door Fransen. Het werd een hevige strijd tussen de Chinezen en de Fransen toen. De Republiek China werd oorspronkelijk opgericht in het jaar 1911, ter vervanging van de koninklijke/keizerlijke dynastieën.

Na 2000 jaar lang heerschappij van keizers/koningen waren de inwoners van China enorm blij. Het werd één van de eerste republieken in Azië en omvatte toen nog heel China. De regering ontwikkelde veel nieuwe dingen voor China, waaronder de nationale feestdagen. Voor het eerst werd er ook nog een president gekozen. Dat werd Yuan Shikai. Oorspronkelijk was hij een keizerlijke generaal en hij dwong de keizer van China toen af te treden.

Daarom werd hij ook de president van de Republiek China. Dit werd het begin van het Moderne China. Maar later kwamen er allerlei rellen in de bevolking. Er ontstond een nieuw China, namelijk de Volksrepubliek China die communistisch was. De twee zogenaamde landen vochten met elkaar en probeerden allebei over heel China te heersen. Uiteindelijk werd dat gelukt door de Volksrepubliek. Heel veel mensen werden gedreven naar Taiwan. Daarna wilde de Volksrepubliek China Taiwan niet accepteren als onafhankelijk land.

Ze wilden dat Taiwan ook onderdeel werd van de Volksrepubliek, maar Taiwan wilde het niet. Toen de regering van de Republiek China verhuisde naar Taipei in Taiwan, begon de economie van Taiwan enorm goed te gaan. Op het vasteland van China ging het niet heel goed en de presidenten van de Volksrepubliek waren veel te streng en dictatoriaal. Rond de jaren '90 van de vorige eeuw was men bang dat Taiwan zou worden veroverd door China. Dat gebeurde gelukkig toch niet.

Geografie & Klimaat

Een meer in Taiwan

Zo'n 180 kilometer ten westen van Taiwan ligt het vasteland van China. Taiwan en China worden gescheiden door een bepaalde zeestraat. Namelijk de Straat van Taiwan. Ten noorden van Taiwan ligt de Oost-Chinese Zee, ten oosten de Filipijnenzee en ten zuiden de Zuid-Chinese Zee en de Straat van Luzon. Het eiland staat gekenmerkt om zijn ruige, prachtige bergen die van het noorden van Taiwan tot het zuiden lopen.

De wat vlakkere gedeeltes van Taiwan zijn dichtbevolkt en het wemelt er van de steden. Yu Shan is het hoogste punt van het land met 3.952 meter hoog. Verder zijn er nog veel meer bergen. Taiwan wordt beschouwen als het vierde hoogste eiland ter wereld. Dat is een hele eer. In het oosten van Taiwan ligt een groot nationaal park.

Namelijk het Taroko National Park. De vorm van Taiwan is vaak gezien als een zoete aardappel. Taiwan is een complex van verschillende geologische, tektonische platen. In het westen en het noorden van het eiland ligt de Jangtsekiang Plaat (onderdeel van de Euraziatische Plaat), in het noordoosten de Okinawa Plaat (ook onderdeel van de Euraziatische Plaat) en in het oosten en zuiden de Filipijnse Plaat.

Omdat er zoveel tektonische platen zijn in Taiwan, gebeuren er vaak aardbevingen. De aardbevingen hebben het eiland al veel keer geteisterd. Op 4 maart 2010 gebeurde de meest recente aardbeving. Het was een niet heel erge aardbeving. De laatste grote aardbeving was op 21 september 1999. Taiwan's klimaat is half-tropisch en half-zeeklimaat. Vele delen op het eiland hebben hun eigen regenseizoenen.

Die van Noord-Taiwan duurt van januari tot eind maart. Heel Taiwan heeft een vochtig klimaat. Een bekend natuur-gevaar dat hier vaak voorkomt is een tyfoon. Vanwege de hoge bevolkingsdichtheid van Taiwan, is er enorm veel milieuvervuiling. Dat is vaak vanwege de smog in de steden en de fabrieken.

Vooral het zuiden van Taiwan is vol van steden met smog. In Taiwan is er verplicht loodvrije benzine te gebruiken en daarom is de lucht in Taiwan nu schoner dan eerst. Op het eiland zijn veel natuurlijke hulpbronnen. Voorbeelden daarvan zijn marmer, goud en steenkool. Ook leven er veel wilde, zeldzame dieren zoals herten.

Hoewel Taiwan een warm land is, zijn er sparren te vinden in de bossen. Die waren er heel lang geleden nog niet, maar werden door de mens aangeplant in plaats van door de natuur ontstaan. Kamfer en suikerriet speelden een grote rol in de export van Taiwan ten tijde van het einde van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw. Mensen die niet in steden wonen op Taiwan, zijn vaak boeren of vissers. De boeren verbouwen allerlei soorten gewassen, waaronder de belangrijkste rijst. Iedereen in Taiwan eet rijst namelijk.

Langs de kust is veel visserij. Bekende Aziatische vruchten die hier worden verbouwd zijn lychee's, guaves, bananen en djamboe semarang. Hoog in de bergen wordt thee verbouwd. Taiwanese thee was in de tijd van de Nederlandse kolonisatie bekend over de hele wereld. Heel lang geleden ontdekte men al dat er grote (steen)kolenvoorraden waren in Taiwan.

Zelfs op de dag van vandaag is de (steen)kool nog steeds niet op. In zee is veel aardgas te vinden. Naast dat Taiwan rijk is aan steenkolen en aardgas, is het ook rijk aan windenergie. Veel Duitse of Amerikaanse bedrijven hebben hier reusachtige windparken gebouwd met allemaal (moderne) windmolens. Zonne-energie is ook belangrijk voor de elektriciteit-voorziening. Die wordt opgenomen in bijzondere zonnepanelen. In Taiwan is namelijk veel zon.

Politiek

Taiwan heeft een belangrijke politieke status als een republiek. Het is een democratisch land waar je heel erg veel vrijheid hebt. De regering wordt gekozen door het volk, bijvoorbeeld de president en de politieke partijen. Ma Ying-jeou is de huidige president van Taiwan en is het sinds het jaar 2008. Taiwan heeft voor een lange tijd een conflict met de Volksrepubliek China sinds zijn onafhankelijkheid.

Één van de belangrijkste bondgenoten van Taiwan is de Verenigde Staten. Die steunt Taiwan zodat het niet veroverd kan worden door China. De Verenigde Staten geeft Taiwan allerlei wapens en goede militaire training. In januari 2010 kondigde de huidige president van de Verenigde Staten, Barack Obama, aan dat Taiwan voor 6,4 miljard dollar militaire hardware kocht van de Verenigde Staten. China was hier heel erg boos om.

Sinds de Republiek China alleen Taiwan omvat, wordt de naam Republiek China bijna niet meer gebruikt. Sommige mensen weten nu niet eens meer wat Republiek China is, maar ze kennen wel Taiwan. Taiwan heeft heel veel verschillende politieke partijen, waaronder de Democratisch Progressieve Partij. Die is het machtigste van heel het land. De regering van Taiwan heeft een speciaal kabinet en een Senaat.

Het staatshoofd is de president en elke vier jaar wordt er een nieuwe uitgekozen. De premier wordt zelf uitgekozen door de president. Taiwan's regering is gebaseerd op een eenkamerstelsel, in plaats van een tweekamerstelsel. Een eenkamerstelsel is een land met enkel een Eerste Kamer. Hoewel Taiwan een democratisch land is, komt de doodstraf er nog voor.

Ongeveer 80 % van de bevolking in Taiwan stemt tegen dat de doodstraf wordt afgeschaft. In het jaar 2006 had men al plannen om te zorgen dat de doodstraf afgeschaft zou worden. Uiteindelijk is dat niet geluk, want het volk was er voor een groot deel tegen. Taiwan heeft een speciale commissie die vergelijkbaar is met de Rekenkamer van de Europese Unie of de Government Accountability Office (Verenigde Staten).

Bevolking

In het jaar 2009 had Taiwan 23.046.177 inwoners. Het eiland is ongeveer net zo groot als Nederland, maar heeft meer inwoners. Zo'n 98 % van de bevolking op het eiland is Han-Chinees. Dat is namelijk etnisch Chinees. De native Taiwanezen, oftewel Taiwanese aboriginals, zijn de tweede belangrijkste etnische groep met slechts 2 %.

Over heel het eiland zijn er ongeveer 460.000 mensen van deze etnische groep verspreid. Die zijn weer verdeeld in allerlei groepen met hun eigen taal. De belangrijkste groepen zijn de Ami, de Bunun, de Tsou en de Sakizaya. Taiwanese aboriginals hebben hun eigen cultuur. Die lijkt helemaal niet op de Han-Chinese cultuur.

Standaard-Mandarijn is de officiële taal van Taiwan. Die wordt door de meerderheid van de inwoners van Taiwan gesproken. Ook Taiwanees is een belangrijke taal. Het is een vorm van Chinees met een ander soort dialect. Hoewel Standaard-Mandarijn de officiële taal is, spreekt men thuis of in het openbare leven Taiwanees of andere talen.

Engels wordt geleerd als gemeenschappelijke taal. Dat is namelijk de belangrijkste taal van de hele wereld. Meer dan 93 % van de Taiwanese bevolking gelooft in het boeddhisme, confucianisme of taoïsme. De rest gelooft in het christendom, de islam of andere godsdiensten. Taiwan heeft een speciale godin, namelijk Matsu.

Economie

Vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw begon de economie van Taiwan heel veel te ontwikkelen. Dat werd het Taiwan Miracle genoemd. Taiwan Miracle betekent in het Engels "Economisch wonder Taiwan". Het land is een financieel en industrieel centrum. Daarom behoort Taiwan tot één van de Vier Aziatische Tijgers.

In de grote steden van Taiwan zijn heel veel wolkenkrabbers. De hoogste wolkenkrabber in het land ligt in de hoofdstad Taipei. Die heet de Taipei 101. Ooit was dit de hoogste wolkenkrabber van heel de wereld. Het BNP (Bruto Nationaal Product) per persoon of huishouden is heel erg hoog. In Taiwan is heel weinig werkloosheid.

Vroeger (in het jaar 1962) had Taiwan een heel laag BNP dat te vergelijken was met het Afrikaanse land Congo-Kinshasa. Nu is het een hartstikke rijk land. Landbouw is niet zo belangrijk als financiële diensten of industrie voor de economie van Taiwan. Taiwan heeft heel erg veel handelspartners. Dit zijn er een paar bekende: Thailand, de Filipijnen, Maleisië, China de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Cultuur

Taiwan heeft een prachtige, indrukwekkende cultuur. De cultuur is gemixt met allerlei verschillende culturen van allerlei etnische groepen. Belangrijke onderdelen van de Taiwanese cultuur zijn muziek, kunst en recreatie. Ook de Taiwanese keuken is bekend. Het lijkt veel op de Chinese keuken, maar heeft ook nog veel gerechten die niet bekend zijn bij de Chinese keuken.

Één van de grootste recreatie-attracties in Taiwan is het National Palace Museum. Het National Palace Museum een museum met allerlei waardevolle keizerlijke voorwerpen. Voorbeelden zijn bronzen beelden, jaden sieraden en porseleinen servies. Oorspronkelijk zijn deze voorwerpen afkomstig uit de Verboden Stad in Peking toen de Republiek China over heel China heerste. China wil deze dingen nog steeds terug, maar dat mag niet van Taiwan.

Taiwan staat bekend om zijn vele lekkere soorten thee. Vooral bubbel-thee en melk-thee zijn de bekendste soorten thee. Die zijn verkrijgbaar over de hele wereld. In landen zoals Singapore, Maleisië of Vietnam is de Taiwanese filmindustrie heel erg populair. De films in de landen waar ze geen Standaard-Mandarijn spreken, worden vertaald in hun eigen taal.

Honkbal is de populairste sport van heel Taiwan. Veel mensen kijken er graag naar. Één van de bekendste Taiwanese honkballers is Chien-Ming Wang. Naast honkbal zijn vechtsporten (bijvoorbeeld: taekwondo, karate, kungfu) ook heel populaire sporten. Taiwan had in het jaar 2009 twee internationale sportevenementen gehost. Namelijk de World Games 2009 (in Kaohsiung) en de 21e Zomer Deaflympics.